Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

la Polyneikes Oldipus'un Thebai'ye geri gelmesini
isterler, ama kör kral Attlka'da kalıp.
ölmeyi seçer. Kendisini süren oğullarının ikisine
de, yurdu Thebai'ye de lanet okur. Olunun
iden sonra oğulları arasında kopan kavga
vı • Thebai şehrinin üstüne çöken yıkımlar bu
ilenmenin sonucudur (Antigone, Eteokles,
Kreon).
Oileus. Lokrislilerin kralı Oileus "küçük" Aias'ın
babasıdır (Aias). Argonaut'lar seferine
katılmış ve Stymphalos gölünün bir kuşundan
alınmış tüyle yaralanıp ölmüş.
Uineus. Kalydon kralı, Meleagros'la Deianeira'nın
babası. Herakles efsanesinde rol
oynar. Herakles, Meleagros maddelerine bakınız.
Oinomaos. Tanrı Ares'in oğlu, Elis kralı Oinomaos
güzel Hippodameia'nın babasıdır.
Kızına çıkan talipleri Oinomaos araba yarışında
denemeyi şart koşuyordu. Yarış başlayınca
Elis kralı Zeus tapınağında bir koç kurban
ediyor, bu sırada rakibinin yol almasına
izin veriyordu, ama atları ölümsüz olduğundan,
yarışa başlar başlamaz öbürüne yetişiyor,
onu geçiyor ve kim olursa olsun kafasını
keserek evinin kapısına asıyordu. Böylece on
iki kuru kafayı dizmiş bulunuyordu. Sonunda
Hippodameia'ya talip olarak Pelops çıkageldi.
Kız bu talibe gönül verdi ve ikisi birden Oinomaos'un
arabacısı Myrtilos'u baştan çıkararak
Pelops'un yarışı kazanmasını sağladılar.
Oinomaos arabadan yere düşerek dizginlere
dolaştı ve öldü, ya da Pelops'un elinden
öldürüldü (Hippodameia, Pelops, Myrtilos).
Oinone. Oinone İda dağının nymphalarından
biridir. Priamosoglu Paris dağa bırakılıp
çobanlarca yetiştirildiği sırada Oinone ile tanışır
ve sevişir, ama Üç Güzeller yarışmasında
yargıçlık ettikten sonra da şehre inmek
üzere Oinone'den ayrılır. Geleceği bilen Oinone
onu vazgeçirmeye uğraşır, başaramaz,
ancak bir gün yaralanırsa onu gelip bulmasını
söyler. Apollon tanrının kendisine verdiği şifalı
otlar vardır. Paris Troya savaşının sonlarında
Philoktetes'in attığı bir okla yaralanınca
Olnona'nlr) bu sözünü hatırlar, ona haber
gönderir, ,ama nympha yardıma gelmez. Pa-
ris ölünce Oinone pişman olup canına kıyar
(Paris).
Okeanos. Hesiodos'a göre, Toprak ana
Gaia Khaos'tan çıkar çıkmaz kendi kendine
Uranos'la Pontos'u, yani Gök'le Deniz'i yaratır,
sonra da Uranos'la "sarmaşıp kucaklaşıp
doğurdu derin anaforlu Okeanos'u" (Tab.
1, 2). Okeanos, Gaia'nın on iki Titan evladından
birincisidir. Ama Titanlar arasında ayrı
bir rol oynar, tanrı kuşaklarının kavgasına
karışmamış, dünyanın ucuna çekilip oraya
yerleşmiştir. Yunan erken ilkçağının dünya
görüşüne göre, yeryüzü yuvarlak ve yassı bir
diske benzer, Okeanos bu diski çepeçevre sarar.
Okeanos aslında bir deniz gibi değil, evrensel
bir ırmak ve ırmakların babası olarak
tasarlanır. Derin anaforlu, burgaçlı diye nite
lenmesi akan bir su olduğundandır. İntan
dünyanın ucuna doğru hangi yönden giderse;
gitsin Okeanos'a batar, ertesi sabah gene
Okeanos sularından doğup yükselir. Balı Ki/
larının bahçesi Okeanos kıyılarındadır (Ihrakles).
Odysseus Ölüler Ülkesine vannıt
için Okeanos kıyılarına gelir. Anası Antlklela
şaşar buraya kadar gelebildiğine (Od. XI,
155 vd.):
Nasıl geldin, çocuğum, sisli karanlıklar
ülkesine, diri diri?
Yaşayan insanlar kolay kolay göremez
buraları,
büyük ırmaklar var arada, korkunç akıntılar
var-.
Önce Okeanos var, bulamazsın bir sığ
yerin/,
sağlam yapılı bir gemin yoksa aşamazsın
onu.
Sonraları coğrafya bilgileri artınca, Okeanos
büyük denizlere, özellikle batıda Atlantik
Okyanusuna verilen ad olmuştur.
Hesiodos Theogonia'da Okeanos'un Titan
kız kardeşi Tethys'le evlendiğini söyler. Denizde
dişi unsuru simgeleyen Tethys'in Üretti
gi yaratıklar sayılmakla bitmez. Okeanos'la
Tethys'ten, önce bütün ırmaklar meydana
gelir. Bunların birkaçı sayılır Theogonia'da,
toplamının üç bin olduğu söylenir.
Okeanos'la Tethis'ten dogma üç bin dişi
varlık da vardır: Okeanos kızları. Bunların
arasında Metis, Dione, Thetis, Euirynome