Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tekmessa. Troya önünde büyük Aias'ın kapatması,<br />
bir Phrygia kralının kızıydı. Sophokles'in<br />
"Aias" tragedyasında önemli bir rol oynar<br />
(Aias).<br />
Telamon. Aiakos'la Endeis'in oğlu, Aias'ın<br />
babası, Peleus'un kardeşi (Tab. 21). Çocukluğunda<br />
Peleus'la birlikte üvey kardeşleri Phokos'u<br />
öldürmeleri üzerine (Phokos) Telamon<br />
Aigina'dan sürülür, Salamis'e yerleşir (Aiakos).<br />
Herakles'le birlikte Argonaut'lar seferine,<br />
Kalydon avına katılır. Gene Herakles'le<br />
birlikte birinci Troya seferine gider ve Herakles<br />
Laomedon'un kızı Hesione'yi kurtarınca<br />
Telamon bu kızla evlenir. Bu evlenmeden<br />
Teukros doğar (Teukros). Troya savaşı sırasında<br />
Telamon Salamis'te oğullarının dönmesini<br />
bekler. Teukros Aias'sız yurda dönünce<br />
öfkelenir ve onu kovar. Nasıl öldüğü belli değildir<br />
(Aias).<br />
Telemakhos. Odysseus'la Penelope'nin biricik<br />
oğulları. Babası Troya savaşına gidince<br />
Telemakhos daha kundakta çocuktur. Adı ilkin<br />
Odysseus'un kendisini savaşa götürmek<br />
için gelen elçilere oynadığı oyun sırasında geçer<br />
(Palamedes). Sonra Odysseia'nın başında<br />
ona gene rastlanır: Büyümüş, delikanlı olmuştur,<br />
Ithake sarayında taliplerin babasının malını,<br />
mülkünü çarçur etmelerine üzülür, onları<br />
kovmak için elinden bir şey gelmez, sonunda<br />
babasının yaşayıp yaşamadığını öğrenmek<br />
için yola çıkmaya karar verir: Troya'dan dönen<br />
yiğitlere babasından haber sormaya gidecektir.<br />
Mentor kılığında tanrıça Athena'nın<br />
kılavuzluğunda olan bu yolculuk Odysseia'nın<br />
ilk dört bölümünde anlatılmış, bu yüzden de<br />
bu bölümlere Telemakhia denmiştir (Odysseia).<br />
Nestor ve Melenaos'un konaklarına varır,<br />
onlarla görüşür, Troya savaşçılarının anılarını<br />
uzun boylu anlatmalarına fırsat verir<br />
(Menelaos, Helena). Dönüşünde taliplerin<br />
kurduğu pusuya düşmez, Ithake limanına girmeden<br />
şehir dışındaki bir kumsala çıkar, biraz<br />
önce de Odysseus aynı yere çıkmış ve domuz<br />
çobanı Eumaios'un kulübesinde konuk<br />
edilmiştir. Baba-ogul önce tanışmadan buluşup<br />
konuşurlar, sonra Odysseus dilenci kılığı<br />
altında gerçek kimliğini açıklayınca, taliplerin<br />
hakkından gelmek için planlar kurarlar. Telemakhos<br />
talipleri öldürmekte babasına yardım<br />
280<br />
eder, anasıyla babasının buluşmasına seviniri<br />
Başkaca da bir rolü yoktur Odysseia'da.<br />
Telephos. Herakles'le Auge'nin oğlu Telephos<br />
dramatik bir öykünün kahramanıdır.<br />
Daha anasının karnındayken tanrı sözcüsünün<br />
doğacak olan çocuğun dayılarını öldürecegini<br />
bildirmesi ana-ogul Auge ile Telephos'un<br />
bir sandıkla denize atılmalarına yol<br />
açar. Kurtulurlar ve Mysia kıyılarına çıkarlar<br />
(Auge). Başka bir anlatıma göre yalnız Auge<br />
Mysia'ya gider, kral Teuthras'a satılır, Tele-<br />
phos ise Arkadya'da bir dağa bırakılır, orada<br />
çobanlarca büyütülür ve dağda kaza ile iki<br />
adam öldürür: Bu iki adam kendi dayılarıdır.<br />
Telephos Arkadya'dan sürülür. Delphoi tapınagma<br />
gidip tanrı sözcüsünü yoklar, Mysia<br />
ya gitmesi gerektiği cevabını alır. Mysia'ya<br />
gelir, ama anasını tanımaz, Auge'nin de oglunu<br />
tanımaması az daha ana ile oğlun evlenmelerine<br />
yol açacakken vaktinde önlenir.<br />
Auge kral Teuthras'in kendisiyle evlenir, bir.<br />
süre sonra Teuthras ölünce Mysia krallığı Telephos'a<br />
kalır.<br />
Bu sırada Akhalar Troya'ya karşı ilk seferlerine<br />
girişirler, donanma yanlış rota ile Mysia<br />
kıyılarına yanaşır. Telephos Troya kral soyuyla<br />
akrabalığı yüzünden Akhalara karşı koyar,<br />
yiğitçe çarpışır ve birçok önemli kişileri<br />
öldürür, ama AkhiIIeus karşısına dikilince<br />
korkuya kapılıp koşmaya başlar. Tanrı Dionysos<br />
araya girer ve Telephos'un bir asma|<br />
kütüğüne ayağının takılıp düşmesini sağlar.<br />
Arkasından gelen AkhiIIeus da onu kalçasından<br />
vurur. Akha donanması çekilip gider, sekiz<br />
yıl kadar uzun bir zaman da Anadolu kıyılarına<br />
uğramaz olur, ama Telephos'un yarası<br />
iyileşmemektedir. Danıştığı biliciler yarayı<br />
kim açtıysa o iyileştirebilir derler. Telephos<br />
da bu kez Aulis'te Akhilleus'u bulmaya gelir.<br />
Euripides "Telephos" adlı (kayıp) tragedyasında<br />
Mysialı kahramanı dilenci kılığında çıkartırmış<br />
Akhilelus'un önüne, ağlatır, sızlatır,<br />
istediğini elde ettirirmiş. AkhiIIeus kargısının<br />
pasından bir parça sürer yaraya, Telephos<br />
iyileşir ve şükran borcunu Akhalara Troya'ya<br />
çıkacak doğru yolu göstermekle öder. Telephos<br />
Troya savaşına karışmaz, ama oğlu<br />
Eurypylos Mysialı bir bölükle Priamos'un yardımına<br />
koşar (Eurypylos).
Change language