Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

lir, ama bu arada Girit'te bulunan büyükbabası
Katreus ölür, Menelaos Paris'i Sparta'da
bırakarak cenaze töreni için Girit'e gider. Paris
de konukluk kurallarının hepsini çiğneyerek
Helena'yı kaçırır (Helena). Acı haberi
alıp Sparta'ya dönünce Menelaos ağabeysi
Agamemnon'u, sonra da Nestor, Palamedes
ve Odysseus'u yardıma çağırır. Helena'nın
yeminli bütün taliplerini toplamak ve Troya
seferini hazırlamak işine koyulurlar. Bu, kolay
olmaz, çünkü birçok Akha kral ve önderi
uzun süreceği ve zor olacağı belli olan savaştan
kaçınmak isterler (Odysseus, Akhilleus).
Sonunda donanma Aulis limanında toplanır,
Agamemnon başkomutanlığı ele alır, ne var
ki çeşitli engeller Akha ordusunun Troya'ya
varmasını geciktirir (Agamemnon, Iphigeneia).
Anadolu toprağına ayak bastıklarında Menelaos'la
Odysseus Troya'ya elçi olarak gönderilirler,
amaç Helena'yı geri istemek ve savaşı
önlemektir. Elçileri Troyalı Antenor karşılar
ve sorunu kurultayın önüne getirir, ama
Paris baskı yaparak kadının ve mallarının geri
verilmesini önler (Antenor). Savaş başlar
ve bilindiği gibi on yıl sürer. Menelaos'un savaşta
oynadığı rol İlyada'da ayrıntılarıyla anlatılmıştır.
Menelaos'un serüvenleri savaş
sonrası efsanelerinde de büyük bir yer tutar.
Tahta atın içindeki yiğitlerdendir, Troya yangını
ve yağması sırasında Helena'yı sığındığı
sunağın dibinde öldürmek ister, kılıcını kaldırır,
tam vuracakken güzel kadının perişan halini,
çıplak memesini görünce yumuşar, onu
bağışlar. Hemen gemilerine binip denize açılırlar.
Bir fırtına onları Girit kıyılarına atar.
Menelaos burada birçok gemisini yitirir, ikinci
yola çıkışında da Mısır kıyılarına atılır. Menelaos,
kendisini Sparta'da görmeye gelen
Odysseus oğlu Telemakhos'a Mısır'da beş yıl
kaldığını anlatır. Gene yola çıkınca bu kez Nil
ağzındaki Pharos adasında alıkonur ve ancak
deniz ihtiyarı Proteus'u bağlayıp ondan öğüt
aldıktan sonradır ki yurduna dönmeyi başarır
(Od. IV, 351-593). Böylece Menelaos Troya
seferine gitmek üzere Sparta'dan ayrıldıktan
on sekiz yıl sonra yurduna dönmüş olur. Agamemnon'un
tersine aksiliklerle karşılaşmaz,
Sparta'daki tahtına oturur, eşi ve çocuklarıyla
birlikte rahat bir ömür sürer. Telemakhos'u
konuklayan, ona yol gösteren, arma-
ganlar verip gönderen Menelaos görmüş, geçirmiş,
olgun ve babacan bir adamdır. Eşi
Helena da uslanmış, yumuşak ve tatlı bir eş
ve bir anne olmuştur.
Menoitios. (1) îapetos'la Klymene'nin oğlu,
Prometheus, Epimetheus ve Atlas'ın kardeşi
(Tab. 3). Bu Titan öbür kardeşleri gibi gururlu
ve kendini beğenmiştir. Bu yüzden Zeus
onu, "duman duman yıldırımlarıyla vurarak
Erebos'un karanlıklarına yollar" (Hes.
Theog. 510-515).
(2) Aktor'la Aigina'nın oğlu, Patroklos'un
babası (Tab. 21). Aigina tanrı Zeus'tan Aiakos'u
doğurduktan sonra Aktor'la evlenip
Menoitios'u dünyaya getirir, böylece Aiakos'la
Menoitios üvey kardeş olurlar. Akhilleus'la
can yoldaşı Patroklos arasındaki kan akrabalığı
da buradan gelmedir. Menoitios, oğlu
Patroklos kaza ile bir arkadaşını öldürünce
onu Peleus'un yanına gönderir. Akhilleus'la
Patroklos da bir arada büyüyüp yetişirler
(Patroklos).
Mentor. Odysseia'da sık sık adı geçen bir
İthakeli, Odysseus'un sadık dostu. Odysseus
Troya seferine çıkmadan önce evini ve ailesini
ona emanet eder. Mentor da onun çıkarlarını
taliplere karşı korumaya çalışır, ama başaramaz.
Tanrıça Athena Odysseia'da Telemakhos'a
kılavuzluk etmek, ya da Odysseus'a
taliplerin hakkından gelmek için yardımcı
olmak istedikçe Mentor kılığına girer. Bu
yüzden Mentor bir has isim olmaktan çıkmış
ve yol gösterici, kılavuz rehber anlamına kullanılagelmiştir.
Mercurius. Hermes tanrının Roma dininde
karşılığı. Efsaneleri de Hermes'inkilerle bir
tutulmuştur (Hermes).
Meriones. İlyada'da adı geçen Giritli önder.
Idomeneus'un arkadaşı (Idomeneus).
Merope. Pleiadlardan biri. Korinthos kralı
Sisyphos'la evlenir ve Glaukos'a ana olur
(Pleiadlar).
Metaneira. Eleusis kralı Keleos'un karısı.
Demeter'i evinde hizmetçi olarak çalıştırır
(Demeter).
Metis. Adı akıl, us, bilgelik anlamına gelen
Metis, Okeanos'la Tethys'in kızı, yani ikinci