Ses Bilgisi, Metin, Sözlük - Turuz.info

ç# > ş#
avuç (KB:38:) > awuş (1-44), iç (ETG:274) > ışıne (1-121), ḳaç (EUTS:106) > ▄aşta
(2-17), genç > genş (2-27), aç (ETG:258) > aş (2-67).
2.16. c > ş değişmesi
Sızıcılaşma sonucunda meydana gelen bir değişme olarak Köstence ağzında yaygın
rastlanmaktadır.
haccı (Ar.) > aşĭlar (1-206), aḳmescit > a▄meşit (2-88), abur cubur (TTS) > abır şàbır
(3-47).
2.17. #y ≥ #c değişmesi
İncelediğimiz bölgede kelime başında bulunan tüm y sesleri patlayıcılaşarak c sesine
dönüşmektedir. Bu değişme Köstence ağzının önemli karakteristik özelliklerinden
biridir. y’lerin korunması bölgede oluşmuş yeni tabakaya işaret etmektedir.
yol (ETG:312) > colımnı (1-11), yorı- (OY:191) > curdım (2-4) ̴ yure͜ yure (2-43), yat-
(IB:63) > cat▄anları (1-22), yer (OY:187) > cerıne (1-67) ̴ yerde (8-68), yenil- > cenıle
(1-120), yaŋı (ETG:308) > canıdan (1-123), yaḳ- (DLT:731) > ca▄a (2-4), yadaġ
(OY:184) > cayaw (2-43), yıġla- (ETG:310) > cılay (2-106), yar- (IB:63) > carĭp
(2-127), yalaŋuz (ETG:308) > caŋ▌ız (1-50), yigit (ETG:311) > cıġıtı (3-10), yaruḳ
(KB:527) > carı▄ (12-249), yılıġ (EUTS:191) > cıllı (18-15), yemiş > cemíş (17-66),
yumurtḳa (EUTS:198) > cımırta (3-267), ımaḳ (EUTS:57) > ı + ber- > iber- > yiber- >
cıberemız (6-184), yoġur- (EUTS:196) > cuwurı̊p (13-56).
Bazı kelimelerin morfofonetik açısından aynı olmaları karışıklık yaratabileceği için iki
kelimeden birinde y’nin korunmuş şekli kullanılmaktadır:
yaş (ETG:309) > caş (2-86) ‘genç’ ̴ yaş (8-87) ‘yaş’.
2.18. y > k ̴ g değişmesi
y > k değişmesi bölgemizde sadece bir kelimede gerçekleşmiş görünmektedir. Daha
sonra k sesinin ötümlüleşmesiyle g’li şekli de meydana gelmektedir.
37