11.04.2013 Views

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

nir. Pallas heykeli olan Palladion'u Arkadya'dan<br />

çalarak Troya'ya yerleştiren de oymuş<br />

derler. Dardanos soyunun gelişmesi İlyada'da<br />

Aineias'ın ağzından şöyle anlatılır (İl.<br />

XX, 215 vd.):<br />

Bulut devşiren Zeus ilkin baba oldu<br />

Dardanos'a,<br />

Dardanos kurdu Dardanie'yi,<br />

O zamanlar kutsal tlyon yoktu,<br />

ölümlü insanların büyük şehri<br />

yoktu ovada.<br />

Dardanos'lular çokpmarlı lda'nm<br />

eteklerinde otururdu.<br />

Dardanos'tan Erikhtonios doğdu,<br />

kral oldu,<br />

en varlıklı adamı oldu ölümlü insanların.<br />

On bin kısrağı otlardı çayırlarda,<br />

sevinirlerdi körpe taylarına bakıp.<br />

Boreas, otlarken gördü onları, vuruldu,<br />

bir at oldu kara yeleli, bindi kısraklara,<br />

kısraklar gebe kaldı on iki tay doğurdular,<br />

taylar bereketli tarlada hoplayıp zıpladılar,<br />

koştular başakların tepesinde, başaklara<br />

dokunmadılar,<br />

dört döndüler denizin engin sırtında,<br />

alacalı köpükler üstünde dört döndüler.<br />

Erikhtonios'tan Tros doğdu, Troya'ltların<br />

kralı.<br />

Kusursuz üç oğlu oldu Tros'un da:<br />

llos, Assarakos, tanrıya denk Ganymedes.<br />

En güzeliydi Ganymedes ölümlü insanların,<br />

tanrılar kaçırdı onu Olympos'a,<br />

Zeus'a şarap sunan olsun diye,<br />

dediler güzelliğiyle yaşasın tanrılar<br />

arasında,<br />

llos'un oğlu kusursuz Laomedon'du.<br />

Tithonos'la Priamos doğdu Laomedon'dan.<br />

Lampos, Klytios, Ares'in dölü Hiketaon<br />

doğdu.<br />

Assarakos'un oğlu Kapys, Kapys'in oğlu<br />

Ankhises'ti.<br />

Ankhises'ten ben doğdum, Priamos'tan<br />

Hektor doğdu.<br />

Övünürüm bu soydan, bu kandan olmakla.<br />

Deianeira. Deianeira Kalydon kralı Oineus'la<br />

Althaia'nın kızı ve Meleagros'un kız kardeşidir.<br />

Asıl babası Oineus değil de, bir ara<br />

Kalydon sarayında misafir kalan Dionysos'muş.<br />

Deianeira kardeşi Meleagros gibi yiğit<br />

bir kızdır, savaş arabasını ve silahlarını<br />

kullanmasını bilirmiş. Deianeira'nın acı öyküsünü<br />

Sophokles "Trakhis Kadınları" adlı tragedyasına<br />

konu etmiştir.<br />

Herakles Hades'e inişinde Meleagros'un<br />

gölgesine rastlar, Kalydon avında can veren<br />

yiğit ona kız kardeşi Deianeira ile evlenmesini<br />

salık verir. Herakles de yeryüzüne döndüğünde<br />

güzel kıza gönül verir, ama onu alabilmek<br />

için önce Akheloos ırmağıyla dövüşmek<br />

zorunda kalır (Akheloos). Sonra Deianeira<br />

ile evlenir ve Hyllos adlı bir çocukları olur. Yiğit<br />

bir süre sonra karısı ve oğluyla Kalydon'dan<br />

ayrılır. Yolda derin bir ırmağı geçmeleri<br />

gerekir, at adam Nessos'a rastlarlar,<br />

Nessos ırmağı geçirmek için Daianeira'yı sırtına<br />

alır, o sırada kadına yanaşmak ister.<br />

Karısının çığlıklarına koşan Herakles at adamı<br />

Lerna canavarının kanına batırdığı zehirli<br />

oklarından biriyle vurur. Nessos can çekişmekteyken<br />

Deianeira'ya yarasından akan kanı<br />

alıp büyü gibi kullanmasını öğütler. Bu iksirle<br />

kocasının sevgisini her zaman için koruyabileceğini<br />

söyler. Trakhis'e varırlar, Herakles<br />

Deianeira ile Hyllos'u oraya bıraktıktan<br />

sonra başka işlere koşar. Bir ara Oikhalia<br />

kralı Eurytos'u yener, kızı lole'yi tutsak olarak<br />

alır ve Deianeira'nın yanma gönderir. Zaferini<br />

kutlamak için de karısından yeni bir<br />

gömlek ister. Kocasının tutsağı olan güzel Iole'ye<br />

âşık olduğunu ve kendisini onunla aldattığını<br />

haber alınca Deianeira korkunç bir öfkeye<br />

kapılır, kıskançlık içini kemirmeye başlar,<br />

o sırada Nessos'un büyülü kanı aklına gelir,<br />

yeni gömleği bu iksire batırarak Herakles'e<br />

gönderir. Yiğit onu sırtına giyer giymez<br />

gömlek derisine yapışır ve korkunç acılarla<br />

yakmaya başlar. Gömleği çıkarayım derken,<br />

derisi de yüzülür. Bu dayanılmaz işkenceye<br />

son vermek için Herakles Oita dağında bir<br />

odun yığını hazırlatır, kendini alevlerin içine<br />

atar. Deianeira da duyduğu pişmanlığa dayanamaz,<br />

canına kıyar. Trakhis'te mezarı varmış,<br />

gelen gidene gösterirlermiş (Herakles).<br />

Deimos. Savaş tanrı Ares'in yanından ayrılmayan<br />

Deimos'la Phobos dehşeti, panik,<br />

korku ve onun sonucunda meydana gelen<br />

bozgunu simgeiendirirler. Hesiodos bu iki<br />

tanrıyı şöyle tanımlar (Theog. 933 vd.) (Ares,<br />

Âphrodite):<br />

Bu arada kalkan delen Ares'le<br />

Kıbrıslı Tanrıça Âphrodite'nln<br />

birleşmesinden

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!