Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
öğreteceğini söyler ve örnek vermek üzere<br />
yaşlı bir koç alarak keser, büyülü otlarla kaynayan<br />
bir kazana atar, birden körpe bir kuzu<br />
çıktığını gösterir. Pelias'ın kızları bu düzene<br />
kanarak babalannı öldürüp kazana atarlar.<br />
Dirilmedigini görünce çılgına dönerler ve<br />
yurtlarından sürülürler (Pelias).<br />
MEDElA'NIN SONU. îason'la Medeia bu suçu<br />
işledikten sonra Pelias'ın oğlu tarafından<br />
İolkos'tan kovulurlar. Korinthos kralı Kreon<br />
onları iyi karşılar, ama bir süre sarayında alıkoyduktan<br />
sonra, Medeia'yı uzaklaştırmak<br />
çarelerini arar. lason da korkunç karısından<br />
bıkmışa benzer, Kreon'un kızı Kreusa ile evlenmek<br />
üzere Medeia'yı boşamaya ve Kolkhis'e<br />
geri göndermeye kalkar. O sırada büyücü<br />
kadın ömrünün en korkunç suçunu işler:<br />
Kreusa'ya güya düğün hediyesi olarak bir<br />
elbise gönderir, kız onu giyer giymez yanmaya<br />
başlar, bu işler olup biterken İason'dan<br />
olan iki oğlunu boğar ve babalarına ölülerini<br />
gösterir. Bundan sonra atası Helios'un kendisine<br />
gönderdiği bir uçan arabayla Atina'ya<br />
uçar. Orada Aigeus'a kendisiyle evlenirse çocuk<br />
doğuracağını söyler, Theseus'u öldürmeye<br />
çalışır, Atina'dan da sürülür. Kolkhis'e<br />
döndüğü ve daha birçok suç ve serüvenlerden<br />
sonra babası Aietes'le barıştığı bazı efsanelerde<br />
anlatılır (Medeia).<br />
Argos. (1) Zeus ile Niobe'nin oğlu. Niobe<br />
Zeus'un sevdiği ilk ölümlü kadındır. Argos'a<br />
Zeus Peloponez krallığını vermiş, bu yüzden<br />
de Argos denmiş bütün yarımadaya. Sonraları<br />
Argos adı yalnız batısındaki Argos kentine<br />
ve Argolis denilen bölgeye ayrılmış. Argos 11yada<br />
destanında Yunanistan'dan gelip Troya'ya<br />
saldıranların tümünün yurdu olarak<br />
gösterilir, Argos'lu ise Akha'ların hepsine verilen<br />
genel bir sıfattır.<br />
(2) Argonaut'ların gemisi Argo'yu (argos,<br />
hızlı demek) yapan ve ona adını veren usta.<br />
(3) Homeros destanlarında tanrı Hermes<br />
"Argos u öldüren" "Argeiphontes" ek adıyla<br />
anılır. Tartışmalı yorumlara yol açan bu sıfatın<br />
anlamında bilginler karar kılmış gibidir.<br />
Çünkü böyle bir efsane vardır: Hermes'in öldürdüğü<br />
Argos yüz gözlü bir devdir. Başka<br />
bir anlatıma göre, Argos'un yüz değil de, ikisi<br />
ı,/I<br />
kafasının önünde, ikisi arkasında yalnız dört<br />
gözü varmış. Üstün bir gücü olan bu dev Arkadya<br />
bölgesini yabani bir boğadan kurtarmış,<br />
Tartaros'la Gaia'dan dogma Ekhidna canavarını<br />
öldürmüş, sonra da Zeus'un inek biçimine<br />
soktuğu sevgilisi lo'nun başına Hera<br />
tarafından bekçi olarak dikilmiş. Argos ineği<br />
bir ağaca bağlayarak gece, gündüz gözlüyormuş,<br />
uyuduğu zaman bile gözlerinin hepsi<br />
kapanmaz, ne kadarı kapanırsa, o kadarı<br />
açık kalıp bakarmış. Ama Zeus Hermes'e<br />
İo'yu kurtarmayı buyurmuş ve Hermes de Argos'u<br />
öldürmeyi başarmış. Bunu nasıl yaptığı<br />
konusunda söylentiler çeşitlidir: Kimine göre<br />
uzaktan attığı bir taşla yere sermiş Argos'u,<br />
kimine göre Pan'ın kavalını çalarak devi büyülemiş<br />
ve bütün gözlerinin birden kapanmasını<br />
sağlamış, ya da büyülü bir değnekle Argos'u<br />
bir daha uyanmayacağı bir uykuya daldırmış.<br />
Nasıl olmuşsa olmuş ama Argos ölmüş,<br />
Hera da gözlerini kendisine özgü ve çok<br />
sevdiği tavus kuşunun tüylerine yerleştirmiş.<br />
Ariadne. Minos'la Pasiphae'nin kızı (Tab.<br />
11). Theseus Girit'e Minotauros'la çarpışmaya<br />
geldiğinde Ariadne yiğidi görmüş ve görür<br />
görmez de ona tutulmuştu. Minotauros'un<br />
bulunduğu bin bir dehlizli Labyrinthos mağarasında<br />
kaybolmaması için eline bir yumak<br />
iplik vermişti. Theseus da karışık ve karanlık<br />
dehlizlerden ilerledikçe yumağı açıp ipliği yere<br />
bırakıyormuş. Canavarı öldürdükten sonra<br />
çıkış yolunu ona bu iplik göstermiş. Sonra da<br />
Ariadne'yi kaçırıp Naksos adasına varmışlar.<br />
Ama Theseus kızı o adada bırakıp gitmiş, bir<br />
gece kız uyurken gizlice kaçmış. Ariadne uyanıp<br />
bakmış ki adada yapayalnız, ama üzülmeye<br />
vakit kalmadan tanrı Dionysos gelmiş, kızın<br />
güzelliğine vurulmuş ve onu alıp Olympos'a<br />
götürmüş. Düğün hediyesi olarak Ariadne'ye<br />
Hephaistos'un yaptığı altın bir taç<br />
vermiş, sonra da taç gökte bir yıldız olmuş<br />
(Theseus, Dionysos).<br />
Arima. Güneydoğu Anadolu'nun Kilikya<br />
bölgesinde bulunan dağlık bölgenin adı. Efsaneye<br />
göre bu dağların altında iki ejder yatmaktadır:<br />
Homeros'a göre Typhoeus'un ini<br />
buradadır (İl. II, 782), Hesiodos da Ekhidna<br />
canavarının orada kapalı olduğunu anlatır<br />
(Typhon, Ekhidna).