11.04.2013 Views

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Birlikti büyümemlş miydik, Akhilleus, slzin<br />

evde.<br />

Opotls'ten beni size Menoitios getirmişti,<br />

ufaktım, bir kaza çıkmıştı elimden,<br />

öIdürmüştüm Amphidamas'ın çocuğunu,<br />

yapmıştım bu deliliği istemeye istemeye,<br />

öfkeye kapılmıştım aşık oynarken.<br />

At sürücüsü Peleus enine almıştı beni,<br />

özene bezene büyütmüş, seyis yapmıştı<br />

sana.<br />

Ilyada'da Patroklos her an Akhilleus'un yanındadır,<br />

onu sevgisiyle, ögütleriyle destekler.<br />

Yiğit öfkeyle savaştan ayrılıp bir daha dövüşmek<br />

istemeyince, Patroklos onu yola geliı<br />

inek için boşuna uğraşır, Agamemnon'un<br />

gönderdiği elçileri kabul eder, küskün arkadaşının<br />

takındığı yakışıksız tavrı örtmeye çalışır.<br />

Aklıaların çok kötü duruma düştüğünü görünce,<br />

dayanamaz, Akhilleus'tan silahlarını<br />

ı .ter. Ünlü yiğidin yerine kendisi savaşacak-<br />

Iir. tlyada'nın Patroklos'un yiğitliklerine ayrılmış<br />

XVI. bölümünde sayısız Troyalı öldürür,<br />

bu arada Zeus oğlu Sarpedon'un kaderi de<br />

Patroklos'un elinden can vermektir (Sarpedon).<br />

Apollon Patroklos'un yaptığı bu kıyıma<br />

son verir: Patroklos Hektor'la çarşıpır ve<br />

öldürülür. Patroklos son nefesini verirken<br />

I lektor'a ölümünün yakın olduğunu bildirir.<br />

AkhiUeus barakasındadır, savaş meydanında<br />

ı )lup bitenlerden haberi yoktur. O sırada Patroklos'un<br />

ölüsünü almak ve onun taşıdığı<br />

Akhilleus'un silahlarına sahip çıkmak için<br />

korkunç bir boğuşma başlar. Akhalar bütün<br />

çabalarına karşın Patroklos'un ölüsünü Troy.ılılara<br />

kaptırırlar. Nestor'un oğlu Antilokhos<br />

acı haberi Akhilleus'a getirir. O sırada yiğidin<br />

yası şöyle dile getirilir (İl. XVIII, 1 vd.):<br />

Böyle dedi, Akhilleus'u kapkara bir yas<br />

bulutu kapladı.<br />

İki eliyle aldı ocağın küllerini,<br />

döktü başının üstüne, kirletti güzelim<br />

yüzünü.<br />

Sonra uzandı boylu boyunca tozun,<br />

toprağın içine,<br />

elleriyle çekip kopardı, kirletti saçlarını.<br />

Akhilleus bir daha anası Thetis'i çağırır,<br />

Hephaistos'a yeni silahlar yaptırmak için gitmeşini<br />

ister ve dileği yerine gelince savaşa katılır<br />

(Hephalstos, Akhilleus, Thetis.) Akhıl<br />

leus Hektor'u öldürmekle Patroklos'un öcü<br />

nü almış olur, ölüsünü de daha önce Troyalı<br />

ların elinden kurtarmıştı, .ama Patroklos bu<br />

nunla yetinmez, ruhu Akhilleus'a görünüp<br />

gömülmek istediğini, kemiklerinin arkadaşın.\<br />

ayrılmış altın çanakta korunması gerektiğini<br />

bildirir. AkhiUeus da dostuna şöyle cevap verir<br />

(İl. XXIII, 94 vd.):<br />

Buraya ne geldin, iki gözüm,<br />

bütün bunları ne söylersin bana?<br />

Bilmiş ol, yapacağım her dediğini,<br />

hadi yaklaş bana, sarılalım birbirimize,<br />

birancık da olsa ağlayalım doya doya.<br />

Böyle dedi, uzattı dost ellerini,<br />

ama hiçbir şey tutamadı eliyle,<br />

ruh kaçmıştı bir duman gibi<br />

yerin altına, ıslık çala çala.<br />

AkhiUeus Patroklos'un anısına yarışmalar<br />

düzenler, bunların yapılması için de savaşa<br />

bir süre ara veriUr. Patroklos'un cenaze töreninden<br />

sonradır ki Priamos Akhilleus'tan<br />

Hektor'un ölüsünü istemeye gider.<br />

Pedasos. Ksanthos ve Balios gibi, Akhllle<br />

us'un ölümsüz atlarından biri. Sarpedon tara<br />

fmdan öldürülür (İl. XVI, 153 vd.).<br />

Pegasos. Medusa'nm kanından dogma ka<br />

natlı at. Perseus ve Bellerophontes efsanele<br />

rinde önemli bir rol oynar. Hesiodos Pega<br />

sos'un doğuşunu şöyle anlatır (Theog. 270<br />

vd.):<br />

Phorkys'le birleşen Keto Graialan<br />

doğurdu...<br />

Gorgoları da doğuran Keto'dur...<br />

Sthenno, Euryale ue bahtsız Medusa...<br />

Perseus kestiği zaman kafasını<br />

Khrysaor'la Pegasos çıkıverdi kanından.<br />

Biri Okeanos'un kaynaklarından doğduğu<br />

için,<br />

öteki elinde altın kılıç tuttuğu için<br />

almışlardı Pegasos'la Khrysaor adlarını.<br />

Pegasos bırakıp davarlar anası toprağı<br />

havalandı gitti ölümsüzlere doğru.<br />

Zeus'un sarayında oturur şimdi<br />

şimşekle yıldırım taşıyıp onun adına.<br />

Adı, kaynak anlamına gelen Yunanca "pege"<br />

sözcüğünden türemiş sayılan Pegasos pınar<br />

ve çeşme başlarında bulunmaktan hoşla<br />

nırmış. Bir gün ayağını yere vurarak Helikon<br />

dağının eteğinde Hippokrene, at çeşmesini<br />

meydana getirdiği anlatılır (Medusa, Perseus,<br />

Bellerophontes).<br />

Pegasos gökte bir burç haline getlrilmiştir.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!