atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 287
tiptir” 607 . Dünyada yapılan antropoloji alanındaki çalışmalar, özellikle
de ırkların araştırılması ve gruplandırılması adına yapılanlar,
etkisini Türkiye’de de göstermeye başlamış ve Türk bilim adamları
da ülkede Türkleri ırki açıdan sınıflandırmaya çalışmışlardır. Yabancı
uzmanların Türkler hakkında yaptıkları sınıflandırmalar ve çalışmalar,
bizde bu ilme olan merakın ve metotların geliştirilmesinde
büyük rol oynamıştır.
Afet İnan’ın hocası ünlü antropologlardan E. Pittard’ın 1936
yılında “Garbi Asya’nın kuvvetli brakisefal grubu olan Türklerin
Avrupa’nın iki büyük brakisefal grubunun kökenini oluşturduğunu”
belirtmesinin ardından İnan ve Kansu’nun konuyla ilgili çalışmaları
da arka arkaya gelmeye başlamıştır. İnan, 1937 yılında yapılan
araştırmalarda Türk kadınına ait sonuçlar bulunmadığı gerekçesiyle
Ankara ve çevresinde erişkin 200 kadın üzerinde bir çalışma yapmış
ve bireylerin Alpin 608 özellikler sergilediğini tespit etmiştir 609 .
Şevket Aziz Kansu da bu dönemde çalışmalarını yoğun bir şekilde
sürdürmüştür. Antropoloji Merkezi’nin kurulmasından sonra
yapılan çalışmalarda görüldüğü gibi genelde ırklar, Türk ırkının
karakteristik özellikleri, Türk kafaları, Anadolu’nun antropolojik
tahlili gibi konular ele alınmıştır. Örneğin Türk Antropoloji Mecmuası
bu çalışmalara geniş yer ayırmış, dönemin önemli antropologlarının
eserlerini yayımlamıştır. Antropoloji Mecmuası’nın 5. sayısında,
“Türk Irkının Antropolojisi”, 8. sayıda E. Pittard’ın “Küçük
Asya Türklerinin Antropolojik Mütalaası ve Türk Irkının Menşei”,
9. sayıda Şevket Aziz Kansu’nun “Alelumum Prognatisma ve Türk
Kafalarının Prognatizması”, 1932’de çıkan 13. ve 14. sayılarda da
yine Şevket Aziz’in “Türk Irkı ve Türk Dili” konulu çok sayıdaki
makalesine yer verilmiştir. Aynı dönemde Türk ırkı kan grupları açısından
da incelenmiş, çok sayıda kişiden kan ve parmak izi örnekleri
607 Şevket Aziz Kansu, “Türklerin Antropolojisi”, Birinci Türk Tarih Kongresi,
s. 275.
608 Alpin ırkı, genellikle tıknaz ve orta ya da ortanın altında boya sahiptir. Baş brakisefal
(yuvarlak kafalı), yüz uzundur. Burun kısa, saçlar koyu kestane, gözler
koyu, yeşil ya da sıklıkla mavi renklidir.
609 A. İnan, “Une Etude Anthropometrique Sur 200 Femmes Turques. “En Turquie”,
L’Imprimerie D’Etat’dan naklen, Gültekin-Koca, a.g.m., s. 56.