Asıl adlar dizininde efsanelik kişi ve öykülere verilen başlıkla onların sözlükte hangi sayfalarda ve soy tablolarında bulundukları gösterilir. Bu dizinde, ayrı maddesi olmayan, yalnız soy tablolarında adı geçen, ya da mitolojik kişi olmayıp herhangi bir ya da birçok maddede sözü edilen adlar sayılır. Yer adları dizininin görevi, bu kitaba almak istediğimiz halde almaktan vazgeçtiğimiz haritanın yerini tutmaktır. Bir Yunanistan ve Türkiye haritası çizdirmek istiyorduk, bu haritada eski yer adlarıyla onların bugünkü adlarını belirtmek, böylece okuyucunun anlatılan efsaneleri haritada bulmasını ve izlemesini sağlamak niyetindeydik, ama böyle bir haritanın tamam ve eksiksiz olması için Türkiye ve Yunanistan'la yetinemeyeceğimizi, bütün Akdeniz yöresiyle Avrupa ve Asya'yı da içine alması gerekeceğini, öyle olunca da ayrıntılı çizilemeyecegini anladık ve bu girişimden de vazgeçtik. Haritanın yerini tutmak için sözlükte geçen yüzlerce yer adını bir araya toplayarak ayrı bir dizinde yerlerini ve türlerini kısaca tanımlamayı denedik. Bu dizinin bazı faydaları olabilir; örneğin Miletos gibi bir şehrin hangi efsanelerde önemli bir yer tuttuğunu, ayrıca bu şehirle ilgili efsanelerin hangileri olduğunu okuyucuya bildirmeye yarayabilir. Böyle bir dizinin eksiklerini ve kusurlarını da bilmiyor değiliz. Ancak okuyucunun elinde bir haritayla bizim üstünkörü belirttiğimiz yeri kesinlikle bulabileceğini düşünerek bu yolu tuttuk. Üçüncü dizin bir çeşit bibliyografyadır. Amacımız, efsaneleri yalnız Yunan ve Latin kaynaklarında değil, sonraları da yazın ve sanatta yaşar göstermek olduğuna göre, sözlükte geçen, yazar, şair ve sanatçı adlarını da bu dizinde belirttik. <strong>Mitoloji</strong> sözlüğü bir yıldan az bir zamanda yazıldı. Ömrümün ereği olduğu halde, başarabileceğime inanmadığım bu işi bana güç bir dönemimde ısmarlayan ve güvenleri, destekleriyle tamamlanmasını sağlayan Remzi Kitabevinin, başta sayın Remzi Bengi olmak üzere, bütün mensuplarına teşekkür ederim. •uv>
A Abant'lar, 11 Abas, (Tab. 10) 11 Acca Larentia, 11 Achates, bkz. Akhates Acheloos, bkz. Akheloos Acheron, bkz. Akheron Achiİe, bkz. Akhilleus Acteon, bkz. Aktaion Âdem, 103, 123 Admete, 11 Admetos, (Tab. 22) 11 Adonis*, 11-12 Adrastos, (Tab. 23) 12 Aedon, 12-13 Aeğeus, bkz. Aigeus Aegisthus, bkz. Aigisthos Aello, 13 Aeneas, bkz. Aineias Aeneis, bkz. Aineias Aerope, (Tab. 15) 13 Aesculapius, bkz. Asklepios Aeson, bkz. Aison Aetes, bkz. Aietes Afrodit, bkz. Aphrodite Agamedes, 13 