Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Altın Postu aramaya giden kahramanlar için
yapılmış elli beş kürekli bir gemiymiş. Onu
yapan ustanın adı da Argos imiş.
ARGONAUTLAR KİMLERDİR? Sefere katılanlar
Troya efsanesi kahramanlarından önceki
kuşaktan kişilerdir. Mythos yazarlarının
bunlar üstüne verdikleri listeler birbirini tutmaz,
ama genellikle en ünlü kahramanlar
şunlardır: İason, gemi ustası Argos, dümenci
Tiphys, ozan Orpheus, İdmon, Amphiaraos
ve Mopsos adlı biliciler, Boreas'ın oğulları
Kalais'le Zetes, Kastor'la Polydeukes, Peleus'la
Telamon, Meleagros, Herakles ve daha
başkaları.
ALTIN POST. Altın Post, bir zamanlar Athamas'ın
çocukları Phriksos'la Helle'yi sırtına
alıp Yunanistan'dan Karadeniz'deki Kolkhis
ülkesine kaçıran kanatlı koçun pöstekisidir.
Kız kardeşi Helle Boğazları geçerken denize
düştükten sonra, Phriksos tek başına
Kolkhis'e varır ve kendisini iyi karşılayan Aletes'e
Zeus'a kurban ettiği koçun altından
olan postunu verir. Aietes de bu eşsiz postu
tanrı Ares'e adanmış bir korulukta saklar
(Athamas, Phriksos, Helle, Aietes).
SEFERtN NEDENİ. lolkos kralı Aison tahtını
üvey kardeşi Pelias'a kaptırmıştı. Aison'un
oğlu İason delikanlılık çağına gelince Pelias'm
karşısına çıkıp tahtını geri ister. Pelias
da ondan kurtulmak için önce Kolkhis'e gidip
Phriksos'un orada bıraktığı altın postu
getirmesini buyurur. İason bu sefere çıkmak
zorunda kalır, Yunanistan'da ne kadar gözü
pek, atılgan yiğit varsa hepsini toplar ve
Phriksos'un oğlu ünlü usta Argos'a bir gemi
yaptırdıktan, bu işte tanrıça Athena'dan da
yardım gördükten sonra yola çıkar (Aison,
Pelias, iason).
YOLCULUK. Argo gemisi Tesalya'daki bir
limandan denize indirildi. Tanrı Apollon'a yapılan
kurbanlar bilici İdmon tarafından iyiye
yorumlandı: İdmon'un kendisinden başka
yolcuların hepsi geri dönecekti.
LEMNOS ADASI. Birinci durak Lemnos
adaşıydı. Adanın kadınları kocalannı öldürmüşlerdi.
Adada erkek olmadığından Lemnos
kadınları Argonaut'ları iyi karşıladılar ve
onlarla sevişerek gebe kaldılar (Thoas, Hypsipyle).
SEMENDİREK, KYZlKOS. Çanakkale Bogazı'na
girmeden Samothrake (Semendirek)
adasına vardılar ve ozan Orpheus'un öğüdüne
uyarak adadaki gizemlere erdirildiler. Oradan
da Marmara denizine girdiler ve Kapıdag
yarımadasına vardılar. Delion'Iar kralı Kyzikos'u
yanlışlıkla öldürdüler (Kyzikos).
MYSİA'DA HYLAS'IN KAYBOLMASI.
Mysia kıyılarına vardıklarında (Mudanya limanına
çıkmış olacaklar) Herakles ormana dalıp
kırdığı küreğinin yerine yenisini kesmeye gitti,
yanında Hylas adlı çok sevdiği bir genç
vardı. Delikanlıyı tatlı su aramaya göndermişlerdi.
Geri gelmeyince Herakles onu aramaya
koyuldu ve şafak sökerken hâlâ dönmediklerinden
gemi Herakles'i Mysia'da bırakarak
yoluna devam etti (Hylas, Herakles).
AMYKOS, PHİNEUS. Kadıköy'e yerleşmiş
dev Amykos'u Polydeukes'in yenmesi üzerine
yelken açan Argo gemisini fırtına Boğazdan
uzaklara Trakya kıyılarına atar. Orada
Poseidon'un oğlu kör kral Phineus'a rastlarlar.
Bu kral Harpya'lar belasına uğramıştır.
Kanatlı, kadın yüzlü canavarlar olan Harpya'ları
rüzgâr tanrı Boreas'ın oğulları Kalais
ile Zetes yener ve kovarlar. Bu iyiliğe karşılık
Phineus Argonaut'lara ilerde karşılarına çıkacak
tehlikeleri nasıl atlatabileceklerini bildirir
(Amykos, Harpya'lar, Kalais ile Zetes).
ÇARPIŞAN KAYALAR. Karadeniz'e çıkmadana
Symplegad'lar yani çarpışan kayalardan
geçmeleri gerektiğini Phineus söyler Argonaut'lara.
Mavi Kayalar diye de tanımlanan
bu iki kaya aralarından bir gemi geçti mi,
yerlerinden oynar ve birleşerek kapanır, aralarında
ne varsa paramparça olurmuş. Phineus
Argonaut'lara şöyle bir denemede bulunmalarını
salık verir: Bir güvercin uçursunlar
kayaların arasından, güvercin geçebilirse,
kendileri de arkasından geçmeye kalkışsınlar,
yoksa vazgeçip gerisin geri Yunanistan'a
dönsünler. İason kuyruğundan birkaç tüyünü
yitirerek karşı yöne geçer, arkasından Argo
gemisi Symplegad'ların arasına girer ve kuş
gibi ancak pupası biraz zedelenerek geçer.
Bundan sonra da Çarpışan Kayaların çarpış-