Kerbela - Cilt - Cumhuriyet Üniversitesi

80
• Gencal Şenyayla
gönderenlerin sıradan kimseler olmadıkları, Kûfe’de önemli bir güce
ve taraftara sahip oldukları göz önüne alınırsa 88 hem Hz. Hüseyin’in
hem de Kûfelilerin belirli bir sosyal tabana dayanarak beklentilerini
gerçekleştirme yolunda harekete geçtikleri ve sahip oldukları bu
sosyal tabanı hedefe giden yolda bir argüman olarak kullandıkları
söylenebilir.
Benzer bir sosyal taban gerçeğini de Müslim’in yazdığı mektupta
görüyoruz. Müslim, Kûfe’ye varıp Hani b. Urve’nin evine yerleştikten
sonra Hz. Hüseyin’e bir mektup göndererek kendisi adına binlerce
kişinin biat ettiğini, bütün halkın kendisiyle olduğunu bildirmiş ve
derhal Kûfe’ye gelmesini istemiştir. 89
Gücü ve otoriteyi elinde bulunduran iktidara karşı başkaldıran
bir hareketin sosyal taban desteği olmadan başarılı olması elbette
düşünülemez. Hz. Hüseyin ve taraftarları da Kerbelâ sürecinde sahip
olduklarını düşündükleri sosyal tabana güvenerek hareket etmiş ve bu
güvenlerini Kerbelâ sürecinde yazdıkları mektuplarında bir argüman
olarak kullanmışlardır.
Yezid cephesi de Kerbelâ sürecinde sürekli olarak toplumsal
desteği elde etme gayreti içerisinde olmuş ve bu desteği bazen
tehditle, bazen farklı metotlarla büyük ölçüde elde etmeyi başarmış ve
bunu söz konusu süreçte argüman olarak kullanmıştır. Nitekim rakip,
Hz. Peygamber’in torunu olan bir zattır. Müslüman toplumda böyle
bir rakibe karşı savaşmak ve bu savaşta toplumun güç ve desteğini
elde etmek Yezid cephesi için daha da önemli bir konuma gelmiştir.
Bu gerçeğin farkında olan Kûfe valisi Ubeydullah, Ömer b.
Sa’d’ı Hz. Hüseyin üzerine gönderdikten sonra Kûfe’de buluğ çağına
girmiş olan herkesin Nuhayle’de toplanmasını ve şehirde kimsenin
kalmamasını emretmiştir. Toplanan halka hitabeden Ubeydullah,
Yezid’in iyiliklerinden bahsederek herkesin şehirden çıkmasını
istemiş ve şehirde kalanlardan sorumlu olmayacağını bildirmiştir. 90
Kûfe valisi bu tehditkâr emriyle şehirdeki buluğ çağına giren herkesi
bir merkezde toplamış ve böylece Hz. Hüseyin’e yardım
ulaştırılmasına engel olmuştur. Ayrıca vali Ubeydullah, şehirde eli
silah tutan herkesi kendi yanında tutmakla kamuoyuna karşı toplumun
çoğunluğunun kendileriyle birlikte olduğunu göstermek istemiş ve
bunu Kerbelâ sürecinde bir argüman olarak kullanmıştır.
88 Demircan, s. 185.
89 Taberî, V, 348.
90 Belâzürî, III, 386-387.