atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 305
Okulunda öğrencilerle yaptığı bir sohbette öğrencilere “Hayatta musiki
lâzım mıdır?” şeklinde bir soru yöneltmiş, fakat istediği cevabı
alamamıştır. Bunun üzerine etrafında bulunanlara hitaben “Hayatta
musiki lâzım değildir. Çünkü hayat musikidir. Musiki ile alakası olmayan
mahlûkat insan değildir. Eğer mevzubahis olan hayat, insan
hayatı ise musiki behemahal vardır. Musikisiz hayat zaten olamaz.
Musiki hayatın neşesi, ruhu, süruru ve her şeyidir” 644 demiştir.
Görüldüğü üzere Gazi gittiği her yerde, katıldığı hemen her toplantıda
etrafındakilerle yaptığı söyleşilerde müzik konusuna mutlaka
değinmiş ve topluma önemli mesajlar vermeye çalışmıştır. Bu noktada
en etkili yöntemlerden biri de muhabirlerle yapılan röportajlardır.
Örneğin Emil Ludwig ile yaptığı görüşmede müzik konusunun
gündeme geldiğini görüyoruz. Vossische Zeitung Gazetesi muhabiri,
Yahudi asıllı Alman yazar Emil Ludwig, 21-24 Mart 1930 tarihleri
arasında Atatürk ile yaptığı görüşmeyi daha sonra “Türkiye Reisicumhuru
Gazi Mustafa Kemal Hazretleri ile Mülâkat” başlığıyla yayımlamıştır.
Ludwig, müzik konusuna da değindiği bu röportajında,
Onun musiki inkılâbı hakkındaki fikirlerini almıştır. Atatürk bu sohbette
garp musikiciliğinin tam dört yüzyıl gibi bir sürede bugünlere
geldiğini, ama bizim bir dört yüzyıl beklemeye vaktimiz olmadığını
vurgulayarak 645 , âdeta daha sonra yapılacakların sinyallerini vermiştir.
Son olarak, “En zor inkılâp” Müzik Devrimi ya da tercihe göre
Musiki İnkılâbı ifadesine bir açıklık getirmek gerekmektedir. Çünkü
bu son derece ilginç ve çok da örneğine rastlanmayan bir uygulamadır.
Neticede Resim İnkılâbı, Edebiyat İnkılâbı ya da Tiyatro
İnkılâbı gibi bir değişimin, isimlendirmenin olmadığı ülkemizde bir
Müzik İnkılâbı ortaya çıkmıştır. Peki neden müzik tercih edilmiştir?
Burada müzik ile değişim arasındaki dolaylı ilişki esas belirleyici
olmuştur. Çünkü müzik, herşeyden önce insanlar, devletler hatta kültürler
arasındaki en kuvvetli iletişim araçlarından biridir ve sosyal
bir olgudur. Toplum ile müzik arasındaki ilişkiyi, Tanpınar’ın Huzur
644 14 Ekim 1925 günü “İzmir Kız Öğretmen Okulunda Bir Konuşma”, ASD, C.
II, s. 242-243; İnan, Tarih’ten Bugün’e, s. 100.
645 Emil Ludwig, “Türkiye Reisicumhuru Gazi Mustafa Kemal Hazretleri ile
Mülâkat”, Ayın Tarihi, S. 73, s. 6049-6055.