atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 149
Bu arada İkinci Basın Kongresi bundan yıllar sonra yani 1975
yılının sonunda toplanabilmiş fakat pek bir varlık gösterilememiştir.
Birinci kongrede amaçlanan basın birliği kurma teşebbüsü ve
tartışmaları ise 1983 yılına kadar devam etmiştir. Birinci Basın
Kongresi’nden günümüze kalan en ilginç ayrıntı ise kongre sonrası
gazetecilere verilen yemekte Başbakan İnönü’nün yanında oturan
gazeteci Hakkı Tarık Us’a, tuzun yakında tüm Türkiye’de üç kuruşa
satılabilması için hazırlık yaptıklarını söylemesi ve bunu duyan diğer
bütün gazetecilerin de konuyu büyük bir sevinçle hemen haber
yaptıklarını 290 dile getiren anı olmuştur.
4. Balkan Basın Birliği
Yaklaşan İkinci Dünya Savaşı öncesi Türkiye, kendisini korumak
ve etrafında bir güvenlik çemberi oluşturabilmek maksadıyla,
özellikle Balkan ülkeleriyle siyasal ve kültürel ilişkilerini geliştirmeye
ve onlarla yakın ilişkiler içine girmeye büyük gayret göstermiştir.
Bu bağlamda oluşturulan birlik ve kongrelerde de sürekli yer almaya
çalışarak dünyaya kendisini tanıtmaya ve kabul ettirmeye çalışmıştır.
İşte bugünlerde Türk basını da kendisini dünyaya tanıtabilmek
için 1936 yılında Bükreş’te toplanan Balkan Basın Birliği’ne katılma
kararı almıştır. Nitekim yapılan çalışmalar sonunda Türkiye’nin
de katılımı ile 15 Şubat 1937 günü Balkan Basın Birliği Atina’da
toplanmıştır. Bu kongreden “her Balkan gazetesinin dört Balkan
memleketi aleyhine yazılar koymayarak bilakis lehte neşriyat yapması,
mütekabilen basın ataşeleri bulundurması, ajansların birbirini,
diğeri de Balkanları harice iyi tanıtacak iki nevi servis yapması,
basın telefon ve telgraf ücretlerinin azaltılması” vs. şeklinde kararlar
çıkmıştır291 .
İkinci kongre ise bundan tam iki ay sonra yani 7 Nisan
1937’de İstanbul’da toplanmıştır. Bu kongrede de; Romanya ile
Yugoslavya’nın yaptığı gibi Yunanistan ile Türkiye’nin de ataşeler
tayinine, milli komitelerin daha sık toplanmasına, okul kitaplarından
Balkan milletleri arasında düşmanlığa mahal verecek fıkraların
290 Ali Gevgilili, “Türkiye Basını”, CDTA, C. I, s. 215.
291 İskit, a.g.e., s. 288.