Kerbela - Cilt - Cumhuriyet Üniversitesi

54
• Gencal Şenyayla
Yezid’e biat etmemek için Mekke’ye giden Hz. Hüseyin’e
Kûfelilerin gönderdiği mektuplar, kendisi Mekke’de iken daha sonra
Kûfe’ye doğru yola çıkmasında ve Kerbelâ olayının yaşanmasında
önemli bir yere sahiptir. Çünkü bundan sonraki olaylar söz konusu
mektuplara bağlı olarak cereyan etmiş olup 10 , taraflar bu mektuplarda
ve bu mektupların seyri doğrultusunda oluşturdukları söylemlerde
kamuoyuna kendilerini haklı gösterecek ifadeler kullanmışlardır.
Dolayısıyla iktidar-muhalefet mücadelesinde tarafların karşılıklı
yazdıkları mektuplarla kendi aralarında yazdıkları mektuplar ve
bunlara bağlı olarak oluşturulan söylemlerde kullandıkları argümanların
Kerbelâ Olayı’nın anlaşılmasında öneminin büyük olduğunu
düşünüyoruz.
Kerbelâ Sürecinde Yazılan Mektuplar ve Oluşan
Söylemlerde Kullanılan Argümanlar
Söz konusu mektuplar, hem tarafların kendi aralarında
haberleşme ve görüş alışverişinde bulunmak, hem de olay sürecinin
çeşitli safhalarında ortadaki bu sıkıntıyı bir an önce çözmek için
birbirlerine göndermiş oldukları mektuplardır. Araştırmamıza konu
olan bu mektuplar, kaynaklara yansımış haliyle çoğu zaman birkaç
satırdan meydana gelmiş olup bu mektupların en uzun olanı ise
takriben yarım sahifeden ibarettir. Yine kaynaklara yansımış haliyle
bu mektuplar bazen tam bir metin halinde, bazen de sadece anlam
olarak yer almış bulunmaktadır.
Ele aldığımız mektuplar ve oluşan söylemlerdeki argümanları
tespit ederken müracaat ettiğimiz en önemli kaynaklar, olayın
meydana geldiği dönemle ilgili Temel İslam Tarihi kaynaklarıdır.
Konu Hz. Hüseyin’in öldürülmesi olunca elbette akla ilk önce gelecek
olan Ebu Mihnef’in Maktel-i Hüseyin isimli eseridir. Ancak eserde
Taberî’nin kendisinden yaptığı nakillerden farklı olarak bazı
eklentilerin mevcut olması eser üzerindeki şüpheleri artırdığı için hem
Ebu Mihnef’te geçen hem de Taberî’de geçen metinlerde genellikle
Taberî’de geçen mektup metnini esas almaya gayret ettik. Bu iki
eserde mevcut olmayan diğer mektup metinlerini de çoğunlukla İbn
Kesir, İbn’ül-Esir, Belazüri gibi Temel İslam Tarihi kaynaklarından
aldık.
Kerbelâ sürecinde oluşan söylemler ve yazılan mektuplarda
kullanılan argümanları içeriğine göre başlıklar halinde sıraladık.
10 Varol, s. 136.