3.Ulusal Hidrolojide İzotop Teknikleri Sempozyumu - DSİ Genel ...

KONYA-CİHANBEYLİ SICAK VE MİNERALLİ SULARININ
HİDROJEOKİMYASAL VE İZOTOPİK ÖZELLİKLERİ
İsmail KARA*, Mustafa DURDU**, M. Fatih ÖZİÇLİ*
* MTA Genel Müdürlüğü, Enerji Hammadde Etüt ve Arama Dairesi, Ankara,
e-mail:ikara@mta.gov.tr
** MTA Genel Müdürlüğü, Orta Anadolu II. Bölge Müdürlüğü, Konya,
ÖZ
İç Anadolu Bölgesi sıcak ve mineralli su kaynakları açısından önemli bölgelerimizdendir. Konya ve
çevresinde de önemli jeotermal sahalar vardır. Konya’nın kuzeyinde Cihanbeyli (49 0 C), doğusunda
İsmil-Karapınar-Ereğli (25-43 0 C), batısında ise Beyşehir-Seydişehir (35-43 0 C) ile Ilgın (41.6 0 C)
ve Tuzlukçu (46.5 0 C), sahaları Konya’yı kuşatır şekildedir.
İnceleme alanında temelde, değişik boyutlarda bloklar içeren Üst Kretase yaşlı Koçyaka
Formasyonu yer almaktadır. Temel birimin üzerine ise uyumsuz olarak Orta-Üst Eosen yaşlı Çayraz
Formasyonu gelmektedir. Bu Formasyonun üzerinde ise yine uyumsuz olarak Üst Miyosen-
Pliyosen yaşlı İnsuyu Formasyonu ile Çataltepe Andezitleri bulunmaktadır. Tüm birimleri Pliyo-
Kuvaterner yaşlı Cihanbeyli ve Tuz gölü Formasyonları ile Travertenler uyumsuz olarak
örtmektedir.
Cihanbeyli Jeotermal sahasında, Bolluk Gölü, Bozdağ ve çevresindeki toplam 105 adet kuyu ile 3
adet kaynaktan ölçümler yapılmıştır. Kuyuların derinlikleri 30-220 m arasında olup sıcaklıkları
13.7-47.7 °C dir. Sahada birbirinden farklı kimyasal özellikler gösteren soğuk, sıcak ve mineralli
suların toplam mineralizasyonları 901.5 mg/l ile 4788.1 mg/l arasında değişmektedir. Cihanbeyli
sahasındaki sıcak sular, Ca-Mg-Na, SO4-HCO3-Cl lu sular sınıfındadır.
Cihanbeyli jeotermal sahasında yapılan etüt çalışmaları ile sahanın tektonik yapısı aydınlatılmış,
jeotermal akışkan içerebilecek Formasyonların derinlikleri ve jeotermal anomali sınırları
belirlenmiştir.
Konya-Cihanbeyli sahasındaki sıcak ve mineralli sular, δ 18 O, δ 2 H, δ 3 H izotop verilerine göre genel
olarak meteorik kökenli olup, derin dolaşımlı ve yeraltında uzun kalış süresine sahiptirler.
Anahtar Kelimeler: Cihanbeyli, izotop, sıcak su, mineralli su, hidrojeokimya.
HYDROGEOCHEMICAL AND ISOTOPIC PROPERTIES OF HOT AND MINERAL
WATERS IN KONYA-CİHANBEYLİ
ABSTRACT
Central Anatolia is one of the important hot and mineral water region in Turkey. There are
important geothermal fields in Konya and surroundings. Cihanbeyli (49 o C) at the north, İsmil-
Karapınar-Ereğli at the south (25-43 o C), Beyşehir-Seydişehir (35-43 o C), Ilgın (41.6 o C) and
Tuzlukçu (46.5 o C) fields enclose Konya.
In the study area, Upper Cretaceous ophiolitic melange, Koçyaka Formation, containing blocks of
different size, forms the basement. Middle-Upper Eocene Çayraz Formation unconformably
overlies the basement. İnsuyu Formation and Çataltepe Andesites of Upper Miocene-Pliocene,
unconformably overlies the Çayraz Formation. Plio-Quaternary Cihanbeyli and Tuzgölü formations
and travertines cover all of these units.
77