Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

dır. Zeus tanrı onunla birleşerek Argos ve Pelasgos'u
üretmiş (Tab. 9). Bu Niobe, Zeus'un
yaklaştığı ilk ölümlü kadınmış. Bu efsaneden
Ana Tanrıça imgesinin yaygınlığı ortaya çıkar:
Yunanistan da kurucu kahramanlarına,
Argos ve Pelasgos gibi yerli atalarına bir ana
bulmak hevesine düşmüş ve ilk kadınla ana
tanrıça motiflerini birleştirerek Niobe adlı bir
efsane kişisi uydurmuştur.
Nomia. Bkz. Daphnis.
Notos. Adı Türkçe Lodos diye anılan güney
rüzgârı. Hosiodos'a göre bütün rüzgârlar gibi
Notos da Astraios'la Eos'un oğludur (Tab. 6;
Rüzgârlar).
Numa Pompilius. Sabin kaynaklı Numa
Roma'nın kuruluş efsanesinde ikinci kral olarak
gösterilir. Kendisi Romulus'un Roma'yı
kurduğu gün dünyaya gelmiş, tahta çıkınca
da Romulus'a bir tanrı gibi tapınılmasını sağlamış
(Romulus). Tanrılara saygılı dindar bir
kral olarak geçinir: Roma pantheon'una birçok
tanrı kattığı gibi, rahip heyetleri de kurmuş.
Din konusunda yaptığı bütün bu yenilikleri
kendisine Egeria adlı nympha esinlemiş
(Egeria). Numa aya dayanan ve uğurlu ile
uğursuz günleri sayan bir yeni takvim de yapmış,
mucize yaratmak, sofraları nefis yemekler
ve şaraplarla donatmak, pınarlardan bal
akıtmak gücüne de sahipmiş. Çok yaşlı olarak
öldüğü zaman İaniculus tepesinde dikilen
mezarına iki tabut koymuşlar, birinin içinde
kendi ölüsü, öbüründe kendi eliyle yazdığı
kutsal kitaplar bulunuyormuş. Mezar dört
yüzyıl kadar sonra açılınca kitaplar olduğu gibi
bulunmuş, kendi ölüsünün saklandığı tabutsa
boşmuş.
Numitor. Numitor Romulus'la Remus'un
dedesi ve Roma kral soyunun atasıdır. Alba
kralının iki oğlu varmış: Numitor'la Amulius.
Babaları ölünce Amulius tahta geçip kardeşi
Numitor'u kovmuş, hak aramayacağından
emin olmak için de oğlunu öldürmüş, kızı
Rea Silvia'yı da evlenemesin diye Vesta tanrıçasına
rahibe yapmış. Tanrı Mars'tan gebe
kalan Rea, Romulus'la Remus'u doğurur,
ikizlerin Tiber kıyısına bırakılması ve orada
bir dişi ayı tarafından emzirilip büyütülmeleri
Romulus maddesinde anlatılmıştır. Romulus
kendisini yetiştiren çoban Faustulus'tan doğuşu
hakkındaki gerçeği öğrenince saraya
baskın yapar, amcası Amulius'un öldürüp dedesi
Numitor'u tahta oturtur.
Nyks (Gece). Adı gece anlamına gelip yeryüzü
karanlığını simgeleyen Nyks, Hesiodos'un
Theogonia'sında önemli bir rol oynar.
İlk öğelerin doğuş süreci şöyle anlatılır
Theonogia'da: Khaos'tan önce Gaia, sonra
Erebos'la Nyks, yani yeraltıve yeryüzü karanlıkları
çıkar. Nyks'le Erebos sevişip birleşirler,
bu birleşmeden Aither'le Hemera,
Esîr'le Gün, yani ışıksal varlıklar doğar. Sonra
Nyks kendi kendine üretmeye koyulur, ortaya
çıkardığı varlıklar kötülüğü, açlığı, yıkım
ve ölümü simgeleyen karanlık güçlerdir: Üç
ölüm tanrısı Moros, Ker, Thanatos, Hypnos
(Uyku) ve Oneiros (Düş); Hesperides, yani Batılı
Gece Kızları; Kader tanrıçaları Klotho,
Lakhesis, Atropos; öç tanrıçası Nemesis ve
kavga tanrıçası Eriş; bir de her türlü kavga,
dövüş, katil, çekişme, didişmeyi simgeleyen
tanrılar; gaflet tanrıçası Ate, belleği uyuşturan
Lethe ırmağı ve en sonunda "belaların en
kötüsü olan ant tanrı Horkos". Hesiodos Hades
dünyasını anlatırken, Gece'ye ve ondan
doğmuş varlıklara büyük bir yer ayırır ölüler
arasında. Bütün bu adlara ayrı ayrı bakınız.
Nykteus. Antiope'nin babası, Thebai kralı
(Antiope).
Nympha. Aslında başı örtülü, yani gelin anlamına
gelen nympha kırlarda, sularda, ormanlarda
yaşayan doğal ve tanrısal varlıkların
dişi olanlarına verilen addır. Homeros'a
göre nympha'lar Zeus'un kızlarıdır. Olympos'ta
toplantıya çağrılınca tanrılar, nympha'
lar da gelir katılırlar (İl. XX, 6 vd.):
Themis dört bir yana gidip buyurdu
tanrılara,
gelip, Zeus'un evinde toplanın dedi.
Okeanos'tan başka hiçbir ırmak
gelmemezlik etmedi,
gelmemezlik etmedi hiçbir nymphe,
ne güzel korularda, ne dere kaynaklarında
oturanlar,
nede yeşeren çayırlarda oturanlar.
Nympha'lar ikinci derecede önemli tanrıçalar
sayılmakla birlikte, doğa ve insanlar üstü