Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Oreithyia. Atina kralı Erekhteus'un kızı. İrmak<br />
kıyısında oynarken rüzgâr tanrı Boreas<br />
tarafından Trakya'ya kaçırılır. Kalais'le Zetes'il<br />
doğurur (Boreas, Kalais veZetes).<br />
Orestes. Agamemnon'la Klytaimestra'nın<br />
oğlu. Elektra, İphigeneia, Khrysothemis'in<br />
kardeşi (Tab. 15). Orestes, Atreusogullarının<br />
zincirleme suçlarını anasını öldürmekle sürdürür,<br />
ama tanrı lanetini de kendi dramıyla sona<br />
erdirir. Elektra maddesinde belirtildiği gi<br />
i, üç büyük tragedya yazarı birçok oyunlarında<br />
Orestes'e baş rolü ya da çok önemli bir<br />
rol vermişlerdir. Orestes efsanesi de başlıca<br />
buı kaynaklara dayanır.<br />
Troya savaşı efsanesinde Orestes'in adı Akhaların<br />
Mysia'ya ilk çıkışları ve Telephos'la<br />
Ilgili olarak geçer: Telephos Akhilleus'un<br />
elinden yaralanıp, yarasını ancak Akhilleus'un<br />
iyi edebileceğini öğrenince, Aulis'te<br />
İkinci sefere hazırlanan Akha ordusuna gel<br />
. Bir casus olarak yakalanmak üzerey<br />
ı orada bulunan küçük Orestes'i rehin olarak.<br />
almış ve böylece istediğini elde etmişti<br />
(Telephos).<br />
Troya savaşından sonra Agamemnon yurduna<br />
döner dönmez öldürülünce, Elektra tonik<br />
kardeşi Orestes'i kaçınr ve Phokis kralı<br />
Strophios'un sarayına gönderir. Orestes orada<br />
büyür, kralın oğlu Pylades'le birlikte<br />
Mykene sarayına gelirler. Klytaimestra'ya<br />
Phokis'ten gelme iki haberci olduklarını, kendisine<br />
Orestes'in öldüğünü bildirmeye geldiklerini<br />
söylerler. Kraliçe sevincinden tanrılara<br />
sunıılar sunmaya gitmişken Orestes kendini<br />
Eleklra'ya tanıtır ve Klytaimestra ile Aigisthos'un<br />
öldürülmesini birlikte planlarlar. Aigisthos<br />
kırdan döner, pusuya düşürülerek öldürülür.<br />
Klytaimestra oğluna yalvarır, ama<br />
Orestes onu da Aigisthos'un ölüsü üstünde<br />
bıçaklar, Ana kanı döker dökmez öç perileri<br />
Erinysler Orestes'in peşine takılırlar. Orestes<br />
çıldırır ve Erinyslerden kurtulmak için oradan<br />
oraya atar kendini. Sonunda Atina'nın Oreopagos<br />
mahkemesi onu suçundan arındırır.<br />
Kan davası da burada biter.<br />
Beraatından sonra Orestes Apollontanrıya<br />
ne yapması gerektiğini sorar. Pythia onun<br />
Tauris'e Artemis heykelini almaya gitilmesini<br />
buyurur. Orastesles Tauris'e gider ve orada kız<br />
kardeşi İphigeneia İle buluşur. Eııripides'ln,<br />
sonra da Goethe'nin "iphigeneia Tauris'te"<br />
dramlarına konu olan serüven şudur: Orestes'le<br />
Pylades Tauris'e varınca tanrıçaya kur<br />
ban edilmek üzere tutuklanırlar. Ülkenin kralı<br />
Thoas onları Artemis tanrıçanın rahibesine<br />
teslim eder, bu rahibe de İphigeneia'dır. İki<br />
kardeş -birbirlerini tanırlar, İphigeneia onları<br />
kurtarmaya ve Artemis heykelini de alıp onlarla<br />
kaçmaya karar verir. Yabancılar ve heykelle<br />
birlikte denize açılabilmek için bir düzen<br />
kurar, Thoas'ı aldatarak kaçarlar. Attika'ya<br />
varırlar, Artemis'e bir tapınak yapıp içine<br />
heykeli koyarlar.<br />
Orestes efsanesinin son bölümü Hermione<br />
ile evlenmesine değgindir. Orestes'le Herml<br />
one'yi babaları daha çocukken nişanlamışlar<br />
di, ama Troya savaşından sonra Menelaos ki<br />
zmı Neoptolemos'a verir. Tauris dönüşünde<br />
Orestes nişanlısını kaçırmaya kalkar, Nao<br />
ptolemos'la kavgaya tutuşurlar, bir ayaklan<br />
ma olur, Akhilleus'un oğlu ölür. Orestes d(<br />
Hermione'yle evienir, Argos'a kral olur ve<br />
çok uzun bir ömür sürer.<br />
Orion. Orion, tann Poseidon'un oğlu, dev<br />
bir avcıdır. Bütün devler gibi Toprak'tan dogma<br />
olduğu söylenir, ama babası deniz tanrı<br />
gibi dalgaların üstünde yürüme gücü de var<br />
mış. Çok yakışıklı olduğu için kadınlardan<br />
sevgi görmüş. İlkin Side adlı çok güzel bir kızla<br />
evlenmiş, ama Side Hera ile boy ölçüşmeye<br />
kalkınca, tanrıça onu Tartaros'a atmış.<br />
Merope adlı ikinci bir kadınla olan macerası<br />
Orion'un kör olması, sonra da karanlıktan<br />
ansızın güneşe bakmasıyla gözlerinin yeniden<br />
açılmasıyla sonuçlanır. Sonunda da Şafak<br />
tanrıça gönül verir ona. Tanrıça sevgilisini<br />
Delos'a götürür, bırakır. Ama orada güzel<br />
delikanlı Artemis elinden öldürülür, nedeni<br />
tanrıçanın kendisine, ya da bir avcı kızına yanaşmak<br />
istemesidir. Artemis Orion'un üstü<br />
ne bir akrep salar, akrep delikanlıyı topuğun<br />
dan sokar. Artemis de akrebi bir burç, Orion'u<br />
da gökte bir yıldız haline getirir. Orion<br />
yıldızının Akrep burcundan her zaman u/.ak<br />
laşması bundandır.<br />
Orman Perileri. Bkz. Nympha'lar.<br />
Orpheus. Orpheus dillere destan olmuş bil<br />
ozandır. İlkçağda ünü orfizm denilen mistik
Change language