atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 249
Tarihi bölümü önce kurum üyelerinden Zakir Kadirî Ugan’a yazdırılmış,
fakat Atatürk’ün bunları hiç beğenmemesi üzerine görev
Şemsettin Günaltay’a verilmiştir. Hatta Atatürk kurum başkanı Tevfik
Bıyıklıoğlu’na gönderdiği 16 Ağustos 1931 günlü mektubunda
şunları yazmıştır:
“Zakir Kadirî Bey’e hazırlattığınız ‘İslâm Tarihi’ notlarının Muhammet
devrine ait olan ilk sayfasından sonraki parçalar, teessüfle
söylemeğe mecburum ki, hiç de bir mütehassısın kafasından, kaleminden
ve tertibinden çıkmışa benzemiyor. Zakir Kadirî yazılarını
olduğu gibi, büyük itina ile hazırlanmakta mektep kitaplarına koymakta
hiç isabet olmayacağı fikrindeyim”
Atatürk bazı öğütler de verdiği mektubunun devamında ise “Her
işin esas hedefine kısa ve kestirme yoldan varmak şayanı arzu olmakla
beraber yolun makul, mantıki ve bilhassa ilmi olması şarttır” 506
demiştir. Görüldüğü gibi Atatürk, bilimsel üslûba, mantığa ve tenkide
dayanan bir tarih anlayışı ve çalışmadan yanadır. Zaten modern
tarihçiliğin gereği de budur.
Mektubuna ek olarak gönderdiği ikinci bir yazıda ise İslâm
Tarihi’nin bazı bölümlerini incelemiş ve bugün dahi sürekli dile getirdiğimiz
şu sözlerine yer vermiştir:
“Biz daima hakikat arayan ve onu buldukça ve bulduğumuza
kani oldukça ifadeye cür’et gösteren adamlar olmalıyız”
“...Tarih yazmak, tarih yapmak kadar mühimdir, yazan yapana
sadık kalmazsa değişmeyen hakikat, insanlığı şaşırtacak bir mahiyet
alır” 507
Nitekim Atatürk’ün yaptığı uyarılar ve tavsiyeler doğrultusunda
çalışmalar hız kazanmış, notlar Şemsettin Bey tarafından yazılmaya
başlanmıştır. Gazi yapılan çalışmadan memnun olmuş, 23 Ağustos
1931 günü yazdığı mektubunda da bunu “Şemsettin Bey’in hazırladığı
notlarından okuduğum kısımlarını fevkelâde enteresan ve
kıymetli buldum” 508 şeklinde dile getirmiştir. Bunun haricinde Fuat
Köprülü, Tevfik Bıyıklıoğlu, Reşit Galip’in yazdıkları Türk Devlet-
506 İğdemir, a.g.e., s. 8.
507 İğdemir, a.g.e., s. 9.
508 İğdemir, a.g.e., 9.