11.04.2013 Views

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Melanthios (yahut Melantheus). Odys<br />

seia'da sözü geçen İthakeli keçi çobanı, hizmetçi<br />

Melantho'nun kardeşi. Kız kardeşi gibi<br />

kendisi de efendisine karşı nankörlük eder,<br />

yolda dilenci kılığında rastladığı Odysseus'u<br />

hırpalar, taliplerin tarafını tutar, onlarla Odysseus<br />

arasındaki çarpışmada yardım için koşup<br />

hazine odasından silah getirmeye yeltenir,<br />

derken Odysseus'la Eumaios'un bir düzeniyle<br />

orada kıskıvrak bağlanır ve hizmetçiler<br />

asıldıktan sonra Melanthios da avluya getirilip<br />

kulakları ve burnu kesilir, erkekliği koparılıp<br />

köpeklere atılır ve en sonunda elleri,<br />

ayaklan da kesilerek olduğu yerde bırakılır.<br />

Melantho. Güzel yanaklı Melantho Odysseus'un<br />

sarayında, Penelopeia'nm hizmetinde<br />

bulunan elli hizmetçiden biridir. Hanımı onu<br />

yetiştirdiği, şımarttığı halde, Melantho haindir,<br />

taliplerden Eurymakhos'la sevişir. Dilenci<br />

kılığında karşısına çıkan Odysseus'a söver.<br />

Namussuz hizmetçilerle birlikte ceza görür ve<br />

taliplerin ölümünden sonra asılır (Od. 420<br />

-473).<br />

Meleagros. Meleagros, Kalydon Avı diye<br />

anılan bir serüvenin kahramanıdır. Efsanesinin<br />

iki anlatımı vardır. Birini Akhilleus'un lalası<br />

Phoiniks Agamemnon'un gönderdiği elçileri<br />

geri çevirip öfkesinden vazgeçmek istemeyen<br />

yiğide ibret dersi olsun diye anlatır.<br />

Şöyledir: Aitolia'da Kalydon bölgesinin kralı<br />

Oineus'la karısı Althaia'nm Meleagros diye<br />

bir oğulları olur. Oineus tanrıça Artemis'e<br />

karşı suç işler, hasat bayramında bütün tanrılara<br />

kurban kestiği halde, Artemis'i unutur.<br />

Bunun cezası olarak tanrıça Kalydon bölgesine<br />

korkunç bir yaban domuzu salar. Ekinleri<br />

yok eden bu canavar yüzünden ülke açlık ve<br />

kıtlıkla karşı karşıyadır. Meleagros bu hayvanı<br />

avlamaya kalkışır ve bu işte bütün komşu<br />

ülkelerden yardım görür. Kalydon Avına ünlü,<br />

sanlı bütün yiğitler katılır. Aitolların komşuları<br />

Kuretler de yardıma gelirler ve av iyi<br />

bir sonuç verir, canavar öldürülür. Ama Artemis<br />

kininden vazgeçmez, avın paylaşılmasında<br />

Aitollarla Kuretler arasında kavga çıkartır,<br />

avcılar birbirlerine girerler, Meleagros bu sırada<br />

dayılarını öldürür. Anası Althaia bunun<br />

üzerine oğluna lanet okur ve öç perileri Erinysleri<br />

salar üstüne. Meleagros savaştan çeki­<br />

'II'.)<br />

lir. Derken Kuretler Aitolların kentini yakıp<br />

yıkmaktadır, karısı, anası, bütün dostları Meleagros'a<br />

öfkesinden vazgeçip yurdunu savunması<br />

için yalvarırlar. Meleagros sonunda<br />

savaşa döner ve Kuretleri Kalydon'dan kovar.<br />

Aynı efsanenin öbür anlatımında Meleagros'un<br />

anası Althaia'nın oğlunun ömrüyle yakından<br />

ilişkisi olan odunu yakıp yakmaması<br />

teması üstünde durulur (Althaia). Kalydon<br />

avına kız kahraman Atalante de katılmıştır,<br />

av sona erince Meleagros yaban domuzunun<br />

postunu Atalante'ye vermek ister. Öbür avcılar<br />

buna karşı koyar, özellikle bir kadının kendilerinden<br />

üstün tutulmasına kızan Meleagros'un<br />

dayıları meydan okurken yiğit onları<br />

vurup öldürür, anası Althaia da odunu ateşe<br />

atarak oğlunun ömrüne son verir.<br />

Melikertes. Bkz. İno.<br />

Melpomene. Musalardan biri, çokluk tragedyayı<br />

simgeler (Musa).<br />

Memnon. Şafak tanrıça Eos'la Troya kral<br />

soyundan olan Tithonos'un oğlu (Eos). Memnon<br />

Troya savaşının İlyada'da anlatılan bölümünün<br />

sonrasını ele alan "Aithiopis" adlı<br />

destanın kahramanıdır. Yazarı Miletoslu Arktinos<br />

olan bu destan yitiktir, ama konusunu<br />

biliriz. Habeşistan kralı Memnon Hektor öldükten<br />

sonra Troya'ya yardımcı gelir. Sırtında<br />

Hephaistos'un yaptığı silahlar vardır. İlkin<br />

Aias'la karşılaşır, bu savaş sonuç vermez,<br />

sonra Nestor'a sataşır, Nestor'un oğlu Antilokhos<br />

babasını savunurken Memnon'un elinden<br />

öldürülür. Derken AkhiUeus araya girer.<br />

Çünkü Patroklos öldükten sonra Antilokhos<br />

onun en iyi dostu olmuştur. AkhiUeus Antilokhos'un<br />

öcünü almak ister, ama Thetis, oğlunun<br />

Memnon'u öldürdükten hemen sonra ölmesi<br />

gerektiğini bilir, onun için Akhilleus'u bu<br />

savaştan alıkoymaya uğraşır. AkhiUeus söz<br />

dinlemez, öç almak için yanıp tutuşur. Bu kez<br />

iki tanrıça Eos'la Thetis tanrı Zeus'a başvururlar,<br />

her ikisi de kendi oğlu için yalvarır. Zeus<br />

Hektor'la AkhiUeus için yaptığı gibi işi kader<br />

tartısına vurur: Memnon ölecektir. Oğlu Akhilleus'un<br />

elinden can verince, Eos ölüsünü<br />

er meydanından alıp güney topraklarına doğru<br />

taşımış, yolda da bol bol gözyaşı dökmüş.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!