atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

92
SEDA BAYINDIR ULUSKAN
âdeta ışık tutmuş ve bunun sinyallerini vermiştir. Yunus Nadi bu
yazısında, köy okullarının 3-4 dönümlük geniş araziler üzerinde
kurulması, okullarda sebzecilik, hayvancılık, arıcılık, ipek böcekçiliği,
ormancılık, sağlık bilgisi gibi ana konular üzerinde durulması
gerektiği, okulların her türlü alet ve edevata sahip olmaları ve köy
öğretmeninin ailesiyle birlikte oturabileceği bir eve ihtiyaç olduğu
gibi hususlar üzerinde durmuştur. Yunus Nadi bu okulların her köyde
âdeta birer Darülfünun vazifesini icra etmelerini istediklerini, o
yüzden de köy öğretmenlerine büyük işler düştüğünü yazmıştır. Ona
göre her köy öğretmeni, bu okullara amelî bir ziraat darülfünunu
rolünü oynatabilmelidir. Ancak bütün bunların gerçekleşebilmesi
için Ziraat Vekâleti bütçesinin de Maarife yardım etmesi şarttır.
Bütün bu işlemlerin yavaş yavaş yapılması halinde ise “Türkiye’de
yeni bir inkılâbın temeli atılmış” olacaktır 166 . Daha 1920’lerde dile
getirilen bu ifadelerin, temas edilen noktaların ve eksikliklerin bize,
Cumhuriyetin ilk yıllarındaki eğitimin durumunu ve yapılması gerekenleri
göstermesi açısından önemi büyüktür. Bunlar aynı zamanda
eğitim için verilen çabanın ve ileri görüşlülüğün de bir ifadesidir.
Yunus Nadi’nin değindiği hususlar aslında bugün için de büyük
önem taşımakta, günümüzde köylerdeki eğitimin ve öğretmenlerin
durumunun bir kez daha gözden geçirilmesi gerektiğini bizlere hatırlatmaktadır.
Ancak bu durumun tek üzücü tarafı problemlerin hâlâ
aşılamamış olmasıdır.
Yukarıda sözünü ettiğimiz Köy Öğretmen Okulları, seçilen bazı
pilot bölgelerde eğitime başlamış ve öğrencilere ilkokul üzerine üç
yıllık bir program uygulanmıştır. Bu programa göre okullarda öğleden
önce ders yapılmış, öğleden sonra da pratik çalışmalara zaman
ayrılmıştır. Ayrıca okul doktoru tarafından öğretmen adaylarına
sağlık bilgisi dersleri de verilmiştir. 1927-28 döneminde açılan Köy
Öğretmen Okullarının haftalık ders programında yer alan dersler
ise; Türkçe, Milli Tarih ve Medeniyet Tarihi, Coğrafya, Yurt Bilgisi,
Din Bilgisi, Ruhiyat-Terbiye ve Mektep Hıfzıssıhhası, Usul-i Tedris,
Tatbikat-ı Dersiye, Riyaziyat, Tabii İlimler, Hayatiyet-Hıfzıssıhha
ve Ziraat, Resim, Elişleri, Musiki ve Yazı’dır 167 .
166 Yunus Nadi, “Her Köyde Mektep”, Cumhuriyet, 28 Haziran 1927, s. 1.
167 Hasan Âli Yücel, Türkiye’de Orta Öğretim, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara
1994, s. 224; Binbaşıoğlu, a.g.e., s. 17.