Kerbela - Cilt - Cumhuriyet Üniversitesi

Çeşitli Yönleriyle Kerbela • 253
de: “Şerîr, kibirli, fesat ve zâlim bir kişi olarak (Yezid’e karşı) isyan
etmedim. Dedemin ümmetini ıslah etmek niyetiyle (Yezid’e karşı) çıktım.
İyiliği emretmeyi ve kötülükten sakındırmayı diliyorum.” 3 denilmektedir.
Rivayetleri Şiîler tarafından da pek muteber kabul edilmeyen
maktellerde geçen bu ifadelerin nakil bakımından sıhhat değerini
tartışmaksızın Hz. Hüseyin’in bu metinlerdeki muhalefet sebeplerine
baktığımızda, öncelikli olarak kendisinin “fazilet” bakımından üstünlüğüne
vurgu yaptığını ve ilahî bir “tensip” neticesi bunu bir vazife telakki ettiğini,
buna karşın Yezid’in günahkâr bir kul olarak bu işe “layık” olmadığını ifade
ettiğini görüyoruz. Bu durumda Yezid’i tarihe bir lanet objesi olarak
geçirecek olan “Kerbela hadisesi” ve “Harre Vakıası” da henüz
yaşanmadığına göre Aşure hadisesini, Emevî rejiminin diktatöryel eğilimleri
ve yozlaşmasına karşı bir başkaldırı objesi olarak takdim etmek yerine,
ümmetin işlerini yürütmek hususunda ehliyet ve liyakati bulunmaması
sebebiyle Hz. Hüseyin’in Yezid’e muhalefetinin bir sonucu olarak sunmak
daha sağlıklı gözükmektedir.
Sayın Tâhire Rahimpur ise, “Tahrifât-ı Aşure” ismini verdiği tebliğini
bir giriş ve dört fasıl halinde tertip etmiş, çalışmasının sonunda geniş bir
kaynakçaya ilave olarak bir de Kerbela bibliyografyasına yer vermiştir.
Tebliğinin girişinde tahriften ve Aşure’nin tahrifinden ne anlaşılması
gerektiğini ifade eden Sayın Rahimpur, Aşure’nin tahrif sebeplerini Ehl-i
Sünnet’in ve Şia’nın tahrif sebepleri şeklinde ikiye ayırarak incelemiştir.
Birinci faslın konusunu oluşturan “tahrif alanları” bahsinde ise bilinçli ya da
bilinçsiz bir şekilde lafzın, mefhûmun, tarihî gerçekliğin ve maneviyatın
tahrif edildiğini misalleriyle birlikte ortaya koymaya çalışmıştır. Sayın
Rahimpur, “şahıslar yoluyla tahrif” bahsinde Gazzalî, İbn Arabî ve İbn
Haldun’u, Hz. Hüseyin’i ve Kerbela vakasını anlamamak ve tahrif etmekle
tercümeyi de dikkate alarak Hz. Hüseyin’e nispet edilen söz konusu ifadenin Arapça aslının
şöyle olması gerektiğini düşünüyoruz: ( ،ﺔﻣﺮﻟا ﻂﺒﮭﻣو ﺔﻜﺋﻼﻤﻟا ﻒﻠﺘﺨﻣو ﺔﻟﺎﺳﺮﻟا نﺪﻌﻣ و ةﻮﺒﻨﻟا ﺖﯿﺑ ﻞھأ ﻦﺤﻧ
ﮫﻠﺜﻤﻟ ﻊﯾﺎﺒﯾﻻ ﻲﻠﺜﻣ و ،ﻖﺴﻔﻟﺎﺑ ﻦﻠﻌﻣو ﺔﻣﺮﺘﺤﻤﻟا ﺲﻔﻨﻟا ﻞﺗﺎﻗ و ﺮﻤﺨﻟا برﺎﺷ ﻖﺳﺎﻓ ﻞﺟر ﺪﯾﺰﯾ و ،ﻢﺘﺨﯾ ﺎﻨﺑو ﷲا ﺢﺘﻓ ﺎﻨﺑ)
Metnin başka bir rivayeti için ise bkz. el-Harezmî, Maktelü’l-Hüseyin, c. I, s. 184 ( ﻞھأ ﻦﺤﻧ
و ﮫﻟﻮﺳر و ﺎﻨﻟ ﻚﻟذ ﷲا ﻲﺑ ﺎﯾ ﺔﻟﺬﻟا ﺎﻨﻣ تﺎﮭﯿھ -ﮫﻠﺜﻣ
ﻊﯾﺎﺒﯾﻻ ﻲﻠﺜﻣ و ﺮﻤﺨﻟا برﺎﺷ ﻖﺳﺎﻓ ﺪﯾﺰﯾ و ﺔﻟﺎﺳﺮﻟا نﺪﻌﻣ و ةﻮﺒﻨﻟا ﺖﯿﺑ
ﺪﯿﺒﻌﻟا را ﺮﻓ ﻢﻜﻨﻣ ّﺮﻓا ﻻو ﻞﯿﻟﺬﻟا ءﺎﻄﻋا يﺪﯿﺑ ﻢﻜﯿﻄﻋا ﻻ ﷲو ﻻ -ﻦﯿﻨﻣﺆﻤﻟا).
3
Tebliğ sahibi Abbas Yezdanî bu metnin kaynağını el-Hatîb el-Harezmî, Maktelü’l-Hüseyin,
c. I, s. 88 olarak vermektedir. Ancak muhtemelen sayfa numarası hatalı yazılmıştır, bunu 188
olarak değiştirmek gerekmektedir. Bkz. el-Muvaffak b. Ahmed el-Harazmî (ö. 568/1172),
Maktelü’l-Hüseyin, c. I, Necef 1367/1948, s. 188. Söz konusu metin için ayrıca bkz.
Muhammed b. Ali İbn Şehrâşûb (ö. 588/1192), Menâkıbu Âli’r-Resûl, thk. Hâşim Resul
Mahallatî, c. IV, Kum, trs., s. 89. Metnin Arapça aslı şöyledir: ﻻ و ًاﺮﻄﺑ ﻻ و ًاﺮﺷأ جﺮﺧا ﻢَﻟ ﯽﻧا »
ةﺮﯿﺴﺑ
ﺮﯿﺳا
و ﺮﮑﻨﻤﻟا ﻦﻋ ﯽﮭﻧَا و فوﺮﻌﻤﻟﺎﺑ ﺮﻣآ نَا ﺪﯾرُا
. یّﺪﺟ ﺔّﻣأ ﯽﻓ حﻼﺻﻻا ﺐﻠﻄﻟ ﺖﺟﺮﺧ ﺎﻤّﻧا و ًﺎﻤﻟﺎﻇ ﻻ و ًاﺪﺴﻔﻣ
«
ﯽﺑأ و یّﺪﺟ