Agaraemnon, (Tab. 14, 15) 13-15 Agaue, (Agave; Tab. 18)15 Agdistis, 15-16 Agenor, (Tab. 10) 16 Aglaie, 16 Aglauros, 16 Agron, 16 Aia, 16 Aiaie, 16 Aiakos, (Tab. 21) 16 Aiakosoglu, (Tab. 21) 16 * Anadolu ile ilgili Aias, 16-18 Aias Oileus oğlu, 17 Aias Telamon oğlu, (Tab. 14, 21) 17-18 Aidoneus, 18 Aietes, (Tab. 8) 18 Aigaios Pontos, (Ege denizi) 19 Aigeus, (Tab. 14, 24) 18-19 Aigialees, 160 Aigialeia, 91 Aigina, (Tab. 21) 19 Aigis, 19 Aigisthos, (Tab. 14, 15) 19 Aigle, bkz. Hesperid'ler Aigyptos, (Tab. 10) 19-20 Aineias, (Tab. 17) 20-21 Aiolos 1., (Tab. 20, 25) 21 Aison, (Tab. 22) 22 Aither, 22 Aithiopes, 22 Aithiopis, 22 Aithra, (Tab. 14) 22 Aius Locutius, 22 Ak Tanrıça, 157 Akademia (Akademi), 23 Akademos, 22-23 Akakallis, 23 Akamas, fTab. 11) 23 Akarnan, (Tab. 23) 23 Akastos, (Tab. 22) 23 Akhalar, 23 Akhates, 23 Akheloos, 23-24 Akheron, 24 Akhilleus, (Tab. 21) 24-27 Akis, 116 n kişiler. DİZİN I Aköntios, 27 Akrisios, (Tab. 10) 27-28 Aktaion, (Tab. 18) 28 Akte, 170 Aktör, (Tab. 21) 19 Aleksandros*, 28 Alekto, 28 Alkaios, (Tab. 13) 28 Alkathoos, (Tab. 14) 28 Alkestis, (Tab. 22) 28 Alkides, 28 Alkidike, fTab. 22) 28 Alklmede, (Tab. 22) 28 Alkinoos, 28-29 Alkmaion, (Tab. 23) 30 Alkmene, (Tab. 9, 13) 30 Alkyone, (Tab. 7) 30-31 Alkyoneus, 31 Aloeus, 31 Aloeusoğulları, 31 Alphelos, 31 Alphesibola, 31 Alpos, 31 ' Althaia, 31 Altın Çag, bkz. Soylar-Çaglar Mythos'u Altm Post, 52 Altis, 32 Amaltheia, 32 Amata, 32 Amazon*, 32-33 Ambrosia, 33 Ameles, 194 Amenotep, 203 Ammon, 38 Amör, 33 Amores, 33 Ampelos, 33 Amphiaraos, (Tab. 23) 33-34 Amphiktyon, (Tab. 20) 34 Amphiktyonia, 34 Amphilokhos, (Tab. 23)34 Amphinomos, 34-35 Amphion, (Tab. 7, 9) 35 Amphlssos, 35 Amphitrite, (Tab. 6) 35 Amphitryon, (Tab. 13) 35-36 Amulius, 113 Amykos, 36 Amymone, 36 Amyntor, 69 Amythaon, (Tab. 23) 201 Ana Tanrıça, bkz. Artemis, Kybele, Daktyl'ler, Dionysos Anadyomene, 36 Anaksarete, 36 Anaksibie, (Tab. 22) Anchise, bkz. Ankhises Androgeos, 36-37, 206 Androklos*, 37 Andromakhe*, 37-38 Andromeda, 38 Ankhinoe, 19 Ankhises*, (Tab. 17) 21, 38-39 Ankhuros, 39 Anna Perenna, 39 Antaios, 39 Anteia, 39 Antenor*, 39 Anteros, 39 Antheus* 39-40 Antigone, (Tab. 19) 4041 Antikleia, 41 Antilokhos, 41 Ul'I
- Page 2 and 3:
Azra Erhat(ONK) Altıncı Basım: A
- Page 4 and 5:
Platon'un tutumu daha da ibret veri
- Page 6 and 7:
Aslında bir Akdeniz çevresi efsan
- Page 8 and 9:
A Abas. (1) İlyada'da adı geçen
- Page 10 and 11:
araya girer ve birini bülbül, öb
- Page 12 and 13:
Agamemnon gene de bir zorba olarak
