atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 273
tahsile gönderilecek talebeden bir kısmının bu şubeye tahsisi muvafık
olacağı fikrindeyim.
2. Konya’da asırlarca devam etmiş ihmaller sebebiyle büyük bir
harabi içinde bulunmalarına rağmen sekiz asır evvelki Türk medeniyetinin
hakiki şaheserleri kıymettar bazı mebâni vardır. Bunlardan
bilhassa Karatay Medresesi, Alâeddin Camii, Sahip-Ata Medrese,
Cami ve Türbesi, Sırçalı Mescid ve İnce Minare, derhal ve
müstacelen tamire muhtaç bir haldedirler. Bu tamirin gecikmesi,
bu âbidelerin kâmilen indirasını mucip olacağından Evvelâ asker
işgalinde bulunanların tahliyesinin ve kâffesinin mütehassıs zevat
nezaretiyle tamirinin temin buyurulmasını rica ederim” 562 .
Atatürk, Konya seyahati içinde 21 Şubat günü Âsar-ı Atika Müzesi
ile Mevlana Müzesi’ni gezerek buralarda çeşitli incelemelerde
bulunmuştur. Hatta müzeden ayrılırken Müze Hatıra Defterine
de “Bilgi eseri olduğu anlaşılan tertip ve intizamdan çok memnun
oldum” 563 (21.II.1931) diye yazarak defteri imzalamıştır.
Görüldüğü gibi Atatürk, daha o günlerde ülkede arkeoloji mütehassıslarına
ihtiyaç olduğunu tespit etmiş ve arkeoloji eğitimiyle yakından
ilgilenerek gençlerin bu dallarda eğitim almak üzere hemen
yurt dışına gönderilmelerini istemiştir. Nitekim Dr. Reşit Galip’in
Maarif Vekilliği döneminde, eski çağ ve arkeoloji dallarında eğitim
almak için çok sayıda genç Avrupa’ya gönderilmiştir. Eğitim kapsamında
önemli bir girişim de önce İstanbul Üniversitesi bünyesinde,
sonra da Ankara’da DTCF’de arkeoloji bölümlerinin açılmasıdır.
Ancak ilk zamanlar bu bölümler yabancı uzmanlar tarafından yönetilmiştir.
Atatürk’ün arkeoloji ilmine verdiği önemi, 1931 yılında
yayımlanmaya başlayan Revue Hitite et Asianique isimli mecmuaya
yaptığı mali destek ile de örneklemek mümkündür. Eğitimsiz arkeoloji
olmayacağı düşüncesiyle, yurt dışına öğrenci gönderilmesi,
ülkenin o günkü şartlarında gerçekten büyük bir fedakârlık örneğidir.
Çünkü yapılacak onca işe ve tüm maddi imkânsızlıklara rağmen
Atatürk’ün arkeoloji ilmine eğilmesi, sergilediği örnek davranışın ve
ileri görüşlülüğün tezahüründen başka birşey değildir.
562 Atatürk’ün Tamim, Telgraf ve Beyannameleri, s. 603.
563 Mehmet Önder, “Atatürk ve Müzeler”, Türkiyemiz, 50. Yıl Özel Sayısı, Yıl.
4, S. 11, Ekim 1973, s. 2-4.