3.Ulusal Hidrolojide İzotop Teknikleri Sempozyumu - DSİ Genel ...

I, X kalınlığındaki toprak örneğinden geçerek birim zamanda detektöre ulaşan ışınların sayısı; I0,
kaynak ve detektör arasındaki aynı X mesafesi için toprağın bulunmadığı koşulda birim zamanda
detektöre ulaşan ışınların sayısı; w ve s, sırasıyla su ve toprak ortamında gama ışınları zayıflama
katsayısı; db, toprak hacim ağırlığı; , toprak nem içeriğidir (cm 3 .cm -3 ) (Şekil 4).
3.2. Toprak-Su Karakteristik Eğrilerinin Çıkarılması
Toprak-su karakteristik eğrileri, aynı zaman ve derinlikte nötronmetre ile belirlenen toprak su
içeriği ve tansiyometre ile okunan matrik potansiyel (toprak su potansiyeli) değerlerinin
kombinasyonu ile oluşturulurlar (Şekil 5). Tansiyometreler, giriş tüplerine yakın ancak sondanın
etki küresinin biraz dışarısında kurulmalıdır. Eğer giriş tüpüne çok yakın kurulursa, tansiyometre
kabı içerisindeki su, sondanın işlevini önemli oranda engeller. Bunun için 20-30 cm’lik bir mesafe
yeterlidir (IAEA, 2002).
Şekil 5. Nötronmetreler ve tansiyometreler ile elde edilen ortalama bir toprak-su karakteristik eğrisi
(IAEA, 2002).
3.3. Toprak Hidrolik İletkenliğinin Belirlenmesi
Toprak hidrolik iletkenliği (K), toprağın suyu iletme yeteneğini gösteren bir parametredir. K,
toprağın su içeriğine (θ) bağlı olduğundan, her toprak için ayrı K(θ) fonksiyonu tanımlanır. K(θ)
fonksiyonunu deneysel olarak belirlemek için, nötronmetre giriş tüpleri ve tansiyometreler, tarla
deneme parselinde (9m 2 - 100m 2