11.04.2013 Views

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

maktan vazgeçtikleri ve yerlerine mıhlandıklan<br />

anlatılır. İstanbul Boğazında akıntı yüzünden<br />

oynak kayalar mı vardı, yoksa Boğazın<br />

olağanüstü anafor ve akıntıları efsaneye böyle<br />

bir imgeyle mi yansıtıldı? Her neyse bu engeli<br />

de aştıktan sonra Argonaut'lar Yunanlıların<br />

Pontos Eukseinos yani konuksever deniz<br />

dedikleri Karadeniz'e çıkarlar.<br />

AMAZONLAR VE KOLKHİS'E VARIŞ. İlk<br />

durak Maryandyn'lerin ülkesidir. Kral Lykos<br />

onları iyi karşılar, ama bir yaban domuzu<br />

avında bilici İdmon ve dümenci Tiphys ölürler.<br />

Argonaut'lar daha öteye gidip Amazon'lar<br />

ülkesine çıkarlar. Amazon'ların ülkesi<br />

Thermodon (Terme çayı) ve Themiskyra<br />

(Terme) şehriyle merkezlenir efsanede. Durak<br />

yapmadan Kafkas dağlarının göründüğü<br />

kıyılara doğru ilerler ve Phasis ırmağına (Pasinus)<br />

yani Kolkhis (Gürcistan) ülkesine varırlar<br />

(Amazon 'lar).<br />

MEDEİA, ALTIN POST'UN ALINMASI. Argonaut'lar<br />

Altın Post'u geri istemek için kral<br />

Aietes'in karşısına çıktıklarında, kralın kızı<br />

Medeia iason'u görür ve büyük bir aşkla ona<br />

tutulur. Güçlü bir büyücü olan Medeia bundan<br />

böyle Argonaut'ların ve İason'un bütün<br />

işlerini eline alır ve dilegince yönetir. Kral Aietes<br />

görünüşte Altın Post'u vermeye razıdır,<br />

ama bir ejderi öldürmesini, ateş püsküren,<br />

tunç ayaklı iki boğayı boyunduruğa koşup öldürülen<br />

ejderin dişlerini ekmesini şart koşar,<br />

fason ister istemez bu koşullara evet der. Medeia<br />

araya girer, İason'a kendisini eş olarak<br />

almaya söz verirse yardım edeceğini bildirir.<br />

Sonra da yiğide büyülü bir merhem hazırlar.<br />

Bedene sürüldü mü bu merhem deriyi silah<br />

geçmez hale sokar, bir gün boyunca ne yaralanır,<br />

ne de ölür. Ejderhanın dişlerini toprağa<br />

ektikten sonra silahlı adamlar biteceğini, aralarına<br />

bir taş atarsa, bunların kavgaya tutuşup<br />

birbirlerini öldüreceklerini de söyler. Medeia'nın<br />

dediği gibi olur, İason boğaları boyunduruk<br />

altına sokmayı ejderin dişlerini tarlaya<br />

ekip üstünde fışkıran silahlı adamları birbirlerine<br />

öldürtmeyi başırır. Ne var ki Aietes<br />

gene de Altın Post'u vermeye razı olmaz. Argo<br />

gemisini yakmaya ve Argonaut'ları öldürmeye<br />

kalkar, ama Medeia daha hızlı davranmış,<br />

İason'la el ele vererek Altın Post'u bek­<br />

leyen ejderi uyutmuş ve koçun pöstekislnl<br />

alıp Argo gemisine kaçırmışlardır. Ertesi sabah<br />

Argo gemisi şafak sökmeden yola çıkar.<br />

Medeia babasının kendilerine yetişememesi<br />

için korkunç bir çareye başvurmuştu: Yanına<br />

aldığı küçük kardeşi Apsyrtos'u kesip doğradı<br />

ve parçalarını yol boyunca serperek uzaklaştılar,<br />

arkalarından gelen Aietes'le adamları<br />

Apsyrtos'un parçalarını toplamakla vakit kaybettiler,<br />

bu yüzden Argonaut'lara yetişemediler.<br />

DÖNÜŞ YOLCULUĞU. Destanın bu bölümü<br />

de karışıktır. Bir anlatıma göre Argo Karadeniz'de<br />

İstros (Tuna) ırmağının ağzına varır<br />

ve ırmak yoluyla Adriyatik denizine çıkar<br />

(o zamanki coğrafya görüşlerine göre Tuna<br />

Karadeniz'i Adriyatik denizine bağlayan bir<br />

su yoluydu) , ama Zeus'un öfkesine uğrayıp<br />

fırtınaya tutulurlar, Medeia'nın halası olan<br />

büyücü Kirke'yi bulmaya giderler, Kirke Medeia'yı<br />

kardeşini öldürmüş olma suçundan<br />

arındırır ama, İason'u konuklamak istemez;<br />

Argonaut'lar Seiren'ler adasının önünden geçerken<br />

ozan Orpheus canavarları büyüler,<br />

söylediği ezgi o kadar güzeldir ki gemiciler<br />

Seiren'lerin sesine kulak vermezler. Hera'nın<br />

koruyuculuğu altında Kharybdis'le Skylla uçurumlarını<br />

da geçerler. Bu kez fırtına onları<br />

Libya kıyılarına atar, oradan Girit'e geçerler.<br />

Girit'te eski tunç soyundan kalma Talos adında<br />

bir dev yaşar, Talos tepeden tırnağa tunçtandır,<br />

yalnız ayak bileklerinden biri etten<br />

olup içinde bir kan damarı bulunmaktaydı.<br />

Hephaistos'un yaptığı bu robot adama Girit<br />

kralı Minos adayı koruma görevini vermişti.<br />

Argonaut'lar Girit'e yaklaşınca Talos koca<br />

bir kaya alıp Argo gemisinin üstüne fırlatacak<br />

oldu, ama Medeia onu büyüledi, dev birden<br />

ayağını burkarak bileğini sıyırdı ve damanndan<br />

akmaya başlayan kan bir daha durmadı,<br />

Talos böylece can verdi (Talos).<br />

YUNANİSTAN'A VARIŞ. İason Altın Post'u<br />

amcası Pelias'a vermek üzere İolkos'a döner.<br />

Babası Aison'un öldüğü haberini alır. Pelias'm<br />

da tahtı geri vermeye hiç de yanaşmadığını<br />

görür. Burada Medeia'nın tüyler ürpertici<br />

bir oyunu yer almaktadır: Pelias'ın kızlarıyla<br />

arkadaşlık kurar, ihtiyarlamakta olan baba<br />

larını gençleştirmenin çaresini kendilerine

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!