Kerbela - Cilt - Cumhuriyet Üniversitesi

Çeşitli Yönleriyle Kerbela • 27
konusudur. Hz. Ali'nin döneminden beri Kûfe'nin Ehl-i Beyt taraftarının
merkezi olduğu 65 göz önünde bulundurulduğunda Kûfelilerin bu teveccühü
yadırganılmayacaktır.
Ehl-i Beyt taraftarları sürekli bir biçimde, ama gizlice, Müslim'in
yanına gidip geliyorlardı. Onunla birlikte savaşacaklarını, Hz. Hüseyin'i
başlarına getireceklerini ifade ediyorlardı. 66
E-Emevîlerin Aldıkları Tedbirler
Müslim b. Akîl'in Kûfe'deki faaliyetleri gizlilik içerisinde sürmesine
rağmen Kûfe valisi Nu'mân b. Beşir, olup biteni öğrenmesine karşın
Müslim’i gizlediğini düşündüğü kimseleri ikaz etme dışında ciddi bir tedbir
almamıştır. Buradaki olup bitenlerden haberdar olan bazı Emevî yandaşları
valiyi ikaz etmişlerse de bir sonuç alamamaları üzerine durumu Yezid’e bir
mektupla bildirmişler ve ondan derhal etkili bir vali görevlendirmesini
istemişlerdir 67
Kûfe'de bulunan taraftarları aracılığıyla gelişmelerden haberdar olan
Yezid, istişarede bulunduğu bazı kimselerin de tavsiyesiyle Ubeydullah b.
Ziyad’ı Basra valiliği yanı sıra Kûfe’nin de valiliğine tayin etmiş, Müslim ve
Hz. Hüseyin’in faaliyetleri hususunda onu ikaz ederek ondan durumu kontrol
altına almasını istemiştir. Yezid’in Ubeydullah’a devlet aleyhinde çalışan
Müslim ve Hz. Hüseyin’i öldürmesine dair bir emrinden 68 de bahsedilirse de
kaynaklarda bu konuda net ve tutarlı bir bilgi söz konusu değildir. Yezid'in
Ubeydullah'a Hz. Hüseyin'i öldürmesini emrettiğini bildiren rivayetlere
yukarıdaki gerekçelerle katılmak mümkün değildir. Ancak Yezid'in kendisi
ve devleti için tehlike oluşturabilecek faaliyetler içerisinde bulunan şahıslar
hakkında tedbirler alınmasını ve caydırıcı cezaların uygulanmasını
emretmediği düşünülemez. Bu noktadan hareketle Yezid'in İbn Ziyad'a
boyutlarını tam olarak anlamadığımız cezai tedbirleri uygulamasını
emrettiğini söyleyebiliriz.
1-Ubeydullah’ın Kûfe’ye Tayini ve Müslim İle Mücadelesi
Ubeydullah, yerine kardeşi Osman b. Ziyad'ı Basra'da bırakarak
Kûfe’ye hareket etti. 69 Şehre vardıktan sonra Ubeydullah, derhal valilik
söz etmektedir.
65 Demircan, İktidar Mücadelesi, s. 19.
66 İbn A'sem, III, 38; İbnü'1-Esîr, Kâmil, IV, 22; İsfahânînı, Makâtil, s. 99.
67 Dineyerî, s. 231; İbnü'1-Esîr, Kâmil, IV, 22; Nüveyrî, XX,388; İbn Kesîr, Bidâye, VIII, 155.
68 Ebû Mıhnef, Maktel, s. 22; Taberî, IV, 258; Dineverî, s.231.
69 Ebû Mıhnef, Maktel, s.30; Dineverî, s.232; Taberî, IV, 266; İbn Kesîr, Bidâye, VIII, 159.