3.Ulusal Hidrolojide İzotop Teknikleri Sempozyumu - DSİ Genel ...

Kozluca köyündeki kaynak suyundan alınan su numunesinin oksijen-18 ve döteryum değerleri
farklılık göstermektedir. Tünel içerisinden alınan suların oksijen-18 değerleri -11.71 ile -12.25 %o
arasında iken, Kozluca kaynağının oksijen -18 değeri -10.29 %o dir. Tünelden alınan su
numunelerinin oksijen -18 değeri Kozluca kaynağına göre daha negatifdir. Bu durum, Kozluca
kaynağının 1600 m kotuna düşen yağışı temsil etmesi nedeniyle tünele gelen suların 1600 m ‘ye
göre daha üst topoğrafik kotlara düşen yağışlardan beslendiğini göstermektedir. Tünel güzergahı
boyunca topoğrafik drenaj alanında, 1600 m kotu üzerinde tünele gelen yeraltısuyu miktarını
karşılayacak bir beslenim sahası bulunmamaktadır.
4- Trityum analiz sonuçlarına göre tünel içerisinden alınan sular 0 TU civarında olduğundan
50 yıl ve daha üzeri yaşlı suları temsil ederken, Kozluca kaynağı 6.75 TU ile güncel yağışları temsil
etmektedir. DSİ, Hacettepe ve Gazi Üniversitelerinin ortaklaşa yürüttüğü izotop çalışmasında da
2004-2005 yıllarında tünel çıkış ağzından alınan su örneklerinin trityum değerleri 0 TU
civarındadır. 2004 yılından bu yana tünelden yaklaşık 70 hm 3 lük bir yeraltısuyu boşalımı olmasına
rağmen, tünele gelen yeraltısularında trityum içerikleri bakımından güncel yağışların etkisi
görülmemiştir.
5- Zamantı tüneli Kozluca kaynağında izotop su numunesi örnekleri ile birlikte alınan su kimyası
analiz sonuçlarına göre, sular benzer özellikte olup, volkanik kayaç kökenli (bazalt, andezitaglomera
) kırıklı-çatlaklı sistemde dolaşım gösteren yeraltısuyu akiferini temsil etmektedir.
6- Tünelin açıldığı jeolojik birim olan bazalt, aglomera akiferindeki yeraltısuyu dolaşımı eklem,
çatlak, kırık ve büyük fay hatları boyunca yoğunlaşan yersel akım tipinde ve türbülanslı rejimde
olmaktadır. Tünele gelen yeraltısuyunun boşalımını sağlayan ve yeraltısuyunun dolaşımını kontrol
eden fay hatlarının uzanımları tünel güzergahının topoğrafik drenaj alanını aşmaktadır. Bu nedenle
tünel güzargahı drenaj alanına düşen yağışın tamamı yeraltına süzülse bile tünele boşalan
yeraltısuyu miktarını karşılamamaktadır.
7-Zamantı tünelinde, hidrojeoloji ve izotop çalışmaları değerlendirildiğinde, tünele boşalan
yeraltısularının, tünel güzergâhı drenaj alanına göre daha farklı bir yağış sistemi, beslenim alanı ve
akifer sistemi ile ilişkili olduğunu göstermiştir.
161