11.04.2013 Views

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

nelerinde rastlanan motif ve imgelerdir. Bunların<br />

Mısır kaynaklı oldukları ve Yunan<br />

Mythos'una Fenike yoluyla girdikleri sanılır.<br />

Osiris ayrıca Mısır'da çok tutunmuş tanrı kral<br />

inancını ve insanın ölümünden sonra mumyalaşıp<br />

yaşamını sürdürdüğü görüşünü yansıtır.<br />

Efsanesi şöyle özetlenebilir: Krallık kurumunun<br />

tipik bir simgesi olan tanrı Gebeb yetkilerini<br />

oğlu Osiris'e bırakır. Osiris de kız kardeşi<br />

ve eşi olan İsis'in yardımıyla bu görevi<br />

en iyi biçimde sürdürür: İnsanların iyiliği için<br />

çalışır, onlara tarımı, bağcılığı ve çeşitli el sanatlarını<br />

öğretir. Ne var ki kardeşi Set (Yun.<br />

Typhon) onu kıskanır, öldürmeye karar verir.<br />

Bir gün şölene çağırır, yakalar, bir sandığa<br />

kapatıp ırmağa atar. Haberi alan İsis ossaat<br />

sandığı aramaya çıkar ve uzun dolaşmalardan<br />

sonra Fenike'nin Byblos kentinde bulur.<br />

Ora kralı bu sandığı yaptırmakta olduğu sarayına<br />

tahta olarak kullanmaktadır, fsis sandığın<br />

kendisine geri verilmesini sağlar, onunla<br />

Mısır'a döner. Set bir kez daha Osiris'in gövdesini<br />

ele geçirir, onu on dört parça halinde<br />

dograyarak oraya buraya serper, İsis parçaları<br />

toplamaya koyulur, erkeklik uzvundan başka<br />

bütün parçalarını bir araya getirip başka<br />

tanrıların yardımıyla ilk mumyayı hazırlar...<br />

Kocası öldükten sonra fsis Nil deltasında Horus'u<br />

doğurur, onu Set'ten korumak için gizlice<br />

büyütür, yetiştirir, babasının öcünü almak<br />

görevini yükler ona. Horus da Set'le teke tek<br />

savaşa girişir, bu dövüşmede düşmanının erkekliğini<br />

koparır, Set de Horus'un gözünü<br />

oyar. Hekim tanrı Thot her ikisini de iyi<br />

eder, tanrılar mahkeme kurar, Set'i Horus'a<br />

gözünü vermeye mahkûm ederler, Horus da<br />

gözü babası Osiris'e verir, kendisi de gözünün<br />

yerine bir yılan koyar. Bu yılan (adı Ura-<br />

232<br />

eus'tur) krallık simgelerinden biridir. Osiris de<br />

egemenliği oğluna bıraktıktan sonra Mutluları<br />

Ülkesine göçer.<br />

Bu efsaneyi anlatırken yazar Plutarkhosl<br />

Set'in Yunanlıların Typhon'uyla bir tutulması<br />

gerektiğini bildirmiştir (Typhon).<br />

Orthos. Ejder soyundan Ekhidna vef<br />

Typhon'dan doğan bir köpeğin adı (Tab. 6)J<br />

Bu köpek Geryoneus'un öküzlerini beklerken?<br />

Herakles'in eliyle öldürülür (Herakles).<br />

Othryoneus. Çanakkale Boğazında olduğu?<br />

sanılan Kabesos şehrinin önderi Othryoneus<br />

Troya'ya Priamos kızı Kassandra'yı istemeye<br />

gelmiş, buna karşılık şehri Akhalardan kurta- \<br />

racagını söz vermişti Priamos'a. Kral da kızını<br />

vereceğine ant içmişti, ama düğün gerçek-1<br />

leşmeden Akha yiğidi İdomeneus onu öldü-1<br />

rür, öldürdükten sonra da şöyle alay eder<br />

onunla (İl. XIII, 374 yâ.):<br />

Othryoneus, o güzel kızı kendine almak<br />

için, I<br />

yerine getirirsen Priamos'a verdiğin sözü,<br />

tekmil ölümlüler arasında överim seni.<br />

Ama biz de biliriz böyle söz tutmasını,<br />

Atreus oğlunun güzellikte üstün kızını<br />

veririz sana.<br />

Argos'a götürür eveririz seni,<br />

düzenli llyon 'u gel bizimle yok et,<br />

denizleri aşan gemilerimize gidelim, gel<br />

hadi,<br />

gidelim düşünelim şu evlenmeyi.<br />

Elimiz çok açıktır çeyizden yana.<br />

Düşmanın ölüsüyle bu çeşitten alaya Homeros<br />

destanlarında sık sık rastlanır, ilkel bir<br />

katı yürekliliği dile getiren bu alayların hep<br />

Akhaların ağzından duyulduğu da ayrıca dikkati<br />

çeker.<br />

Otos. Bkz. Aloeusoğulları.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!