atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 257
çok kısa bir süre önce Orta Asya’yı temel alan görüşlerinin ve uygulamalarının
aksine, düşünce ve metot için Yunan-Latin kökenine
inmeyi zorunlu kılmıştır. Dolayısıyla bir süre sonra Yücel’in Hellenistik
dünyayı ön plana çıkaran teziyle Atatürk’ün tezi karşıya karşıya
gelmiş, bu da toplumda ister istemez bir düalizmin yaşanmasına
neden olmuştur. Yine 1940 sonrasında canlanan Anadoluculuk 529 görüşü
ise tarih, mitoloji, arkeoloji, köy, köycülük, folklor gibi konular
üzerinde durmuş, CHP tarafından destek görmüş ve Türk Hümanizma
hareketinin aksine Türk tarihinin ve kültürünün kökenlerinin sadece
Anadolu’da aranması gerektiği fikrini savunmuştur. Bu akımın
öncülüğünü de başta Remzi Oğuz Arık ve Cevat Şakir olmak üzere,
Ahmet Refik, Necip Asım, Hilmi Ziya, Ziyaettin Fındıkoğlu, Mükremin
Halil, Yahya Kemal, Necip Fazıl, Ahmet Kutsi, Ahmet Hamdi
gibi kişiler yapmışlardır. Akım çalışmalarını belli bir süre sonra üç
ayrı grupta sürdürmek zorunda kalmıştır. Bütün bu tezler, resmi tarih
görüşüne paralel olarak geliştirilmeye çalışılmış yani bir nevi ona
alternatif olarak üretilmişlerdir. Ancak hiçbirisi 1930’ların tarih tezi
kadar gündem oluşturmamış, ciddi ve sert eleştiriler almamıştır.
C. Birinci Türk Tarih Kongresi
1932 yılı itibarıyla Atatürk üç konuyu gerçekleştirmeyi düşünmüştür.
Bunlardan birincisi, Türk Tarihinin Ana Hatları kitabının
son incelemeler ve belgelere göre yeniden yazılması, ikincisi liseler
için hazırlanan dört ciltlik tarih kitabının tekrar gözden geçirilerek
1932-33 öğretim yılına yetiştirilmesi ve ilkokullar için yeni bir tarih
kitabının yazılmasıdır. Nitekim 25 Şubat-10 Mart 1932 günleri arasında
yapılan toplantılarda özellikle bu meseleler görüşülmüş, Türk
Tarihinin Ana Hatları kitabının programı belirlenmiş, lise kitaplarının
yeni baskıları hazırlanmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı bundan
sonraki günlerde ortaokullar için 3, ilkokullar için de 2 ciltlik yeni
tarih kitaplarını yazdırmaya başlamıştır 530 . Üçüncü proje ise 1929-
32 yılları arasında şekillenen tarih tezinin kuvvetlendirilmesi için,
şığı Kitapları, İstanbul 1997, s. 308-314.
529 Ertan Eğribel, “Türk Tarih Tezine Paralel Yeni Yorumlar”, Türk Kültürü
Araştırmaları, Yıl. XXXV / 1-2, 1997, s. 187-196.
530 İğdemir, a.g.e., s. 15.