01.05.2013 Views

atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 209<br />

cından bahsetmiştir. Komisyon yaptığı toplantılarda sözlüğün bir an<br />

önce hazırlanmasını kararlaştırmış, aynı zamanda iki konuda daha<br />

anlaşmaya varmıştır. 1. Dilin sınırlarını çizmek, kelime hazinesini<br />

belirlemek, 2. Türkçeden yabancı kelimeleri ayıklamak <strong>ve</strong> yerine<br />

yeni Türkçe karşılıklar bulmak.<br />

<strong>Atatürk</strong> aynı günlerde sofrasında dil uzmanları ile uzun süren<br />

toplantılar yapmış, dildeki yabancı sözcüklere öz Türkçe karşılıklar<br />

bulmaya çalışmıştır. O günlerde <strong>Atatürk</strong>’ün en büyük zevki, bu<br />

konularda konunun uzmanları ile konuşmak, tartışmak hatta onları<br />

imtihan etmektir. Bunlar arasında öğretmenler, profesörler, doktorlar,<br />

askerler kısacası her kesimden insan yer almıştır. Görüşmeler<br />

sırasında ilginçtir, kimi iltifata mazhar olurken kimi de ya meclisten<br />

kovulmuş ya da azarlanmıştır. İşte bu çalışmaların yapıldığı tarihlerde,<br />

özellikle sözlük çalışmaları esnasında <strong>Atatürk</strong> bazı sözlük <strong>ve</strong> kitapları<br />

elinin altından hiç eksik etmemiş, bunlar üzerinde uzun süren<br />

çalışmalar yapmıştır 402 . <strong>Atatürk</strong>’ün başucundan ayırmadığı eserlerden<br />

bazıları; V.V. Radlov, Türk Lehçeleri Sözlüğü (4 ciltlik, 1888-<br />

1911), E. Pekarskiy, 4 ciltlik Yakut Sözlüğü, A. Walde’nin J. Pokorny<br />

ile ortaklaşa yazdığı Hint-Avrupa Dilleri Etimolojisi Sözlüğü (3 cilt,<br />

1930-1932); bunların haricinde Sümerce, İbranice, Arapça, Farsça,<br />

Macarca vs. çok sayıda sözlük ile F. Lenormant, Kaldenin İlkel Dili<br />

<strong>ve</strong> Turanlı Lehçeler (1875), H. Winkler, Ural <strong>ve</strong> Altay Dilleri <strong>ve</strong><br />

Gruplamalar (1885), A. V. Edlinger, Türk Dillerinin Hint-Avrupa<br />

Dilleriyle Olan Eski Bağlantıları (1912), Sadri Maksudi Arsal, Türk<br />

Dili İçin (1930) kitapları sayılabilir 403 . Bu arada 1930 sonrası Nazi<br />

Almanyası’ndan kaçarak ülkeye gelen Benno Landesberger, Gütterbock<br />

gibi dünyaca ünlü sümerolog <strong>ve</strong> hititologlar da <strong>Atatürk</strong>’ün yanında<br />

yer almışlar <strong>ve</strong> çalışmalara yardım etmişlerdir.<br />

402 <strong>Atatürk</strong>’ün okuduğu, kendisine göre özel işaretler koyduğu kitaplığında bulunan<br />

eserler için bk. Gürbüz D. Tüfekçi, <strong>Atatürk</strong>’ün Okuduğu Kitaplar,<br />

Türkiye İş Bankası Yay., Ankara 1983; Şerafettin Turan, <strong>Atatürk</strong>’ün Düşünce<br />

Yapısını Etkileyen Olaylar, Düşünürler, Kitaplar, TTK, Ankara 1989.<br />

403 Cevdet Perin, Doğumunun 100. Yıldönümünde <strong>Atatürk</strong> Kültür Devrimi,<br />

İnkılâp Kitabevi, İstanbul 1987, s. 85; Sadi Borak, “<strong>Atatürk</strong>’ün Okuduğu Kitaplar<br />

<strong>ve</strong> Kitaplığı”, <strong>Atatürk</strong> <strong>Araştırma</strong> <strong>Merkezi</strong> Dergisi, C. IX, S. 25, Kasım<br />

1992, s. 73-83; Orhan Türkdoğan, Kemalist Sistem, Kültürel Boyutları,<br />

Alfa Yay., İstanbul 1999, s. 318-319.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!