Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

na Phobios'tan sonra geçer (Antheus), Miletos'ta
bir Artemis şenliğinde gördüğü Myus
(bugün Afşartepe) zorbasının kızına âşık olur,
böylece Miletos'Ia Myus şehirleri arasındaki
savaşa son verir.
Picus. Adı, ağaçkakan anlamına gelen Picus
Latium'un en eski krallarından ve yerli sayılan
boydandır. Faunus'un babası, kral Latinus'un
dedesi olduğuna inanılırdı. Picus ünlü
bir biliciymiş, bunun için de geleceği görme
yetisine sahip ağaçkakan kuşunu hep yanında
taşırmış. Efsane yazarları büyücü Kirke'nin
kral Picus'u bir ağaçkakan kuşuna dönüştürdüğünü
ileri sürerler. Bu kuş Roma dininde
önemli bir rol oynar, Mars'a adanmış
bir hayvan olup Romulus'la Remus'un kurtarılmalarında
dişi kurt kadar rol oynamış.
Pitane. Mysia'da Pitane (Çandarlı) kentini
kuran Amazon'un adı. Kyme ve Priene şehirlerinin
kurulmasına da katılmış.
Pleiad'Iar. Gökte yedi yıldıza çevrilen yedi
kız kardeş. Yunanlıların "Pleiades" dedikleri
bu yedi yıldızlı burç, yedi kandilli Süreyya, yani
Ülker burcudur. Efsaneye göre, Pleiadlar,
Atlas'la Pleione'nin kızlanymış (Tab. 7). Adları
da şu: Alkyone, Merope, Kelaino, Elektra,
Sterope, Taygete, Maia. Bu kızların dördü
Zeus, ikisi Poseidon, biri Ares'le evlenir,
yalnız Merope ölümlü bir erkeğe, Sisyphos'a
eş olur. Onun için de Merope Ülker burcunun
en sönük yıldızıymış derler. Hesiodos
"İşler ve Günler"de şöyle söz eder Pleiadlardan
(İşi. 383 vd.) :
Ekinini biç, görünce gökte
Pleiad yıldızlarım, Atlas'ın kızlarını.
Görünmez oldukları zaman da
ek toprağını.
O yıldızlar kaybolur kırk gün, kırk gece.
Bir efsaneye göre, yedi kız kardeş anaları
Pleione ile birlikte Boiotia'da gezinirken, avcj
Orion'a rastlamışlar, Orion tutulmuş onlara,
beş yıl kovalamış Pleiadları, sonunda kızlar
birer güvercin olup uçmuşlar, Zeus da hallerine
acıyarak göğe almış onları. Değişimlerinin
nedeni başka türlü de açıklanır: Zeus babaları
Atlas'a gök kubbesini yükleyince, ya da kız
kardeşleri Hyadlarla birlikte kardeşleri
Hyas'ın bir yılan tarafından sokulup öldürül­
248
mesine fazlaca üzülmüşler de ondan dönüşmüşler.
Bir anlatıma göre, Troya düştüğü zaman,
Dardanos soyunun atası Elektra aşırı bir
üzüntüye kapılıp kız kardeşlerinden ayrılmış
ve gökte gezegen oluvermiş (Elektra).
Pleione. Zeus'la Tethys'in kızı. Pleiadlardan
başka bir de Hyadlar adlı beş kızı ve Hyas adlı
bir oğlu olmuş. Kızlarıyla birlikte yıldız olmuş
(Pleiadlar, Hyas).
Plutos. Adı zengin, zenginlik anlamına gelen
Plutos, Demeter'le İasion'un oğlu sayılır.
Hesiodos Theogonia'da şöyle tanımlar onu
(Theog. 970 vd.):
Yüceler yücesi tanrıça Demeter
sevişip kahraman lasion 'la
bereketli Girit'in nadaslı tarlalarında
cömert Plutos 'u getirdi dünyaya.
Bütün karaları, denizleri dolaşır Plutos,
kime rastlar, kimin eline düşerse,
zengin eder onu, berekete boğar.
Daha sonralan Plutos bereket tanrıçası Demeter'in
grubundan ayrılarak soyut bir kavramı
simgeleyen bir tanrı olmuştur. Aristophanes'in
"Plutos" adlı komedyasında kör olarak
canlandırılır.
Podaleiros. Tanrı Asklepios'uh oğlu, Makhaon'un
kardeşi, llyada'da adı geçen hekim.
Makhaon'la Podaleiros güzel Helena'ya talip
olmuşlardı, Troya savaşına da bu yüzden Te- •
salya'dan gelme otuz gemiyle katılmışlar ve
her ikisi de savaşçı ve hekim olarak yararlık
göstermişlerdi (Makhaon).
Efsaneye göre Podaleiros Troya savaşından
diri çıkar ve şehir düştükten sonra kâhin
Kalkhas'la kara yolundan Kolophon'a gider.
Kalkhas orada ölünce Podaleiros, Delphoi'ye
gidip nereye yerleşmesi gerektiğini tanrıya
sormuş, aldığı cevap da şu olmuş: Öyle bir ülke
seç ki gök yıkılsa sen altında kalmayasın.
Bu ülkeyse çepeçevre yüksek dağlarla çevrili
Karia Khersonessos'u, yani Datça yarımadasıymış.
Karia'ya gelişi üstüne bir efsane daha
anlatılır: Gemisi fırtınaya tutulup Datça yarımadasına
atılmış. Podaleiros'u oradaki bir
keçi çobanı kurtarıp ülkenin kralına götürmüş.
Bu kralın kızı Syrna damdan düşüp kemiklerini
kırmışmış, Podaleiros onu iyi etmiş,