atatürk'ün sosyal ve kültürel politikaları - Atatürk Araştırma Merkezi

90
SEDA BAYINDIR ULUSKAN
kaybetmeden devam etmiştir. Ancak çıkan İkinci Dünya Savaşı ve
sonrasında ülkede yaşanan iktidar değişimi, bilhassa köycülük tartışmalarının
boyut değiştirmesine neden olmuştur. Netice itibarıyla,
herşeyi hâlâ devletten bekleme alışkanlığı ve özrü içinde olan Türk
toplumu, her zaman için bu davanın bilinci içinde olmalı, Atatürk’ün
başlattığı hayat davasını ısrarla sürdürmeli, toplumun her kesiminin
her koşulda eşit haklara sahip olması ve yüksek bir kültür düzeyine
ulaşması için birlikte hareket etmesi gerektiğini asla unutmamalıdır.
B. Köy Eğitmenleri Meselesi
1930’lu yıllarda köycülüğü geliştirmenin yolları aranmış ve bu
konuda pek çok önemli girişimde bulunulmuştur. Büyük bir seferberlik
havası içinde yürütülen bu çalışmaların ilki köylüyü eğitmeye
yönelik olmuş ve köy öğretmeni yetiştirme projesi de bu günlerde
gündeme getirilmiştir. Bu dönemde köycülüğün gelişmesinde en
mühim rol köy öğretmenlerine düşmüştür. Mehmet Saffet, köycüğü
tanımlamaya çalıştığı makalesinde, bu seferberliğin ancak liyakatli
ve idealist köy öğretmenleri sayesinde başarıya ulaşabileceğini, bu
yüzden de ana mesele haline gelen köy öğretmeni yetiştirilmesi işine
hemen başlanması gerektiğini savunmuştur. Bu konuda bazı fikirler
ileri süren Saffet, köy öğretmenlerinin nasıl olması gerektiği ve nasıl
yetiştirilmelerinin uygun olacağı gibi konuları da incelemeye çalışmıştır.
Ona göre, köy öğretmen okullarının öğrencileri mümkün olduğunca
köylerden seçilmeli, 15-18 yaşlarındaki köy çocukları tercih
edilmeli, en önemlisi de bunların idealist ve inkılâpçı olmalarına
dikkat edilmelidir163 .
Köy okullarına bakacak olursak, bilindiği gibi Cumhuriyetin
ilânından hemen sonra ele alınan konuların başında eğitim meselesi
gelmiştir. İlk yıllardan itibaren çağdaş eğitimin ilkeleri belirlenmeye,
ilk ve orta öğretimin sorunları çözülmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda
yerli ve yabancı pek çok eğitimciden de yardım alınmıştır. Bugünlerde
ülkeye çok sayıda yabancı uzman çağrılmış ve onların deneyimlerinden
yararlanılmaya çalışılmıştır. 1924’te Amerika’dan John
Dewey, 1925’te Almanya’dan Dr. Kuchne, 1927’de Belçika’dan
Dr. Ömer Büyse, 1934’te Amerika’dan Dr. Beryl Parker, İstanbul
163 Engin, a.g.m., s. 430.