- Page 14 and 15:
za savaşırlar. Bu dayanışmayı
- Page 16 and 17:
kardeşleriyle birlikte yeniden tah
- Page 18 and 19:
tan kıyılarından Sicilya'ya geç
- Page 20 and 21:
di. Kutsal bir ormanla çevrili bu
- Page 22 and 23:
kalkmaktan hoşlanmayan tanrıça d
- Page 24 and 25:
Agarnemnon oyun oynadı bana, aldı
- Page 26 and 27:
nuksever, uygar ve halkseveı krat
- Page 28 and 29:
atmış. Alkyone de kendini dalgala
- Page 30 and 31:
oturmaktadırlar. Bu şehir bugünk
- Page 32 and 33:
çülü bir adamdır, Telemakhos'un
- Page 34 and 35:
olan bu gençleri kurtarmak İşini
- Page 36 and 37:
Tanrıça doğuracağı oğlanı b
- Page 38 and 39:
Kreon — Ama orada da İyi odam, k
- Page 40 and 41:
çekleştirir. Eros bazı efsaneler
- Page 42 and 43:
emlş oldugiı ileri sürülmüşt
- Page 44 and 45:
Apollon Musa'ların yöneticisi, ç
- Page 46 and 47:
Yunanistan'da Delphol merkezinin ku
- Page 48 and 49:
için onu Skamandros ırmağınınk
- Page 50 and 51:
maktan vazgeçtikleri ve yerlerine
- Page 52 and 53:
Arion. Herodotos'un anlattığı ma
- Page 54 and 55:
nçaya altını biz daha çok yakı
- Page 56 and 57:
Artemis'in avcı kız ve kesinlikle
- Page 58 and 59:
doğduğu t.Ö. 356 yılında l.ıp
- Page 60 and 61:
mamış, Asklepios'un üstüne bir
- Page 62 and 63:
dırmak yolunu bulamazsa, yeraltın
- Page 64 and 65:
Tanrıçanın onuruna düzenlenen P
- Page 66 and 67:
devirmiş, söylentiye göre de gü
- Page 68 and 69:
B Babys. Tann Apollon'la flüt yar
- Page 70 and 71:
gazlar saçıp kendiliğinden tutu
- Page 72 and 73:
Boreas. Adı Türkçeye poyraz diye
- Page 74 and 75:
Busiris. Yunan efsanesine göre, Bu
- Page 76 and 77:
D Daidalos. Kekrops, yani Attika'n
- Page 78 and 79:
nir. Pallas heykeli olan Palladion'
- Page 80 and 81:
ebe tanrıça Eileithyia yardıma g
- Page 82 and 83:
Odysseus da işte o zaman başlar O
- Page 84 and 85:
adamlarını iyi karşılamış, bi
- Page 86 and 87:
irdenbire kabarır, taşar o ırmak
- Page 88 and 89:
yükselir sanki yerden, Lübnan buh
- Page 90 and 91:
fışkırdıgına hiç şüphe kalm
- Page 92 and 93:
Gel, Dithyrambos, baldırıma gir,
- Page 94 and 95:
E Eetion. Mysia'da Thebe şehrinin
- Page 96 and 97:
lerini otlatan bir çobanmış. Kav
- Page 98 and 99:
Adrastos'un oğlu Aigialeus, Tydeus
- Page 100 and 101:
a, bir de ana katili vardır: Oidip
- Page 102 and 103:
ni bir efsane uydurulur: Yoksulluk
- Page 104 and 105:
Europa. Poseidon'la Libya'nın oğl
- Page 106 and 107:
Üç kızı oldu ondan, Kharit'ler,
- Page 108 and 109:
F Fama. Roma mitolojisinde ünü, h
- Page 110 and 111:
