11.04.2013 Views

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

manına kadar önemini sürdürmüş ve ortaçağda<br />

bir depremle yıkıldıktan sonra dev kalıntıları<br />

bugüne kadar korunabilmiştir (Didyma,<br />

Didymeion).<br />

Briareus. Uranos'la Gaia'nın yüzer kollu ve<br />

ellişer başlı dev oğullarından biri, Kottos'la<br />

Gyes'in kardeşi (Tab. 2), (Yüz Kollular).<br />

Briseis. Akhilleus'un Ege bölgesine yaptığı<br />

çapulculuk seferlerinden getirdiği en değerli<br />

tutsak Briseis'tir. Asıl adı Hippodameia olan<br />

Briseis Lyrnessos'a Apollon rahibi Brises'in<br />

kızıdır. Brises'le, Khryse'nin Apollon rahibi<br />

Khryses kardeştirler. Briseis evli barklı bir kadındı,<br />

AkhiUeus kocasını öldürdükten sonra<br />

ele geçirir onu. Briseis de acısına katlanır,<br />

çünkü yıkılan yuvasına, yanan şehrine ağlarken,<br />

Akhilleus'un temiz yürekli arkadaşı Patroklos<br />

onu tatlı sözlerle avutmuş, Akhilleus'a<br />

karı olacağına söz vermişti. Akhilleus'un barakasında<br />

sessiz, sedasız yaşamaktadır ki, günün<br />

birinde Akhilleus'la Agamemnon arasında<br />

kopan kavga altüst eder hayatını. Apollon<br />

tanrının öfkesini ve salgını önlemek için<br />

Khryseis'i babasına geri vermeye razı olunca<br />

Agamemnon şöyle konuşur (İl. I, 183 vd.):<br />

Phoibos Apollon istiyorsa Khryseis'i ille de,<br />

şu gemimle, yoldaşlarımla göndereceğim<br />

onu.<br />

Ama barakandan alacağım kendim gelip<br />

senin onur payını, güzel yanaklı Briseis'i.<br />

Senden ne güçlü olduğumu o zaman anla,<br />

gör.<br />

Korksun boy ölçüşmekten, ibret alsın<br />

kim benimle eşit görmek isterse kendini.<br />

AkhiUeus bu sözlere çok öfkelenir, kılıcını<br />

kınından çıkarmak, Agamemnon'un üstüne<br />

yürümek üzeredir ki, tanrıça Athena elini tutar.<br />

AkhiUeus da krallar kralına sövüp saydıktan<br />

sonra, bir daha ne olursa olsun savaşa<br />

katılmamaya ant içip çadırına çekilir. Bu arada<br />

Agamemnon, Khryses'i bir gemiye bindirip,<br />

babasına gönderir, tanrı Apollon'un öfkesini<br />

yatıştırmak için yüz sıgırlık kurbanlar<br />

kestirir. Ama bununla da kalmaz, iki habercisini<br />

Akhilleus'un çadınna yollar ve kadını aldırır.<br />

Akhilleus'un dileği üzerine anası Thetis gider,<br />

Zeus'tan yalvarır Akhilleus savaşa katıl­<br />

madıkça Akha'lara zaferi vermesin diye. Zeus<br />

sözünü tutar, öyle ki, Agamemnon bile<br />

yaptığına pişman olur ve Akhilleus'la barışmak<br />

için elçiler gönderir ona. Birçok armağanlarla<br />

birlikte Briseis'i geri vereceğini, zaten<br />

o kadına hiç dokunmadığını söyletir. AkhiUeus<br />

gene de yumuşamaz (İl. IX, 336 vd.).<br />

Patroklos öldüğü gün Briseis, Akhilleus'un<br />

yanına döner. İki sevgiliyi ölünün üstünde ağlar<br />

görürüz. Sonra İlyada'da pek sözü geçmez<br />

Briseis'in. Yalnız son bölümde AkhiUeus<br />

insanlık duygularına uyarak Hektor'un ölüsünü<br />

babası Priamos'a verdikten sonra, gece<br />

döşeğine uzanınca, uğruna çok acı çektiği karısı<br />

Briseis de gelir, yanına yatar.<br />

Homeros'tan sonraki öykülerde Briseis<br />

uzun boylu, esmer, kalın kaşlı, parlak bakışlı<br />

bir kadın olarak tanımlanır. AkhiUeus öldükten<br />

sonra, ona son görevleri Briseis yapmış<br />

(Khryseis, AkhiUeus).<br />

Brises. Lyrnessos'ta Apollon tanrının rahibi,<br />

Briseis'in babası. AkhiUeus kentini yağma<br />

edip kızını götürünce Brises canına kıymış<br />

(Briseis).<br />

Britomartis. Zeus'un kızı olduğu söylenen<br />

bir Girit tanrıçası. Adı "atlı bakire" anlamına<br />

gelen Britomartis Girit'in Gortyn şehrinde<br />

Artemis alayına katılırmış. Kral Minos ona<br />

vurulup peşine takılmış ve dokuz ay süresince<br />

kovalamış kızı Girit'in dağlarında, ovalarında.<br />

Sonunda yakalanacağını gören Britomartis<br />

kendini denize atmış, ama bir balıkçı ağına<br />

takılıp kurtulmuş. Bu yüzden de ona Diktynna,<br />

yani ağdan çıkma kız adı verilmiş.<br />

Artemis gibi o da avcı kılığında, köpeklerle<br />

dağda, bayırda yalnız başına dolaşır ve erkeklerden<br />

kaçar bir kız tanrıça olarak canlandırılır<br />

(A rtemis).,<br />

Bromios. Tanrı Dionysos'a takılmış bir ad.<br />

"Gümbürtülü" anlamına gelen bu ek ad tanrıya<br />

yıldırımlar arasında doğduğu için verilmiş<br />

olacak (Dionysos).<br />

Brontes. Uranos (gök) ile Gaia'nın (toprak)<br />

birleşmesinden doğan tek gözlü devlerden biri<br />

(Tab. 2). Adı "gürleyen" anlamına gelen<br />

Brontes Zeus'a gök gürültüsünü armağan<br />

eden Kyklops olsa gerek (Kyklops).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!