Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Birlikti büyümemlş miydik, Akhilleus, slzin<br />
evde.<br />
Opotls'ten beni size Menoitios getirmişti,<br />
ufaktım, bir kaza çıkmıştı elimden,<br />
öIdürmüştüm Amphidamas'ın çocuğunu,<br />
yapmıştım bu deliliği istemeye istemeye,<br />
öfkeye kapılmıştım aşık oynarken.<br />
At sürücüsü Peleus enine almıştı beni,<br />
özene bezene büyütmüş, seyis yapmıştı<br />
sana.<br />
Ilyada'da Patroklos her an Akhilleus'un yanındadır,<br />
onu sevgisiyle, ögütleriyle destekler.<br />
Yiğit öfkeyle savaştan ayrılıp bir daha dövüşmek<br />
istemeyince, Patroklos onu yola geliı<br />
inek için boşuna uğraşır, Agamemnon'un<br />
gönderdiği elçileri kabul eder, küskün arkadaşının<br />
takındığı yakışıksız tavrı örtmeye çalışır.<br />
Aklıaların çok kötü duruma düştüğünü görünce,<br />
dayanamaz, Akhilleus'tan silahlarını<br />
ı .ter. Ünlü yiğidin yerine kendisi savaşacak-<br />
Iir. tlyada'nın Patroklos'un yiğitliklerine ayrılmış<br />
XVI. bölümünde sayısız Troyalı öldürür,<br />
bu arada Zeus oğlu Sarpedon'un kaderi de<br />
Patroklos'un elinden can vermektir (Sarpedon).<br />
Apollon Patroklos'un yaptığı bu kıyıma<br />
son verir: Patroklos Hektor'la çarşıpır ve<br />
öldürülür. Patroklos son nefesini verirken<br />
I lektor'a ölümünün yakın olduğunu bildirir.<br />
AkhiUeus barakasındadır, savaş meydanında<br />
ı )lup bitenlerden haberi yoktur. O sırada Patroklos'un<br />
ölüsünü almak ve onun taşıdığı<br />
Akhilleus'un silahlarına sahip çıkmak için<br />
korkunç bir boğuşma başlar. Akhalar bütün<br />
çabalarına karşın Patroklos'un ölüsünü Troy.ılılara<br />
kaptırırlar. Nestor'un oğlu Antilokhos<br />
acı haberi Akhilleus'a getirir. O sırada yiğidin<br />
yası şöyle dile getirilir (İl. XVIII, 1 vd.):<br />
Böyle dedi, Akhilleus'u kapkara bir yas<br />
bulutu kapladı.<br />
İki eliyle aldı ocağın küllerini,<br />
döktü başının üstüne, kirletti güzelim<br />
yüzünü.<br />
Sonra uzandı boylu boyunca tozun,<br />
toprağın içine,<br />
elleriyle çekip kopardı, kirletti saçlarını.<br />
Akhilleus bir daha anası Thetis'i çağırır,<br />
Hephaistos'a yeni silahlar yaptırmak için gitmeşini<br />
ister ve dileği yerine gelince savaşa katılır<br />
(Hephalstos, Akhilleus, Thetis.) Akhıl<br />
leus Hektor'u öldürmekle Patroklos'un öcü<br />
nü almış olur, ölüsünü de daha önce Troyalı<br />
ların elinden kurtarmıştı, .ama Patroklos bu<br />
nunla yetinmez, ruhu Akhilleus'a görünüp<br />
gömülmek istediğini, kemiklerinin arkadaşın.\<br />
ayrılmış altın çanakta korunması gerektiğini<br />
bildirir. AkhiUeus da dostuna şöyle cevap verir<br />
(İl. XXIII, 94 vd.):<br />
Buraya ne geldin, iki gözüm,<br />
bütün bunları ne söylersin bana?<br />
Bilmiş ol, yapacağım her dediğini,<br />
hadi yaklaş bana, sarılalım birbirimize,<br />
birancık da olsa ağlayalım doya doya.<br />
Böyle dedi, uzattı dost ellerini,<br />
ama hiçbir şey tutamadı eliyle,<br />
ruh kaçmıştı bir duman gibi<br />
yerin altına, ıslık çala çala.<br />
AkhiUeus Patroklos'un anısına yarışmalar<br />
düzenler, bunların yapılması için de savaşa<br />
bir süre ara veriUr. Patroklos'un cenaze töreninden<br />
sonradır ki Priamos Akhilleus'tan<br />
Hektor'un ölüsünü istemeye gider.<br />
Pedasos. Ksanthos ve Balios gibi, Akhllle<br />
us'un ölümsüz atlarından biri. Sarpedon tara<br />
fmdan öldürülür (İl. XVI, 153 vd.).<br />
Pegasos. Medusa'nm kanından dogma ka<br />
natlı at. Perseus ve Bellerophontes efsanele<br />
rinde önemli bir rol oynar. Hesiodos Pega<br />
sos'un doğuşunu şöyle anlatır (Theog. 270<br />
vd.):<br />
Phorkys'le birleşen Keto Graialan<br />
doğurdu...<br />
Gorgoları da doğuran Keto'dur...<br />
Sthenno, Euryale ue bahtsız Medusa...<br />
Perseus kestiği zaman kafasını<br />
Khrysaor'la Pegasos çıkıverdi kanından.<br />
Biri Okeanos'un kaynaklarından doğduğu<br />
için,<br />
öteki elinde altın kılıç tuttuğu için<br />
almışlardı Pegasos'la Khrysaor adlarını.<br />
Pegasos bırakıp davarlar anası toprağı<br />
havalandı gitti ölümsüzlere doğru.<br />
Zeus'un sarayında oturur şimdi<br />
şimşekle yıldırım taşıyıp onun adına.<br />
Adı, kaynak anlamına gelen Yunanca "pege"<br />
sözcüğünden türemiş sayılan Pegasos pınar<br />
ve çeşme başlarında bulunmaktan hoşla<br />
nırmış. Bir gün ayağını yere vurarak Helikon<br />
dağının eteğinde Hippokrene, at çeşmesini<br />
meydana getirdiği anlatılır (Medusa, Perseus,<br />
Bellerophontes).<br />
Pegasos gökte bir burç haline getlrilmiştir.