Kerbela - Cilt - Cumhuriyet Üniversitesi

Çeşitli Yönleriyle Kerbela • 71
Hüseyin’in elçisi olduğunu öğrenen vali, onu valilik konağının damına
çıkararak, yalancı oğlu yalancı Hüseyin b. Ali, diye sövmesini istemiş,
o da bunu yapacağını söylemiş ancak tam tersini yaparak onlardan
övgü ile bahsetmiş ve onlara Allah’tan mağfiret dilemiştir. Buna
karşılık vali Ubeydullah ve babası Ziyad’a lanet etmiştir. Bunun
üzerine konaktan aşağı atılarak öldürülmüştür. 65
Kûfe valisi Ubeydullah, Kays’tan Hüseyin’i kötülemesini
isterken işin içine babası Hz. Ali’yi de katarak meseleyi eskiden beri
var olan kabilevî alana çekmiş, aynı şekilde Kays da hem
Ubeydullah’a hem de babası Ziyad’a lanet ederek benzer bir hamle ile
karşılık vermiştir.
Kerbelâ sürecinde hem liderler hem de her iki cephenin üyeleri,
fırsat buldukça birbirlerine karşı kabilevî argümanları bolca
kullanmışlardır. Bu olayda da karşımıza aynı realite çıkmaktadır.
Kûfe valisi Ubeydullah, Hz. Peygamber’in torunu Hüseyin’e
karşı gönderilecek olan Kûfe ordusuna komutan tayin edeceği zaman
muhtemelen kamuoyunun desteğini kazanmak için Ömer b. Sa’d
üzerinde ısrarcı olmuştur. Ubeydullah bu hareketiyle Hz. Hüseyin’e
karşı gönderilecek komutanın soy açısından ya ona denk ya da en
azından ona yakın olmasının uygun olacağını düşünmüştür. Çünkü
Ömer, Kureyş kabilesinden ve Hz. Peygamber’in akrabasıdır. Babası
ise hayatta iken cennetle müjdelenenlerden ve şura ehlindendir. Bütün
bunlardan dolayı Ömer, Ubeydullah için bulunmaz bir komutandı. 66
Dirayetli bir vali olan Ubeydullah, kimlere karşı mücadele
ettiğinin farkında olan biri olarak nerede ne yapması gerektiğini, hangi
göreve kimi getirmesinin daha faydalı olacağını gerçekten çok iyi
hesaplamıştır. Ubeydullah, Hz. Hüseyin’e karşı ordu gönderirken de
savaştığı topluluğa karşı öne sürdüğü karakterlerin kabilesel yönünü
önemsemiş ve bu hareketiyle kendisi ve temsil ettiği Yezid cephesinin
hiçbir açıdan diğer taraftan aşağı olmadığını göstermek istemiştir.
Hz. Hüseyin’in kesik başı Vali Ubeydullah’ın önüne
getirildiğinde Ubeydullah elindeki değnekle onun dişleriyle
oynamıştır. Bu olaya şahit olan Zeyd b. Erkam tepki göstermiş ve
üzülerek oradan ayrılmıştır. Ayrılırken de şunları mırıldanmıştır: “ Ey
Araplar! Siz bu günden itibaren kölesiniz. Fatıma’nın oğlunu
öldürdünüz, Mercane’nin oğlunu kendinîze emir yaptınız”. 67
65 İbnü’l-A’sem, III, 91-92.
66 Demircan, s. 398.
67 Belâzürî, III, 412-413; İbnü’l-Esîr, Kamil, IV, 81; İbn Kesîr, VII, 190.