G Gaia. Homeros'ta hiç adı geçme
- Page 112 and 113:
zarları ve özellikle plastik sana
- Page 114 and 115:
Üçüncü Graia'nın adını söyl
- Page 116 and 117:
Odysseia'daki Hades anlatımı: Hom
- Page 118 and 119:
dıklarında Phineus Harpya'lardan
- Page 120 and 121:
Hekamede. Güzel saçlı Hekamede T
- Page 122 and 123:
tilerine kapılıp davranmak şöyl
- Page 124 and 125:
Troya'lı savaşçıların hepsi ç
- Page 126 and 127:
sanlık yalnız Troya'lılara vergi
- Page 128 and 129:
ikisine de tanrı bilicilik yetisin
- Page 130 and 131:
Gümüş ayaklı Thetis Hephaistos'
- Page 132 and 133:
safranlardan, sümbüllerden, tatl
- Page 134 and 135:
yurmuş. Herakles de Alpheios'la Pe
- Page 136 and 137:
girer. Sabah Apollon günle birlikt
- Page 138 and 139:
pahasına olursa olsun kavuşmak İ
- Page 140 and 141:
pos tanrıları gidip geldikleri ha
- Page 142 and 143:
dönen Horatius öldürür, ama bu
- Page 144 and 145:
Orada oturur kara Gece' nin çocukl
- Page 146 and 147:
tanus su perisi İutuma ile evlenmi
- Page 148 and 149:
mışlar, Idomeneus ödülü Thetis
- Page 150 and 151:
olan karısı tanrıça Hera ile ka
- Page 152 and 153:
kaldırır: Hektor'un ölüm kefesi
- Page 154 and 155:
O zaman babam Pytho'ya, Dodona'ya a
- Page 156 and 157:
memnon'u çileden çıkarır: Artem
- Page 158 and 159:
Italos. İtalya'ya adını veren ku
- Page 160 and 161:
K Kabir'ler. Kabeiroi diye anılan
- Page 162 and 163:
kaynaklarda epik şiirin denir. Kim
- Page 164 and 165:
cuklannı tapınakta unutup gitmiş
- Page 166 and 167:
Prokris'le evliliği de hadiseli ge
- Page 168 and 169:
Khaos'tan Erebos ve kara gece doğd
- Page 170 and 171:
ni dillere destan olacak biçimde y
- Page 172 and 173:
oğlu Adonis'le ilgili efsanelerin
- Page 174 and 175:
ir araçtır. Ancak tragedya İledi
- Page 176 and 177:
Kybele'nln kültüne bağlanmışt
- Page 178 and 179:
lar. Hesiodos'un da anlattığı Ç
- Page 180 and 181:
adlı bir delikanlıya tutkundur (A
- Page 182 and 183:
Sipylos eteğindeki Magnesia'da (Ma
- Page 184 and 185:
ir altın saraya yerleştirir. Kyre
- Page 186 and 187:
Laistrygon'lar. Odyssela'da adı ge
- Page 188 and 189:
Herakles'in elinden öldürülmesin
- Page 190 and 191:
Agenor yoluyla Kadmos'la Europe'nin
- Page 192 and 193:
torunu Lykialı yiğit Galukos'u g
- Page 194 and 195:
acı dindiren ilaçları ustaca ser
- Page 196 and 197:
sip parçalarını yol üstüne ser
- Page 198 and 199:
Gün doğunca bitkiler üstünde g
- Page 200 and 201:
kuşak tanrılardandır (Tab. 4). Z
- Page 202 and 203:
öç almak içindir (Androıjnon).
