Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Telkhines. Poseidon'la ilgili kötü cinler. Yarı
insan, yarı balık biçimindeymişler, yılan kılığına
girdikleri de olurmuş. Telkhinler Rodos
adasında yaşarmış ve dünyada ne kadar deprem,
kar, dolu, yağmur gibi afetler varsa,
hepsi onların elinden çıkarmış. Tufanı da onlar
önceden bilip haber vermişler. Rodos
adasının sularına Styks'in sularını kanştırarak
toprağın verimsiz olmasına yol açmışlar. Tufandan
kaçarken biri Lykia'ya gelmiş ve orada,
Ksanthos ırmağı kenarında Lykialı Apollon'a
bir tapınak kurmuş, derlerdi.
Telkhinlerin bazı efsanelerde Kabeirlerle
karıştırıldığı görülür, o zaman da sanatçı cinler
olarak gösterilirler: Maden işlemesini bilirler,
tanrı heykelleri ve Poseidon'un yabasını
yapmışlar. Ama aslında kötü ve yararsız olduklarından
Apollon oklartyla, ya da Zeus yıldınmlarıyla
onları öldürmüş. Denizde birer
kaya olmuşlar.
Tenes. Tenedos'a (bugün Bozcaada) adını
veren kurucu kahraman. Kyknos'un oğlu sayılır
(Kyknos). Üvey anası Tenes'i kendisine
göz dikmiş olmakla suçlar. Kyknos da buna
inanır ve Tenes'le kız kardeşini bir sandığa
kapatıp denize atar. Poseidon tann gençleri
korur ve o zaman Leukophrys adıyla anılan
Tenedos'a çıkarır. Sonraları Kyknos yanlışlığını
anlar ve Tenes'le barışmak üzere Tenedos'a
gelir, ama Tenes babasının gemisini
karaya bağlayan halatı keser, böylece her
türlü ilişkiyi koparmış olur. Akhalar Troya'ya
sefer yaptıklarında Tenedos'a varınca, Tenes
onları taşlar, ama Akhilleus'un kargısıyla vurularak
ölür.
Tereus. Bkz. Aedon.
Terpsikhore. Musalardarı biri, dansı ve hafif
şiiri simgeler (Musa/ar).
Tethys. Uranos'la Gaia'nın kızı, dişi Titanlardan
sonuncusu (Tab. 1, 2). Denizin verimliliğini
simgeleyen Tethis tanrı Okeanos'la birleşir
ve üç bini aşkın dişi varlık doğurur (Tab.
4). Dünyanın bütün ırmakları da Okeanos'la
Tethys'ten dogma sayılır. Bir efsaneye göre
Tethys Zeus'un Kronos'a karşı savaşı sırasında
Hera'yı yanına almış ve büyütmüştü. Hera
İda dağında Zeus'u bulup onunla sevişmeyi
kafasına koyunca, kavga etmiş olan Okea­
nos'la Tethys'in yanına gitmek üzere olduğunu,
onu bildirmeye geldiğini ileri sürer (Hera).
Teukros. (1) Skamandros'la İda dağı
nympha'sı îdaia'nın oğlu, Troya kral soyunun
atası (Tab. 16). Bir efsaneye göre Teukros
Troas'ın yerlisi değildir, Ege kıyılarına Girit'ten
babası Skamandros'la birlikte gelmiştir.
Anadolu'ya göçmeden önce kehanete
başvurmuşlar, nereye yerleşmeleri gerektiğini
sormuşlar, tanrı sözcüsü de "yer oğullarının
saldırısına nerede uğrarsanız" yanıtını vermiş.
Troya yöresine gelip açıkta yattıkları bir
gece farelerin kalkanlarını, yaylannın kirişlerini
kemirdigini görmüşler, kehanetin gösterdiği
yerin burası olduğunu -^anlayarak oraya
yerleşmişler ve Apollon Smintheus'a (fareleri
kovan Apollon) bir tapınak kurmuşlar. Teukros
sonraları Dardanos'u konuk eder ve kızı
Batieia ile evlendirip tahtını ona bırakır (Dardartos,
Smintheus).
(2) Telamon'la Hesione'nin oğlu, Aias'ın
kardeşi (Tab. 21). Troya soyundan olduğu
halde Teukros agabeysi Alas'la birlikte Akhalar
safında dövüşür, ordunun en usta okçusudur,
birçok savaşçıyı öldürür. Aias'ın ölümü
sırasında Mysia'ya yaptığı bir çapulculuk seferine
çıktığından orada yoktur ve olayları
önleyemez. Dönüşünde büyük bir umutsuzluğa
kapılıp canına kıymak ister. Dönüşü de
uğursuz olur, Salamis'e vardığında babası Telamon
Aias'ı getirmedi diye onu adaya almaz
(Aids, Telamon). Kıbrıs'a gider, orada Yeni
Salamis diye bir şehir kurar, Kıbrıs kralının
kızıyla evlenir, birçok çocuğu olur, biri Kilikya'da
Olbe kentinin kurucusu genç Aias'tır.
Teuthras. Mysia kralı, Telephos efsanesinde
sözü geçer. Krallığı Kaikos (Bakırçay) ırmağının
agzındayrnış. Efsanesi de şöyledir:
Dağda avlanırken Teuthras'ın karşısına bir
yaban domuzu çıkmış, kendisini öldürmemesi
için insan sesiyle yalvarmış, vurulduktan
sonra da Artemis Orthosia tapınağına sığınmış.
Kutsal hayvanı öldürdü diye Teuthras
cüzam ve bir çeşit çılgınlığa çarpılmış, ama
sonradan iyileşmiş. Auge ile Telephos'u
Mysia'da konuklayan odur (Auge, Telephos).
Thalia. Bitkisel gelişmeyi, doğanın fışkırmasını
dile getiren bu ad: