Kerbela - Cilt - Cumhuriyet Üniversitesi

310
• Mustafa Özkan
Hicrî 60 yılında iktidara gelen Yezîd b. Muâviye, Medine valisi Velîd
b. Utbe’ye gönderdiği mektupta, Hüseyin b. Ali’den biat almasını istemiş,
Vali, Hüseyin’i çağırıp halifenin biat isteğine ilişkin mektubu ona
okumuştur. Hüseyin ise, bu durum karşısında herhangi bir yorum yapmadan
evine dönmüş ve bazı akrabalarını da yanına almak sûretiyle, geceleyin
Mekke’ye gitmiştir. 4
Hüseyin’in Mekke’ye gitmesinin muhtemelen iki önemli nedeni vardı:
Birincisi, kendisinden zorla biat alınmaya çalışılacağını tahmin etmesi; 5
ikincisi ise, hilâfete layık görmediği ve iktidara getiriliş şeklini tasvip
etmediği Yezîd’e biat etmeyi kendi misyonuyla bağdaştırmaması idi.
Kısacası, Hz. Hüseyin’in Mekke’ye gitmesinde, yönetimin ona yönelik
baskısı etkili olmuştur diyebiliriz. 6
Hz. Hüseyin Mekke’ye vardıktan kısa bir süre sonra, Kûfe’ye gitmeye
karar vermiştir. 7 Onun söz konusu karara varmasında da, çok sayıda Kûfe
ileri geleninin ona gönderdikleri dâvet mektupları, 8 Ehl-i Beyt taraftarlarının
önemli bir kısmının burada yaşıyor olmasının yanı sıra, 9 Hz. Hüseyin’in
Kûfelilerle işbirliği yapıp yönetimi ele geçirme şeklindeki siyasî hedefi etkili
olmuştur. 10 Zira Hz. Hüseyin, mevcut idareyi haramı helâl, helâli haram
sayan, feyler konusunda âdil davranmayan, fesadı yayan ve hadleri
uygulamayan din dışı bir yapı olarak nitelendirmiş 11 ve bu yapıya karşı
4 İbn Kuteybe, Ebû Muhammed Abdullah b. Müslîm (ö. 276/889) el-İmâme ve’s-Siyâse, ?,
1909, 206-207; ed-Dîneverî, 210-1; Ya’kûbî, Ebû Ya’kûb b. Ca’fer b. Vehb (ö. 297/897),
Târih, I-II, Necef, 1358, II, 215; Taberî, V, 338-340; İbn A’sem, V-VI, 13-18; İbnü'l-Esîr,
İzzudddin Ebû’l Hasan Ali b. Muhammed (ö. 630/1232), el-Kâmil fi’t-Târih, I-IX, Mısır,
1348, III, 264; İbn Kesîr, VIII, 147-148.
5 Belâzurî, Ahmed b. Yahyâ b. Câbir (ö. 279/892), Ensâbu’l-Eşrâf, I-VIII, Beyrut, 1996, V,
317; ed-Dîneverî, 211-212; Taberî, V, 338-340; İbn Abdirabbih, Ahmed b. Muhammed (ö.
327/938), el-İkdu’l-Ferîd, I-VII, Beyrut, 1965, IV, 376; el-Makdisî, V, 8-9; İbn Arabî,
Muhammed b. Abdillah b. Muhammed el-Endelûsî (ö. 543/1148), el-Avâsım mine’l-
Kavâsım, Beyrut, thz., 229.
6 İbnü’l-Esîr, III, 318)
7 İbn A’sem, V-VI, 72-91; İbnü'l-Esîr, III, 276; Hasan, İbrahim Hasan, İslamTârihi, I-IV, (çev.
Sadreddin Gümüş- İsmail Yiğit) , İstanbul, 1985, II, 84; Algül, Hüseyin, İslam Târihi, I-IV,
İstanbul, 1991, III, 71-72; Ağırakça, Ahmet, Emevîler Döneminde Kıyamlar, İstanbul, 1994,
69.
8 İbn Kuteybe, 206-207; ed-Dîneverî, 212 vd.; İbn A’sem, V-VI, 31-34; Mes’ûdî, Ebû’l-Hasen
Ali b. Hüseyin (ö. 346/957), Murûcu’z-Zeheb ve Meâdinu’l-Cevher, I-IV, Mısır, 1964, III,
64; İbn Abdirabbih, IV, 376; İbnü'l-Esîr, III, 267; Ebû’l-Fidâ, I, 267; İbn Kesîr, VIII, 151;
İbnu’l-Verdî, (ö.769/1348), I-II, ?. 1285, I, 171; Diyarbekrî, Hüseyin b. Muhammed b. el-
Hasan (ö. 990/1582), Târihu’l-Hamîs fî Ahvâli Enfesi Nefîs, I-III, ?, 1302, II, 332; Hamâde,
el-Vesâiku’s-Siyâsiyye ve’l-İdariyye el-Aidetu li’l-Asri’l- Emevî, ?, 1992, 45.
9 Demircan, Adnan, İslam Târihinin İlk Asrında İktidar Mücadelesi, İstanbul, 1996, 349-350.
10 Demircan, iktidar, 245; Uludağ, Süleyman, İslâm-Siyaset İlişkileri, İstanbul, thz., 104.
11 Taberî, V, 403; İbnü’l-Esîr, III, 280.