Kerbela - Cilt - Cumhuriyet Üniversitesi

122
• Müzakere
Ayrıca Kûfe eşrafına yazdığı bir mektupta Hz. Hüseyin kendisinin
Allah’ın peygamber olarak seçtiği kişinin nesline mensup olmasından dolayı
hilafet makamına liyakatini ispat etmeye çalışmıştır. Ayrıca böyle bir tercihin
İslam’ın bekası için de en makul yol olduğunu yazmıştır. Hz. Hüseyin’in
bütün davasını aslında bu düşünceler özetlemekte olup bu durum
mektuplarda sıkça tekrar edilmiştir.
Mekke Valisi Amr, Hz. Hüseyin Mekke’den Kûfe’ye doğru yola
çıkınca arkasından eman verdiğine dair bir mektup göndermiş, cevabi
mektubunda Hz. Hüseyin ise Allah’a sığındığını ve korkmadığını ifade
etmiştir. Kûfelilerin mektuplarında ise İslam kardeşliği vurgusu sıkça
tekrarlanmaktadır. Bu tarz ifadeler Yezid’in dindarlıktan uzak tavırlarıyla
birleşince daha da kuvvetlenmekte, hatta Hz. Hüseyin “Hesap gününe
inanmayan bir mütekebbirden Allah’a sığınırım” diyerek Yezid ve
taraftarları hakkında ağır ithamlarda bulunmaktadır.
Bu iddialar karşısında Emevîlerin elindeki en mühim dinî argüman
İslam ümmeti içerisinde fitne çıkarılmaması yolundaki telkinlerdi. Çatışma
öncesi Ömer bin Sad’ın askerine “Allah’ın süvarileri” diye hitap etmesi de
yine dinî olarak haklı görülmek gayretidir. Yezid de hilafetin hakkı olduğunu
ifade için Âl-i İmran suresinden deliller getirmekteydi.
Hz. Ali ve Hz. Hasan’ın başına gelenlerden sonra hilafetin ailesinin
elinden gasp edildiği düşüncesi Hz. Hüseyin’in zihninde daha önceden
oluşmuş, bunun farkında olan Muaviye, Yezid’i bu konuda uyarmıştı.
Yezid ise İslam coğrafyasının genelinin biatini aldığını ve hilafetin
kendisine babasından tevarüs ettiğini söylemiştir. Hatta sonrasında da
hilafetin kendisine babasından geldiğini ve Hz. Hüseyin’in bunu tanımayıp
akrabalık bağlarına riayet etmediği için bu felakete uğradığını ifade etmiştir.
Kabile asabiyeti ise önceden beri Araplar arasında muteber bir nokta
olmakla beraber dört halife devrinde bir nebze olsun ikinci plana itilmişti.
Fakat Kerbela hadisesi ve öncesindeki mücadele temelde Hâşimîler ile
Ümeyye aileleri arasındaki iktidar çekişmesine yol açmıştır. Mekke’nin bu
iki büyük sülalesi arasında rekabet pek çok yerde kendisini göstermişti.
Kerbela hadisesi boyunca da kabile asabiyetine riayet edildiği görülmektedir.
Bu süreç içinde ise halen Hz. Osman’ın kanın Hz. Ali tarafından alınmayışı
gibi kabile anlayışına dayalı motifler kullanılmaktadır.
Araplar arasında kabileler arası ihtilafların dışında akrabalık hukuku da
önemli bir yere sahipti. Haşimîler ile Ümeyye aileleri aynı soya dayandıkları
için de akraba sayılıyorlardı. Hatta mücadele esnasında Yezid ve Hz.
Hüseyin'den amcaoğulları şeklinde bahsedilmektedir. Sürekli olarak