atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 319
allim Mektebi’nde 1934 yılı tam bir değişim yılı olmuştur. Maarif
Vekili Yusuf Hikmet Bayur döneminde, bir “Milli Musiki ve Temsil
Akademisi” 687 kurularak, Musiki Muallim Mektebi bu akademinin
bünyesine alınmıştır. 25 Haziran 1934 tarihinde 2541 sayılı kanunla
kurulan Milli Musiki ve Temsil Akademisi üç kurumdan meydana
getirilmiştir. 1) Musiki Muallim Mektebi, 2) Riyaseticumhur
Filârmonik Orkestrası, 3) Temsil Şubesi. Ancak 12 Haziran 1936 günü
3045 numaralı kanun gereğince Riyaseticumhur Filârmonik Orkestrası
akademiden ayrılmıştır. 1936-37 öğretim yılında ise kuruma
“Musiki Muallim Mektebi’nin Temsil Sınıfları” ismiyle yeni bir
konservatuar bölümü eklenmiştir 688 . Nihayet Musiki Muallim Mektebi
1938-39 öğretim yılında kurumun Gazi Terbiye Enstitüsü’nün
bir şubesi haline getirilmesiyle son bulmuştur.
Musiki Muallim Mektebi’ndeki Temsil Şubesi ise alınan karar
gereğince 6 Mayıs 1936 tarihi itibarıyla Devlet Konservatuarı’na
dönüştürülmüştür (Bugünkü Ankara Devlet Konservatuarı). Daha
sonraki dönemlerde de konservatuarlar ile ilgili yasaların çıkarılmasına
ağırlık verilmiştir. Örneğin İkinci Dünya Savaşının en şiddetli
döneminde, Meclis “Devlet Konservatuarının Kuruluşu Hakkında
3829 Sayılı Kanun”u kabul etmiş (1939), bunu 1949 yılında yine
Meclisten çıkan “Devlet Tiyatrosu Hakkında 5441 Sayılı Kanun”
izlemiştir 689 .
Musiki Muallim Mektebi bu dönemde sadece müzik öğretmeni
yetiştirmekle kalmamış, “müzik eğitimi veren bir halk eğitim merkezi
görevini” de üstlenmiştir. Bu amaçla okulda Kasım 1932’den
itibaren halka “serbest musiki dersleri” açılmıştır. Halkın büyük rağbet
gösterdiği bu ücretsiz kurslarda piyano ve keman olmak üzere iki
kısım yer almıştır 690 . Okula bunun haricinde, Ankara halkının müzik
ihtiyacını karşılamak gibi bir misyon da yüklenmiştir. Gerçekten de
okul zamanla başkent Ankara’nın önemli müzik faaliyetlerinin yapıldığı
bir merkez haline gelmiştir. Kemal Atatürk’ün isteği üzerine
687 Milli Musiki ve Temsil Akademisi’nin Teşkilât Kanunu, 25 Haziran 1934,
Düstur, 3. Tertip, XV, 1329-1332; Resmi Gazete, S. 2743, 4 Temmuz 1934.
688 Gökyay, a.g.m., s. 51.
689 Perin, a.g.e., s. 57.
690 Ayrıntılı bilgi için bk. Öztürk, a.g.e., s. 200.