Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Gel vazgeç bu dilekten, başka bir şey iste, hemen
yapayım'.
Phaethon bu sözleri duymadı bile; kafası
azgın'atlarla ışıklı arabadaydı. Zaten yıldızlar,
gökyüzünden çekilmeye başlamışlardı artık,
şafak her yanı gül pembesine boyamıştı. Atlar
kapıda hazır bekliyorlardı. Tartışmaya
vaktileri yoktu. Güneş baba, oğlunun dileğini
istemeye istemeye kabul etti.
Şimşek gibi fırladılar kapıdan. Atlar, sürücülerinin
acemi birisi olduğunu anlamışlardı;
iyice azdılar. Yokuşu öyle hızla çıktılar ki,
seyredenlerin ödleri koptu. Phaethon da korkular
içindeydi. Heyecandan dizginleri bırakıverdi.
Bardağı taşıran son damla oldu bu. Atlar,
Doğu Rüzgârını da geçerek yeryüzüne inmeye
başladılar. Arabanın sıcaklığından İda, Helikon,
Parnassos ve Olympos tepeleri tutuşuverdi.
Vadileri ateş sardı. Irmaklar buhar oluverdi.
Nil ırmağı kaçacak delik aradı, sonunda
başını bir yere sokuverdi. O gün bugündür
Nil'in kaynağı nerededir, bilinmez.
Tanrılar tanrısı Zeus baktı ki, iş çığırından
çıkıyor. Hemen yıldırımını aldı eline, Phaethon'a
doğru fırladı. Yıldırım gidip, genç sürücüye
çarptı; delikanlı arabadan düşüp Eridanos
ırmağının sularına gömüldü. Irmak,
gövdesinden fışkıran alevleri söndürdü, onun
içini serinletti. Korulardan naiadlar geldiler,
büyük bir üzüntüyle Phaethon'u gömüp mezar
başında yas tuttular. Güneş Helios kızları
da geldiler mezar başına; ama gelir gelmez
de hemen birer kavak ağacı oluverdiler. O
günden beri Eridanos kıyılarında yel estikçe
usul usul sallanır dururlar".
Phaethusa. Helios'un kızı, Odysseia'da adı
geçen nympha. Kız kardeşi Lampetie ile birlikte
Güneş'in sığırlarına bekçilik eder (Lampetie).
Phaîaklar. Odysseus yıllarca denizlerde süründükten
sonra Skherie denilen bir adaya
çıkar. Burası denizci bir boy olan Phaiakların
ülkesidir. Nausithoos'un oğlu Alkinoos'tur bu
ülkenin kralı (Nausithoos, Alkinoos). Phaiak'lar
uygar, iyi mimar ve üstün denizcidirler.
Tanrı Athena şöyle tanımlar onları (Od. V,
32 vd.):
iyi karşılanmaz burada yabancılar,
güler yüz gösterilmez dışardan gelene,
tez giden gemilerdir tek güvendikleri,
yeri sarsan tanrının armağanıdır onlara,
koca enginleri aşarlar bu gemilerle,
gemiler kanat kadar, düşünce kadar
hızlıdır.
Nitekim Odysseus'u bir süre konuklayıp,
serüvenlerinin öyküsünü dinledikten sonra
Phaiak'lar onu bir gemiye bindirip, bir gece
içinde İthake'ye bırakırlar. Uykuda geçirdiği
bu yolculuk Odysseus'a bir düş gibi gelir,
Phaiak gemicileri onu kıyıya mallarıya birlikte
bırakıp gitmişlerdir çünkü. Ama Poseidon
baş düşmanı Odysseus'un kurtulduğuna içerler,
Phaiak gemisinin İthake'den döndüğünü
görünce, Zeus'la şöyle bir konuşma geçer
aralarında (Od. XIII, 149 vd.):
'isterdim şimdi de Phaiakların şu güzel
gemisini
paramparça etmek kılavuzluktan dönerken
sisli denizde,
anlasınlar ne demekmiş kılavuzluk etmek
ona, buna,
isterim sarılsın şehirleri koskoca bir dağla'.
Bulutlan devşiren Zeus ona karşılık verdi,
dedi ki:
'Benim de gönlüme, kardeş, en uygun
görünen şu:
Gemiyi olduğu gibi görünce şehir halkı,
taşa çevir onu kıyıya yakın bir yerde,
İnsanlar şaşıp kalsın bir gemiye benzeyen
kay