- Page 204 and 205:
Dokuz eş yürekli kızdır bunlar
- Page 206 and 207:
N Naiades. Naisler ya da Naiaslar,
- Page 208 and 209:
landıkları anlatılır: Aleos, k
- Page 210 and 211:
ilana getirdiği canavarlardan biri
- Page 212 and 213:
Troya savaşına gelmeden önce Lap
- Page 214 and 215:
dır. Zeus tanrı onunla birleşere
- Page 216 and 217:
o Odysseia. Ilyada bir olayın, Ody
- Page 218 and 219:
den sıyrılmak için bin bir düze
- Page 220 and 221:
yoldaşını alarak bu adanın bira
- Page 222 and 223:
la Polyneikes Oldipus'un Thebai'ye
- Page 224 and 225:
Oreithyia. Atina kralı Erekhteus'u
- Page 226 and 227:
uz gibi mağaralarda anlatmış dur
- Page 228 and 229:
p Paian. Bkz. Asklepios. Paktolos.
- Page 230 and 231:
yüzüp ona bürünmüş, bu devin
- Page 232 and 233:
Zeııs kızınca Prometheua'a, ken
- Page 234 and 235:
Birlikti büyümemlş miydik, Akhil
- Page 236 and 237:
karşı yarışa girişmeyi buyurur
- Page 238 and 239:
Perseus efsanesi dünyanın başka
- Page 240 and 241:
abasının kovduğu Hippolytos da a
- Page 242 and 243:
öyle birleşmiş, onun için de Kh
- Page 244 and 245:
karşılık olarak kızı da, yarı
- Page 246 and 247: köklerine dek çatır çatır yana
- Page 248 and 249: Priamos'un çocukluğu üstüne bir
- Page 250 and 251: da kafa gücünden pay almışlard
- Page 252 and 253: geleceği bu açıdan eleştirerek,
- Page 254 and 255: Pygmalion. Yalnız Ovidius'un anlat
- Page 256 and 257: R Rea Silvia. Ilia olarak da anıla
- Page 258 and 259: değişiklikle bizim poyraz ve lodo
- Page 260 and 261: Eros'un kendisinin herhalde" demiş
- Page 262 and 263: kaçırıp bıraksam mı Lykia'nın
- Page 264 and 265: Ipheus'un denlzkızlarınkinden dah
- Page 266 and 267: Hakabe'ye hizmet ettiğini söyler.
- Page 268 and 269: unu aldatmakla geçmişi» Aulolyko
- Page 270 and 271: sözlük dizilmeye başladıktan so
- Page 272 and 273: Tarpeia. Tarpeia Capitolium'a ve or
- Page 274 and 275: Telkhines. Poseidon'la ilgili köt
- Page 276 and 277: Theogonia. Yunanlıların en eski v
- Page 278 and 279: kaldıracak duruma gelmedikçe kim
- Page 280 and 281: Hesiodos Titan sözcüğünde çift
- Page 282 and 283: unutturan çok yaygın bir tanrıç
- Page 284 and 285: Y Yalvanlar (Litai). Ate, gaflet ta
- Page 286 and 287: Y Yalvarılar (Litai). Ate, gaflet
- Page 288 and 289: z Zagreus. Zagreus Orpheus gizemler
- Page 290 and 291: arpa ve buğday öğütürlerdi, in
- Page 292 and 293: ne bildirdiler ona Kader'in ne haz
- Page 294 and 295: Aynı yöntemle çeviri metinlere v
- Page 298 and 299: Anliııoos, 41-42 Antlokhos, 187 A
- Page 300 and 301: Helenos, (Tab. 16) 132-133 Heliadai
- Page 302 and 303: I )I/.İN I Mernus, bkz. Yedi Uyurl
- Page 304 and 305: ş Şafak, 277 Şafak Yıldızı, (
- Page 306 and 307: BAHÇELERİÇİ: Çanakkale bölges
- Page 308 and 309: İTALYA: Avrupa, ülke - Ainelas, A
- Page 310 and 311: DİZİN II Busiris, Danaos, Ephapho
- Page 312 and 313: STEUNOS (Kesikmagara): Anadolu, ma
- Page 314 and 315: PLİNİUS: 175. PLUTARKHOS: 168, 20