01.05.2013 Views

atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 221<br />

karşılıklara, devlet dairelerinde435 <strong>ve</strong> gazetelerde hemen yer <strong>ve</strong>rilmesi<br />

hem dil birliğini bozmuş hem de dilde sadeleştirme çalışmalarını<br />

çıkmaza sokmuştur. Tarama Dergisi, aynı zamanda yabancı sözcüklerin<br />

yerlerini tutabilecek uzun bir sözlük listesi de sunmuştur.<br />

Bu yayından sonra ise sıra, bunlara en uygun Türkçe karşılıkların<br />

bulunmasına gelmiş <strong>ve</strong> tekrar halka başvurulması kararlaştırılmıştır.<br />

Nitekim Mart-Mayıs 1935 tarihleri arasında gazetelerde listeler<br />

halinde <strong>ve</strong>rilen sözcükler hakkında halkın görüşlerinin sorulmasına<br />

başlanmıştır. Örneğin, yayımlanan anketlerden birinde, halka yeni<br />

tamamlanan kılavuz sunulmuş <strong>ve</strong> beğenip beğenmedikleri noktaları<br />

belirtmeleri istenmiştir. Bunun o dönem için oldukça ilginç bir uygulama<br />

olduğunu söyleyebiliriz. Anket şöyle düzenlenmiştir436 :<br />

Osmanlıca ........ kelimesine kılavuzda ........ karşılığını uygun<br />

(yahut yeter) görmüyorum.<br />

Sebebi(kısaca):..........................................................................<br />

Önergem şudur:.........................................................................<br />

İmza<br />

Nihayet Eylül 1935’te de Osmanlıcadan Türkçeye Cep Kılavuzu<br />

ile eşi Türkçeden Osmanlıcaya Cep Kılavuzu yayımlanmıştır. 120<br />

bin cilt basılan kılavuzların her cildinin halka 20 kuruştan, öğrencilere<br />

10 kuruştan <strong>ve</strong> öğretmenlere de bedava <strong>ve</strong>rilmesi kararlaştırılmıştır437<br />

.<br />

Görüldüğü gibi, özellikle 1934-36 yılları arasında yoğun bir<br />

derleme, tarama çalışması yapılmış 438 , ancak dönemin atmosferi <strong>ve</strong><br />

heyecanıyla bu çalışmalar dilde bir karmaşa yaratmış, herkes beğendiği<br />

kelimeyi kullanır hale gelmiştir ki bu da dil birliğinin bozulmasına<br />

neden olmuştur. İşte o yüzden dildeki bu anarşinin farkına varan<br />

<strong>Atatürk</strong>, hazırlanan kılavuzları büyük bir hayal kırıklığı ile karşılamış<br />

<strong>ve</strong> 1936’dan sonra da bu tasfiyecilik çalışmalarına pek rağbet<br />

etmemeye başlamıştır. Ancak şunu da belirtmek gerekir ki herşeye<br />

435 Örneğin o günlerde Adliye Vekâleti-Hak Bakanlığı, Mahkeme-Hak Yeri,<br />

Hâkim-Hak Güden vs. şeklindeki değişiklikler hemen yapılmıştır (Son Posta,<br />

11 Ocak 1935, s. 3).<br />

436 Son Posta, Nisan 1935, s. 11<br />

437 Son Posta, 15 Eylül 1935, s. 3.<br />

438 Ek 9: Tarama Çalışmalarının Akibeti.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!