Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

landıkları anlatılır: Aleos, kızı Atıge'yl denizde
boğmak görevini Nauplios'a verir, Nauplios
kızı kurtarır, Mysialı gemicilere satar, Auge
de Anadolu'ya varınca Telephos'u doğurur
(Auge). Girit kralı Katreus kızları Aerope
ile Klymene'yi aynı amaçla Nauplios'a verir,
Nauplios bu kızları da kurtarır ve Aerope'yi
Atreus'la evlendirir, kendisi de Klymene'yi
alır (Aerope). Oğlu Palamedes, Akhalardan
haksızlık görüp taşlanınca, Nauplios Akhalardan
öç alma işine kovulur ve Troya savaşında
bulunan yiğitlerin karılarını baştan çıkarmaya
uğraşır, başta Klytaimestra olmak üzere birçoklarının
âşıklar tutup kocalarını aldatmalarını
sağlar, yalnız Penelopeia üstüne yaptığı
deneme sonuç vermez. Akha yiğitlerinin yurda
dönüşlerinde can vermeleri için de girişimde
bulunur ve Oileus oğlu Aias'ın gemisinin
kayalara çarparak parçalanmasını sağlar. Mitograflar
kendisinin de aynı biçimde öldürüldüğünü
ileri sürerler.
Nausikaa. Odysseia birçok öykülerden örülmüş
uzun bir romandır. Bu öykülerin en sevimlisi
de Phaiak prensesi Nausikaa'nın yarıda
kalmış romanı olsa gerek. Homeros bu
güzel kızı bize tanıttıktan ve Odysseus'la tanıştırıp
onunla olan gönül macerasına dokunduktan
hemen sonra, bu iki insanı ayırır ve
bize genç kızın uğradığı hayal kırıklığını sezdirmekle
yetinir. O ana kadar da Nausikaa'yi
hayata açılan, sevebileceği bir erkeği bulup
onunla evlenmeyi özleyen bir kızın bütün
duygularını ince bir gerçeklikle canlandırır bize.
Odysseia' nın VI. bölümünde Phaiak prensesini
yatak odasında uyur görür, tanrıça Athena
kızın bir arkadaşı kılığında düşüne girer
(Od. VI, 15 vd.):
Doğru yürüdü çok süslü yatak odasına,
bir kız yatıyordu orada,
boyu boşu, görünüşü tanrılara denk,
Nauslkaa'ydı bu, ulu yürekli
Alkinoos'un kızı,
bir yanında bir hizmetçi yatıyordu, bir
yanında bir hizmetçi,
şipşirin, cana yakındı ikisi de,
pırıl pırıl kapı kanatları kapalıydılar.
Tanrıça kızın yatağına yel gibi varır ve şu
sözlerle kışkırtır.
Ne de kaygısız doğurmuş, Nausikaa,
anan olacak kadın seni/
Güzel rubaların kalmış yüzüstü,
oysa geldi çattı evleneceğin gün,
hazırlık yapmalısın düğüne,
güzelce giyinip kuşanmaksın,
seni sevenler de giyinip kuşanmak.
Dillere destan olur böyle düğünler,
mutluluk getirir babana, ulu anana.
Tan ağarırken gidelim yumaya,
geleyim ben de, tutayım işi bir ucundan,
çabucak olsun bitsin bu iş,
uzun zaman kız kalamazsın nasıl olsa.
Nausikaa şafakla birlikte kalkar, babasından
katır arabasını ister, ırmağa gidip çamaşır
yıkamak istediğini söyler. Bu işe niçin giriştiğini
de söylemez, ama Alkinoos anlar her
nasılsa kızının düğün hazırlığı yaptığını. Arabanın
hazırlanması, kraliçe Arete'nin kızlara
yıkanacak güzel rubalarla birlikte kokulu yağlar
ve bir sepet içinde günlük kumanyalarını
vermesi ayrıntılarıyla anlatılır. Çamaşırlar yıkanıp
durulanır, güneşe serilir, kızlar oturup
yemeklerini yerler, sonra da top oynamaya
koyulurlar. Top ırmağın gerisindeki koruluğa
düşer, orada günlerce denizde yüzmekten bitkin
düşmüş uyuyan Odysseus'u uyandırır.
Odysseus bakar ki genç kızlar oynaşıyor ırmak
kıyısında. Bol yapraklı bir dalla örter erkekliğini,
çıkar Nausikaa'nın karşısına yalvarır.
Hizmetçi kızlar kaçışırlar, yalnız Nausikaa
ürkmez yosunlarla örtülü çıplak erkeği görünce,
Odysseus'un sözleri de yüreğine işler:
Yalvarırım, kraliçem sana,
ister tanrı ol, ister insan.
Yaygın göklerdeki tanrılardansan,
ulu Zeus'un kızı Artemis olmalısın,
görünüşün, boyun boşun, dipdiri bedeninle
tıpkı osunl
Sonra da anasının, babasının mutluluğunu
över, ama asıl mutlu olacak insan bu güzel kızı
alıp evine götürecek kocadır, der. Bu sözlere
dayanılır mı, Nausikaa hizmetçilerini çağırır,
Odysseus'u yıkamalarını, giydirmelerini
buyurur. Odysseus yıkandıktan sonra daha
bir yakışıklı ve alımlı olur:
Zeus'tan doğma tanrıça Athena
daha iri, daha kocaman görünmesini
sağladı,
saçları dökülüyordu basından kıuır kıvır,
tıpkı sümbül çiçekleri gibi,