Kerbela - Cilt - Cumhuriyet Üniversitesi

70
• Gencal Şenyayla
ümmetinin felahı için çalıştığını, dedesi ve babasının yolundan
yürümek istediğini ifade etmiştir. Abdullah b. Abbas da Kûfe’ye
gitmemesi noktasında Hüseyin’e uyarılarda bulunurken; şayet bir
yerlere gidecekse Kûfe’ye değil de Yemen’e gitmesini, çünkü orada
babasının taraftarlarının bulunduğunu söylemiştir. 61
Her iki noktada da Hz. Hüseyin’in, kendisinin Haşimî bir
Peygamber’in torunu olduğu, aynı şekilde o Peygamber’in ve onun
damadı olan babasının davasını takip ettiği, aynı sülaleden gelen birisi
olarak da yönetimi elinde bulundurmaya herkesten daha layık ve hak
sahibi olduğu telakkisini bir argüman olarak kullandığını görüyoruz.
Benzer bir şekilde Hz. Hüseyin, Kerbelâ’da savaşa başlamadan
önce Kûfe ordusuna hitaben yaptığı konuşmasında; kendisinin Hz.
Peygamber’in torunu olduğunu, Hz. Hamza’nın amcası olduğunu,
Cafer-i Tayyar’ın da amcası olduğunu söylemiş, Hz. Peygamber’in
kendisi ve kardeşi Hz. Hasan’ı metheden sözlerini hatırlatmıştır. 62
Hz. Hüseyin, yukarıdaki konuşmasında kendisini davet edenlerin
Kûfeliler olduğunu, bu davet üzerine kendisinin bu ümmet içerisinde
sahip olduğu kabilevî ayrıcalığının verdiği haklılıkla yola çıktığını bir
argüman olarak kullanmış ama bu bir işe yaramamıştır.
Müslim b. Akil yakalanıp idama mahkûm olduğunda idam
sehpasına götürülürken vasiyetini yapmak için izin istemiş ve onun bu
isteği kabul edilmiştir. Bunun üzerine Müslim etrafta bulunanlar
arasında Ömer b. Sa’d’a vasiyetini yapmıştır. 63 Müslim’in vasiyet
edeceği kişi olarak Ömer’i tercih etmesinin sebebi olarak ikisinin de
Kureyşli olması gösterilmiştir. 64 Müslim’in Ömer’i tercih sebebi;
Ömer’in Kureyşli olması ihtimali olmakla birlikte, hayatının son
dileğini yapacağı kişinin güvendiği ve kendisine denk gördüğü bir kişi
olmasını istemiş olma ihtimali de yüksektir. İdam edilmek üzere olan
bir kişinin bu süreçte vasiyet edeceği kişiyi bile kendi kabilesinden
seçme hassasiyeti, Kerbelâ sürecinde şahısların üzerinde hareket
ettikleri zemini göstermesi açısından önemli bir göstergedir.
Hz. Hüseyin, Mekke’den yola çıktıktan sonra Kays b. Müshir es-
Saydavi’yi Kûfelilere bir mektupla göndermiş, ancak Kays, yolda
yakalanarak Vali Ubeydullah’a götürülmüştür. Kays’ın, Hz.
61
İbnü’l-Esîr, İzzüddin Ebu’l-Hasen Al b. Muhammed, Üsdü’l-Ğâbe fî Ma’rifeti’s-
Sahâbe, Kahire, 1970, II, 21.
62
Ebu Mihnef, s. 49; Taberî, V, 424-325; İbnü’l-Esîr, Kamil, IV, 48 vd.
63
Dîneverî, s. 222.
64
İbn Kuteybe’ye nisbet edilen, İmâme ve’s-Siyâse, thk., Halil Mansûr, Beyrut, 1997,
I, 183-184.