atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

292
SEDA BAYINDIR ULUSKAN
metotlar ve ırki veriler yardımıyla ispatlama, açıklığa kavuşturma
çabasının olduğunu söylememiz mümkündür.
Türkiye’de antropoloji bilim dalının gelişmesinde, dünyadaki
bilimsel gelişmelerin yakından incelenmesi ve yapılan uluslararası
toplantılara iştirak edilmesi de son derece etkili olmuştur. Atatürk
dönemi boyunca bu kongrelere büyük önem verilmiş, hatta Maarif
Vekâleti bütçesinde konferanslar ve uluslararası sergiler için özel
bir hesap dahi açılmıştır. Örneğin 1-8 Eylül 1937 tarihleri arasında
Bükreş’te 17. Beynelmilel Antropoloji ve Prehistorik Arkeoloji Kongresi
toplanmıştır. Toplam 29 devletin katıldığı kongreye Türkiye’den
TTK As Başkanı Afet İnan başkanlığında Prof. Yusuf Ziya Özer,
Prof. Hasan Reşit Tankut ile Bayan Cevat Abbas Gürer’den oluşan
bir heyet katılmıştır 616 . Afet İnan başkanlığındaki heyet Bükreş’e
31 Ağustos 1937 günü gitmiştir. İnan, 1 Eylül 1937 günü başlayan
kongrenin ilk günü yaptığı konuşmasında hem TTK’nun arkeolojik
faaliyetlerinden hem de Ankara ve çevresinde 200 kadın üzerinde
yaptığı incelemelerden bahsetmiştir. Romanya’daki arkeoloji kongresinde
ise Türkiye’nin arkeoloji ve antropolojiye verdiği önemi
vurgulayan Afet İnan yaptığı konuşma ile büyük ilgi çekmiştir 617 .
Başka bir örnek de, 1938 yılında toplanan Antropoloji Kongresine
aittir. 1-6 Ağustos 1938 tarihleri arasında toplanan Kopenhag’daki
Antropoloji ve Etnoloji Milletlerarası Kongresi’ne bu kez DTCF’den
antropolog Prof. Şevket Aziz Kansu ile arkeolog Remzi Oğuz Arık
üye olarak katılmışlardır. Hükümet, üyelerin tüm masraflarının devlet
tarafından karşılanmasını kabul etmiş (14 Nisan 1938) 618 , dönemin
basını da kongreleri yakından takip etmeye çalışmıştır. Atatürk
bu tür bilimsel toplantılara çok önem vermiş, hem Türk bilim adamlarının
dünyadaki gelişmelerden haberdar olması hem de Türkiye’de
gelinen noktayı ve çalışmaları duyurabilmek için bunları birer vasıta
olarak görmüştür.
616 Heyetin harcırah ve diğer masraflarının Maarif Vekâleti kongre, konferans vs.
birimi için ayrılan fondan ödenmesi kararlaştırılmıştır (BCA, 030.18.01.02/
78.74.5).
617 Afet İnan Bükreş’ten 6 Eylül 1937 günü dönmüştür. 8 Eylül’de ise Cumhuriyet
gazetesinde kongreyle ilgili bir mülâkatı yayımlanmıştır (Cumhuriyet, 7
Eylül 1937, s. 1; 8 Eylül 1937, s. 7).
618 BCA, 030.18.01.02/ 83.32.14.