Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Kreon — Ama orada da İyi odam, kötü
adamla müsavi muamele görmeyi istemez.
Antigone — Ölüm diyarında da böyle bir kaide
olduğunu bana kim söyleyebilir?
Kreon — Düşmanımız bizim İçin hiçbir zaman,
hatta ölümünden sonra bile, dost değildir.
Antigone — Ben dünyaya kin değil, sevgi
paylaşmaya geldim.
Devletin baskısına karşı kişi özgürlüğünü
savunan Antigone sonunda tam bir zafer kazanır.
Gerçi Kreon ceza olarak onu kayalıklara
diri diri kapatır, ama Kreon'un oğlu ve Antigone'nin
nişanlısı Haimon babasını sert sözlerle
kınadıktan sonra, nişanlısını kurtarmaya
koşar, Antigone'nin kendini asmış olduğunu
görünce, kederinden Haimon da canına kıyar.
Anası Eurydike buna dayanamaz, kendini
öldürür. Devlet yasağında ve cezasında kayıtsız,
şartsız, sertliği simgeleyen Kreon artık
yıkılmış, çökmüş bir adamdır (Kreon, Haimon).
Antikleia. İthaka kralı Laertes'in karısı,
Odysseus'un anası. İnsanların en kurnazı Autolykos'un
kızıdır. Autolykos Sisyphos'un sürülerini
çalmış, Sisyphos da bu yüzden gelmiş,
Autolykos'un sarayına yerleşmişti. Bir
söylentiye göre, Antikleia bu sırada onunla
ilişki kurmuş, sonra evlenmiş Laertes'le.
Odysseus'u Sisyphos'un oğlu sayan efsaneler
vardır. Antikleia oğlu Odysseus Troya seferine
çıkıp dönmeyince, hasretine dayanamayıp
canına kıymış. Odysseia'da anlatılan (XI,
85 vd.) ana oğlun buluşması destanın en güzel
parçalarından biridir. Bazı bölümlerini buraya
alıyoruz:
Birde baktım geçmiş, göçmüş anamın ruhu
çıkageldi,
ulu yürekli Autolykos'un kızı Antikleia'nın
ruhu,
oysa kutsal llyon 'a giderken sağ
bırakmıştım onu,
görünce bir acıdım, bir ağladım...
Odysseus ölü ruhları diriltip konuşturacak
kandan önce Teiresias'a içirir.
Sonra Odysseus olanı biteni ve Hades'e neden
indisini bildirir, Antikleia da Ithake sarayındaki
durumu anlatır. Aralarında içli bir konuşma
olur. Sonunda Odysseus anasına sarılmak
ister.(Od XI, Z03vd)i
MIN I UN» » ' I
O böyle konuştu, benim gönlümse bir tek
şey istiyordu
Kucaklamak geçmiş, göçmüş anamın
ruhunu,
Üç sefer atıldım üstüne, ah dedim anama
bir sarılsam,
üç seferinde de uçtu, gitti kollarımın
arasından,
üç seferinde de bir gölge oldu, düş gibi,
yüreğimdeki keskin acı her seferinde
büyüdü.
Antilokhos. Nestor'un oğullarından biri.
Troya savaşına katılır ve çevikliği, yigitligiyle
dikkati çeker. Akhilleus ile Patrolos'un en yakın
arkadaşıdır. Patroklos ölünce çok üzülür
ve acı haberi Akhilleus'a verme görevini üstüne
alır. Antilokhos'un İlyada'da sonuna kadar
savaştığı görülür, ama Odysseia'da şafak
tanrıça Eos'un oğlu Memnon'un eliyle öldürüldüğünü
öğreniriz.
Antinoos. Eupeithes'in oğlu Antinoos şıma
rık, tembel, gözü doymaz, Odysseus'un malı
nı, mülkünü vur patlasın, çal oynasın tükcl
meye kararlı taliplerin başta geleni, en küstah,
en terbiyesiz ve en ahlaksız olanıdır. Saldırgandır,
yüksekten atarak konuşur, ona,
buna çatar, asıl çekemediği kimse de amaçlarının
gerçekleşmesini önleyen Telemakhos'
tur. Ona karşı kurulan kumpasların, pusuların
fikir babası hep Antinoos'tur: Pylos'tan
dönüşünde Telemakhos'u öldürmek için pusuya
yatmaya önayak olur (Od. VI, 669 vd.),
bu plan gerçekleşmeyince, çok içerler ve daha
kötü şeyler kurmaya başlar (XVI, 362
vd.). Penelopeia tiksinir ondan, şöyle der
(XVII, 499):
İğrenirim bunlardan, dadı, hep kötülük
kurarlar,
ama Antinoos hepsinden beter,
bu adam kara ölüm cadısına benzer.
Kavgacı, sert, kaba ve zalim bir adamdır:
Odysseus'un başına ilk tokmağı atan, dilenciyi
galiz küfürlerle kovan odur. İros'la Odysseus'u
güreştirmek ve iki dilencinin çilesinden
eğlenmek fikri de ondan gelmedir. Antinoos'un
tutum ve davranışı talipler arasında
bile tepki ile karşılanır. Yay germe oyununu
önce kabul eder, yarışmanın yapılması için
önayak olur, sonra kimsenin başaramadığını