11.04.2013 Views

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

südür (Tab. 6). Hera'nın yetiştirdiği Thetis'e<br />

tanrılardan Poseidon da, Zeus da gönül vermişler,<br />

ama onun doğuracağı oğlun babasından<br />

daha güçlü olacağını öğrendikten sonra<br />

güzel denizkızından el çekmişler ve onu bir<br />

ölümlüyle evlendirmeye karar vermişler. Koca<br />

olarak seçtikleri Peleus'a varmamak için<br />

Thetis denizkızlarına özgü niteliğini kullanarak<br />

kılıktan kılığa geçmiş, ama sonunda ona<br />

varmaya razı olmuş. Peleus'la Thetis'in düğünü<br />

Olympos'ta tanrılar sofrasında kutlanır,<br />

mesele çıkmasın diye kavga tanrıça Eriş şölene<br />

çağrılmaz, ne var ki altın elmayı masanın<br />

üstüne atmasıyla tanrıçalar arasında güzellik<br />

yarışmasına yol açar (Eriş). Thetis ölümlü kocasıyla<br />

mutlu olmaz, bu zorlu evlenmede neler<br />

çektiğini Hephaistos'a yana yakıla anlatır<br />

(İl. XIII, 429 vd., Akhilleus). Doğurduğu çocukları<br />

ölümsüz kılmak için bir bir ateşin üstüne<br />

tutup yaktığını, aynı şeyi oğlu Akhilleus<br />

için yaparken Peleus tarafından yakalanıp<br />

kovulduğunu efsaneler anlatır. Bu olay üzerine<br />

Thetis Peleus'tan ayrılır ve kız kardeşleriyle<br />

yaşamak üzere denizin dibine dalar. Ama<br />

çilesi tükenmiş değildir Thetis'in, biricik oğlu<br />

Akhilleus'un trajik alın yazısı yüzünden sürüp<br />

gider.<br />

îlyada'nın birinci bölümünde Akhilleus Agamemnon'la<br />

kavga edip barakasına çekilmeye<br />

karar verince, deniz kıyısına gidip ağlaya ağlaya<br />

anasını çağırır (İl. I, 358 vd.):<br />

Ulu ana, ta dipte, babasının yanında, onu<br />

duydu,<br />

fırladı kırçıl denizin üstüne bir duman gibi,<br />

oturdu gözyaşı döken oğlunun önüne,<br />

eliyle okşadı onu, konuştu, diller döktü:<br />

"Ne diye ağlarsın, oğul, yüreğine giren acı<br />

ne?<br />

Derdini anlat bana, ben de bileyim".<br />

Akhilleus uğradığı haksızlığın öcünü Zeus<br />

alsın ister, bunun için de anası Thetis'i Olympos'a<br />

gönderir: Baştanrıya yaptığı iyilikleri<br />

kendisine hatırlatacak, bunun karşılığında oğlu<br />

savaşa katılmadıkça Akhaların yenilmesini<br />

elde edecektir. Thetis gerçekten de Zeus'a<br />

büyük bir hizmette bulunmuştur: Günün birinde<br />

Hera, Poseidon ve Athena baştanrı Zeus'a<br />

karşı ayaklanacak olmuşlar, zincire vurmuşlar<br />

Kronos oğlunu, ama Thetis yüz kollu<br />

devlerden Briareus'u getirmiş, çözdürmüş<br />

98A<br />

ona Zeus'un zincirlerini. Bu yüzdendir ki baştanrı<br />

Thetis'i yanında yalvarır görünce, hayır<br />

diyemez, söz verir ve sözünü de Hera'nın çığlıklarına,<br />

kıskançlık gösterilerine karşın tutar.<br />

Gümüş ayaklı tanrıça Hephaistos'a da böyle<br />

bir yardımda bulunmuştur: Hera'nın çirkin diye<br />

Olympos'tan aşağıya attığı ünlü topalı<br />

Thetis'le kardeşi Eurynome almışlar, Okeanos<br />

ırmağının bir mağarasında dokuz yıl saklamışlardı<br />

(Hephaistos). Bu şükran borcunu<br />

ödemek içindir ki Hepaistos Akhilleus'a göz<br />

kamaştırıcı silahlar yapar. Thetis'in ana yüreği<br />

Troya savaşı boyunca kanar, oğlunun kaderini<br />

değiştirmek için boşuna uğraşır durur.<br />

Ana-ogul arasındaki buluşmalar İlyada'ntn en<br />

dokunaklı sahnelerindendir. Nereus kızlarıyla<br />

birlikte kırçıl denizden çıkması ve dalması denizkızlarıntn<br />

yaşamını olanca renkleriyle serer<br />

gözlerimizin önüne (Nereus).<br />

Thoas. (1) Lemnos kralı, Hypsipyle'nin babası.<br />

Dionysos'la Ariadne'nin oğlu sayılır.<br />

Lemnos kadınları adadaki bütün erkekleri öldürünce<br />

Thoas'ın kızı Hypsipyle'nin eliyle<br />

nasıl kurtarıldığı hakkında Hyps/py/e, Argonaut'lar<br />

maddelerine bakınız.<br />

(2) Tauris kralı Thoas bir efsaneye göre yukarda<br />

adı geçen Lemnos kralının aynıdır.<br />

Lemnos'tan kaçtıktan sonra Karadeniz'e Tauris'e<br />

sığınmış ve Tauris'li Artemis kültünü<br />

kurarak rahibesi olan İphigeneia eliyle gelen<br />

yabancıları tanrıçaya kurban edermiş. Orestes'le<br />

Pylades İphigeneia'yı kaçırınca Thoas<br />

onları kovalarmış ve bu kovalama sırasında<br />

öldürülmüş (İphigeneia, Orestes).<br />

Thrasymedes. Pylos kralı Nestor'un iki oğlundan<br />

biri. Kardeşi Antilokhos'la birlikte<br />

Troya savaşına katılır, Antilokhos Memnon'un<br />

elinden ölünce, onunla çarpışır. Troya<br />

atına giren Akha yiğitlerindendir, babası<br />

Nestor'la yurduna döner.<br />

Thyades. Bkz. Bakkhalar.<br />

Thyestcs. Bkz. Atreus, Aigisthos.<br />

Tiphys. Argo gemisinin dümencisi. Maryandyn'Ier<br />

ülkesinde ölür (Argonaut'lar).<br />

Titanlar. Uranos'la Gaia'dan doğan altı erkek<br />

evlada Titan, altı kız evlada da Titanides<br />

denir (Tab. 1-4). Titan dev anlamına gelir.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!