3.Ulusal Hidrolojide İzotop Teknikleri Sempozyumu - DSİ Genel ...

1 litrelik çift kapaklı bir plastik şişe uygundur. Şişe, örnek su ile çalkalandıktan sonra üzerinde
hava boşluğu kalmayacak şekilde tam olarak doldurulmalıdır. Kapaklar sıkı bir şekilde
kapanmalıdır. Örnekler laboratuara ulaştırılana kadar serin bir yerde korunmalı, buharlaşma
olmaması için özen gösterilmelidir.
Şişenin üzerine
Örneğin alınma tarihi
Proje adı ve örnek adı
Örnek alınan yerin adı
Lokasyonun koordinatları
yazılmalıdır.
Yerüstü Sularından Örnek Alınması: Akarsudan alınacak örnek için akışın olduğu ve
buharlaşmanın olmadığı bir yer seçilmelidir. Akarsuyun kıyısından ve göllenme olan bir yerden
alınmamalıdır. Gölden örnek almak için örnek alma aleti ile derinden alınmalıdır. Derinlik ve
alınan yer kayıt edilmelidir.
Yeraltı Sularından Örnek Alınması: Pompalı kuyularda pompa bir müddet çalıştırılıp borudaki
suyun akması sağlandıktan sonra örnek alınmalıdır. Pompasız araştırma ve sondaj kuyularından
derinden örnek alma aleti kullanılarak örnek alınmalıdır. Yüzeyden hava ile temas etmiş örnek
alınmamalıdır. Kaynaktan alınacak suyun gözeden çıkıyor olması gerekir. Göllenmiş, buharlaşmaya
maruz kalmış sudan örnek alınmamalıdır.
Yağış Örneğinin Alınması: Yağış örneği toplamak için pluviyometre kullanılır. Pluviyometre
yağış dışında farklı bir su ile temas etmemelidir. Ayın ilk gününden itibaren her gün pluviyometre
gözlenmeli ve toplanan yağış ağzı sıkıca kapanabilen bir damacanada biriktirilmelidir. Ayın son
günü damacana iyice çalkalanarak homojen bir karışım olması sağlanmalıdır. 1 litrelik plastik şişe
mümkünse tam olarak doldurulmalı. Şişenin üzerine yağış istasyonunun adı, yağışın ait olduğu ay
yazılmalıdır.
3.2.Su Örneklerinin Analiz İçin Hazırlanması ve Ölçülmesi
Gelen su örneklerinin δ 2 H ve δ 18 O değerlerini belirlemek için, örnekler ve standartlardan oluşan bir
set oluşturulur. Standartlar, örneklerin gerçek değerlerinin hesaplanması ve sistemin kararlılığının
izlenmesi için sete konur. Kullanılan standartlar IAEA’nın dağıtımını yaptığı sertifikalı uluslar arası
SLAP, GISP, VSMOW(Standart Light Antarctic Precipitation, Greenland Icesheet Precipitation,
Vienna Standart Mean Ocean Water) ve bu standartların dışında laboratuar tarafından belirlenen
lokal standartlar ATW, HLW dir (Ankara Tap Water, Hard Lake Water) (Çizelge 2). Kullanılan
standartlar ölçülen numunelerin ölçüm aralığını kapsamalıdır. Örneğin Türkiye’deki suların
18
O değerleri yaklaşık olarak +3 ile -20 arasında olduğu yaklaşımıyla değerlendirirsek, en az bir
standart -20 yada daha düşük, bir standart +3 yada daha yüksek , bir standardın da bunların
ortalaması olması idealdir.
Çizelge 2: Kararlı İzotop Laboratuarında kullanılan standartlar
Standart δ 2 H δ 18 O
VSMOW 0,00 0,00
SLAP -428,00 -55,50
GISP -189,50 -24,80
ATW -67,02 -10,02
HLW -32,65 -2,73
246