atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

ATATÜRK’ÜN SOSYAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALARI 139
arttırılmasına, yayıncılığın geliştirilmesine ve bibliyografya ve dökümantasyon
işlerinin yürütülmesi için çalışmalara başlanmıştır. Örneğin
bu yıl içinde Hakimiyet-i Milliye-Ulus, Vakit -Kurun, Mülkiye
Mecmuası-Siyasal Bilgiler, İktisat ve Tasarruf Mecmuası da Ulusal
Ekonomi ve Artırım adını almıştır. Bu tarihte matbaaların sayısı da
artış göstermiş ve 230’u bulmuştur 268 .
2. Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu
Yayıncılığın geliştirilmesi adına atılan adımların en önemlileri
Türkiye’de çıkan kitaplar ve süreli yayınların bibliyografyasının
yayımlanması ile Basma Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu’nun
kabul edilmesidir. Türkiye’de bibliyografya çalışmasının ilki, Kâtip
Çelebi’nin 14.500 kadar kitap ve risaleyi tanıttığı Arapça Keşfü’z-
Zünûn An-Esâmi’il-Kütüb ve’l-Fünûn adlı eseridir. Bunu II. Abdülhamid
döneminde yayımlanan kitapların yer aldığı Devr-i Hamidi
Âsârî isimli çalışma takip etmiştir. Eser, matbaanın Osmanlı
Devleti’ne girişinden sonra hazırlanan ilk kapsamlı bibliyografya
olma özelliğine sahiptir. Ayrıca Maarif-i Umumiye Nezareti tarafından
hazırlanan Cedvel-i Mahsun da önemli çalışmalardan biri olarak
kabul edilmektedir.
Cumhuriyet dönemine gelindiğinde ise ilk genel bibliyografya,
Maarif Vekâleti Talim ve Terbiye Heyeti tarafından hazırlanan Bibliyografya
I’dir. Harf inkılâbı sonrası yayınları tespit etmek amacıyla
yapılan bu çalışma, 1928-31 yılları arasındaki kitap ve süreli yayınları
içermektedir. Bunu 1932’de Bibliyografya II, 1933 tarihinde de
Bibliyografya III izlemiştir. Bir de Cumhuriyetin onuncu yıl dönümü
münasebetiyle Türkiye Bibliyografyası adıyla başka bir çalışma
yapılmıştır. 1928-33 yılları arasındaki eserleri bir araya getiren bu
359 sayfalık çalışmayı ondan sonra her yıl için Türkiye Bibliyografyası
adıyla çıkarılan diğer yayınlar takip etmiştir 269 . Türkiye’de harf
inkılâbından 1938 yılına kadar olan zaman zarfında 7445’i resmi,
8618’i özel olmak üzere toplam 16.063 adet yayın gerçekleştirildiği
268 Şapolyo, a.g.e., s. 237.
269 Türkiye Bibliyografyası 1928-1938, C. II, Maarif Vekâleti Yay., İstanbul
1939.