11.04.2013 Views

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

di. Kutsal bir ormanla çevrili bu bölge de Platon<br />

"Akademeia" adıyla anılan ünlu okulunu<br />

kurmuştu. "Akademi" oradan gelir.<br />

Akakallis. Kral Minos'un kızlarından biri.<br />

Tanrı Apollon ile sevişmiş ve Miletos'u doğurmuş<br />

(Miletos).<br />

Akamas. (1) Antenor'la Theano'nun oğlu,<br />

İlyada'da adı geçen Troya'lı yiğit. Akha'ların<br />

kampına saldırıda önemli bir rol oynar. Meriones<br />

tarafından öldürülür.<br />

(2) Gene İlyada'da adı geçen ve Troya'lılar<br />

safında dövüşen Trakya'lı önder. Telamon<br />

oğlu Aias tarafından vurulur.<br />

(3) Theseus'la Phaidra'nm oğlu, Troya savaşında<br />

rol oynayan, ama İlyada'da adı geçmeyen<br />

Akha yiğidi. Paris Helena'yı kaçırınca,<br />

Akamas güzel kadını geri istemek için<br />

Troya'ya elçi olarak gönderilir. Sonuç vermeyen<br />

görüşmeler sırasında Priamos'un kızı Laodikeia<br />

ile tanışır ve sevişir, bir oğulları bile<br />

olur. Troya'nın düşmesine yol açan tahta atla<br />

giren sekiz Akha yiğidinden biridir.<br />

Akarnan. Alkmaion ile su perisi Kallirhoe'nin<br />

oğlu, ünlü kâhin Amphiaraos'un torunu<br />

(Tab. 23). Kendisi daha çocukken, babası,<br />

Arkadya kralı Phegeus tarafından öldürülünce,<br />

anası tanrı Zeus'tan oğlunun çabuk büyümesini<br />

dilemiş, Akarnan birkaç ay içinde erginlik<br />

çağına ermiş ve Phegeus'la çocuklarını<br />

öldürerek öç almış. Sonra da batı Yunanistan'da<br />

adını taşıyan Akarnania ülkesini kurmuş.<br />

Akastos. İolkos kralı Pelias'ın oğlu (Tab.<br />

22). Argonaut'lar seferine ve Kalydon avına<br />

katılır. Pelias'ın kızları Medeia'nın öğütlerine<br />

uyarak babalarını kesip kazanda kaynatınca,<br />

Akastos kral olur ve İason'la Medeia'yı İolkos'tan<br />

sürer (Pelias).<br />

Kalydon avı sırasında Akastos'un başı derde<br />

girer: Arkadaşı Peleus kaza ile kaynatası<br />

Eurytion'u öldürür ve bu suçtan kendini arındırmak<br />

için Akastos'un sarayına sığınır.<br />

Akastos'un karısı Peleus'a tutulur, onu baştan<br />

çıkarmaya uğraşır, başaramayınca, yiğidi<br />

namusuna göz dikmiş olmakla suçlar. Akastos<br />

konukluk yasalarını çiğnememek İçin Peleus'u<br />

kendi eliyle öldürmek İstemez. Bir ge­<br />

AKI II I ( )( IS<br />

ce av yorgunluguyla uykuya dalmış olan konugunu<br />

dag başında silahsız olarak vahşi hay<br />

vanlara yem olsun diye bırakır. Ama at adam<br />

Kheiron Peleus'u kurtarır. Peleus da öfkesine<br />

kapılıp gider, Akastos'la karısını öldürür.<br />

Akhalar. Homeros destanlarında ve özellikle<br />

İlyada'da Yunanistan yarımadasından gelip<br />

Troya seferine katılan savaşçıların hepsine<br />

birden "Akhaioi", "Danaoi" ya da "Argeioi"<br />

denmektedir. İlk iki isim bir ülke adına dayanmayıp,<br />

yalnız bir ırk ya da ulus adı olarak kullanıldığından,<br />

İlyada çevirisinde "Akhalar" ve<br />

"Danaolar" diye karşılanmış, Argos diye bir<br />

kent bulunduğundan, Argos adı da genellikle<br />

bütün Peloponez'e verildiğinden, "Argeioi"<br />

deyimi "Argoslular" diye verilmiştir. Bu konu<br />

için İlyada çevirisinin önsözünde daha ayrıntılı<br />

bilgi bulunabilir (s. 25).<br />

Akhates. Aineias'ın kara gün dostu. Troya<br />

yangınından kaçan Aineias'ın yanından ayrılmamış,<br />

onunla birlikte İtalya'ya kadar gitmiş<br />

ve bütün serüvenlerini paylaşmış. Latince<br />

"Fidus Achtes" diye anılan adı, sadık, vefalı<br />

dost anlamına gelen bir deyim olmuştur.<br />

Akheloos. Batı Yunanistan'ın Akarnania ile<br />

Aitolia bölgeleri arasında akan en uzun ırmağı.<br />

Hesiodos'ta (Theog. 340) ve Homeros'ta<br />

(İl. XII, 84) adı geçen Akheloos Okeanos'la<br />

Tethys'ten dogma üç bin ırmağın en büyüğü<br />

ve ırmak tannlann kralı imiş.<br />

Akheloos'un birçok öyküleri vardır: Herakles<br />

destanıyla ilgili bir efsaneye göre, Akheloos<br />

Kalydon kralının kızı Deianeira'ya aşıkmış,<br />

ama ırmak tanrının biçimden biçime girme,<br />

kimi zaman boğa, kimi zaman ejder olma<br />

yetisinden ürken kız Herakles'Ie evlenmeyi<br />

yeg görmüş. Bu yüzden güçlü yiğitle ırmak<br />

tanrı arasında yaman bir güreş başlamış. İlk<br />

karşılaşmada yenilen Akheloos koca bir yılan<br />

kılığına girmiş, Herakles onu tam boğacakken<br />

de azgın bir boğa oluvermiş. Bu kez yiğit<br />

boğanın bir boynuzunu kopararak alt etmiş<br />

Akheloos'u. Irmak tanrı Deianeira'dan vazgeçmiş,<br />

ama boynuzu geri almak için Herakles'e<br />

Zeus'un keçisi Amaltheia'nın çiçek ve<br />

yemiş saçan bolluk boynuzunu vermiş; başka<br />

bir öyküye göre, ünlü bereket boynuzu ırmak<br />

tanrının kendi boynuzuymus, çünkü yaygın

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!