Kerbela - Cilt - Cumhuriyet Üniversitesi

Çeşitli Yönleriyle Kerbela • 353
Murtaza Mutahhari daha sonra tahrifin sebeplerini ele alıyor. Burada
insanın efsaneci ve hayalci olduğunu, bunun da tahrifata neden olduğunu
vurgulamaktadır. Kerbelā Olayı’nda meydana gelen tahriflerin bir
bölümünün efsaneciliğin ürünü olduğunu belirtmekte ve Molla Derbendî’nin
“Esrārü’ş- Şehādet” adlı eserindeki şu haberi buna örnek olarak vermektedir:
“Ömer b. Sad’ın süvari askerlerinin sayısı alt yüz bin, piyadesinin sayısı ise
bir milyondu. Toplamı bir milyon altı yüz bin askerdi. Hepsi de Kūfeli
idiler” Mutahhari bunu aktardıktan sonra bu bilginin efsane olduğunu
belirtiyor 32 .
İran devrimi sonrasında yazılan Kerbelâ Olayı ilgili kaynakların
belirgin özelliklerinden biri de, bu olayı iyiler ile kötülerin, hak ile batılın
mücadelesi olarak değerlendirmeleridir. Buna örnek olarak da Mutahharî’yi
örnek olarak verebiliriz. Aynı şekilde düşünen ve olayı bu şekilde
değerlendiren pek çok müellif bulunmaktadır. Bu anlamda Mutahhari,
Kerbelā’nın biri ak diğerinin ise kara olmak üzere iki yüzünün bulunduğunu,
kara sayfanın facia, ak sayfanın ise kutsal kıyam olduğunu, yine kara
sayfanın bir cinayet, trajedi, ak sayfanın ise hamāset, insanlık, büyüklük ve
fedākarlık olduğunu ifade etmekte ve Kerbelā’dan ders olarak kara sayfanın
değil, ak sayfanın alınmasını, buna göre Kerbelā’nın anlaşılmasını
belirtmektedir 33 .
1979 yılında gerçekleşen devrim ile İran’da konuyla ilgili yazılan
eserlere bakıldığında bunların daha çok Hz. Hüseyin’in hayatı ve şehadeti ile
ilgili olduğu görülecektir. Yine bu gibi eserlere çoğunlukla inkılābī bir boyut
atfettikleri de müşahade edilecektir. Bundan sonra artık Kerbelâ ile ilgili
eserlerin isimlendirilişleri de farklı boyut kazanacaktır. Örneğin “uyanış,
diriliş” anlamlarında “nahda” ve “kıyâm, isyan” anlamlarında “sevra”
isimleri altında pek çok eserler yazılmıştır. Bu tür eserler verenler arasında
Esed Haydar, 34 Hibetūddin eş-Şehristāni 35 ve Ali Şerefüddîn’i 36 sayabiliriz.
Şimdi de İran’da Kerbelâ ile ilgili yazılmış olan eserlerin bir listesini
vereceğiz:
1- Bedir Takiyyzade Ensârî, İmam Hüseyin (a) der Âyine-i Tarih, by 1380.
2- Resul Ca’feriyân, Tarihu Siyasiyi İslâmî, Kum 1381
3- Hâdî Dervîşî, Kıyâmu İmam Hüseyin (a) der Menâbi’ı Ehl-i Sünnet, Kum
1381.
32 Mutahharî, I, 70.
33 Mutahharî, III, 89.
34 Esed Haydar, Ma’al Hüseyin fî Nahdatih, Beyrut, ts.
35 Hibetūddin eş-Şehristāni, Nehdatü’l-Hüseyin, Beyrut ts.
36 Ali Şerefüddîn, Dirāsāt fi Sevrati’il İmami’l-Hüseyin, by ty.