Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

R
Rea Silvia. Ilia olarak da anılan Rea Silvia,
Roma şehrinin kurucuları Romulus ve Remus
ikizlerinin anasıdır. Aeneas'ın soyundan olan
Rea'yı amcası Amulius çocuk doğurmasını
önlemek için Vesta rahibesi yapmıştı, ama
tanrı Mars ona yaklaşmış ve ünlü ikizlere gebe
bırakmıştı. Rea'nın ikiz doğurması, Amulius.
tarafından Tiber'e atılması, Tiber tanrısının
karısı oluşu ve ikizlerin Roma'yı kurmaları
hakkında Numitor, Romulus maddelerine
bakınız.
Remus. Romulus'un ikiz kardeşi. Serüven
ve ölümü hakkında Romulus maddesine bakınız.
Rhadamanthys. Zeus'la Europe'nin üç
oğullarından biri (Tab. 11). Zeus'la serüveni
bittikten sonra Europe Girit kralının karısı
olur. Üvey babaları ölünce Europe'nin oğullarından
Minos tahta çıkar, Rhadamanthys
de Girit'e yasalar verir. Bölgesel töreleri bir
hukuk düzeni içine sokup kaleme aldığı bile
söylenir. Bu yararlığından dolayıdır ki, Zeus
ona Aiakos ve Minos'la birlikte yeraltı yargıçlığını
vermiştir (Minos).
Rhakios. Mopsos efsanesinde adı geçen kişi
(Manto, Mopsos).
Rheia (veya Rhea). Uranos'la Gaia'dan
dogma Rheia, anası Gaia'nın birinci tanrı kuşağında
yaşadığı serüvenin bir tıpkısını ikinci
kuşakta yaşar (Tab. 2, 4, 5). Kardeşi Kronos'a
eş olur ve onunla üçüncü tanrı kuşağı
olan Olymposluları üretir. Ne var ki Rheia
çocuk doğurdukça Kronos onları yutar, bunun
nedenini şöyle anlatır Hesiodos (Theog.
462 vd.):
Korkuyordu Uranos'un mağrur
torunlarından biri
ölümsüzler arasında kral olacak diye.
Gaia ve Uranos bildirmişti ki ona
ne kadar güçlüler güçlüsü de olsa
kendi oğluna yenilmekti kaderi.
"Rheia bu duruma çok üzülür ve Zeus'u dünyaya
getirmeden önce Uranos'la Gaia'nın
yardımıyla Girit'in Lyktos mağarasına saklanır,
orada doğurur. Sonra da koca bir taşı
bezlere sarıp Kronos'a verir; tanrı bunun bir
taş olduğunu anlamadan midesine indirir
(Kronos).
Zeus'un Girit mağarasında nasıl büyüyüp
Kronos'u ve onun soyundan olan Titanları
alt ettiği Zeus ve Titanlar başlıkları altında incelenmiştir.
Rheia'nın Daktyller efsanesinde
adı geçer, doğurmak için iki eliyle toprağa
yaslanmış da parmak izlerinden Daktylos, yani
parmak adlı cinler türemiş. Rheia'nın Ana
Tanrıça'nm bir tıpkısı, ya da başka adla anılan
bir benzeri olduğu hakkında Kybele maddesine
bakınız.
Rhodope. Bir Efes efsanesinin kahramanıdır:
Rhodope kendini tanrıça Artemis'e adamış
ve ömrü boyu kız kalacağına yemin etmişti.
Ne var ki günün birinde dağda kendisi
gibi afif bir delikanlıya rastlar. İkisi birden av
lanırken temizliklerine içerleyen Aphrodilo
onları birbirlerine âşık eder. Dayanamaz,
dağda sevişirler. Artemis, yeminini bozduğu
için Rhodope'yi bir pınar haline dönüştürür,
Rhodope'nin kızlığını yitirdiği mağarad.ı
akan bu su kız kalmaya ahdetmiş Efesli genç
kızlar için bir deneme aracı olmuştu: Kızlar
yeminlerini boyunlarına bağladıkları bir tablet
üstüne yazar, bu suya girerlerdi, derin olmayan
su kızlar yeminlerini tutmadılarsa boyunlarındaki
tableti örtecek kadar yükselirdi.
Roma. Roma şehrinin kurucu kahramanı üstüne
kaynaklar birbirini tutmaz. Birine göre
Odysseus Kirke ile yaşadığı sırada ondan birkaç
çocuğu olmuş, bunların biri de Roma
şehrine adını veren Romos'muş. Daha güvenilir
bir kaynak kurucu olarak Roma adlı bir
kız gösterir. Aeneas'la Odysseus bir arada
Latium kıyılarına vardıklarında yanlarında getirdikleri
Troyalı esirler arasında Roma adlı
biri varmış. Denizlerde sürüklenmekten bıkmış,
usanmış olan bu kız öbür esirleri gemileri
ateşe vermeye kandırmış, böylece yolculuk
sona ermiş ve göçmenler de Palatinus tepesinin
eteğine yerleşerek ilk Roma şehrinin temellerini
atmışlar. Bundan dolayı da Roma
hem şehrin adı olmuş, hem de bir tanrıça gl
bi saygı görmüş. Bu efsanenin politik neden
lerle kurulduğu besbelli.