Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

sip parçalarını yol üstüne serpen, ondan da
öte kendi karnından doğmuş çocukları öldürüp
babalarının önüne seren korkunç bir büyücü
kadın diye gösterilir, yerine göre de seven
ve hor görülen, özverisi karşılıksız kalan,
yabancılık, itilmişlik, kıskançlık duyan bir kadının
dramı canlandırılır gözümüzün önünde.
Medeia Kolkhis kralı Aietes'in kızı, tanrı
Helios'un torunu ve tanrıça Hekate'nin yeğenidir,
Güneş soylulardandır, akrabaları olan
Kirke ve Pasiphae gibi doğa dışı, tüyler ürpertici
serüvenlerin kahramanıdır (Tab. 8).
Bu serüvenlerin canlandırılmasında oynadığı
rol ilkel bir macera romanı kahramanının
rolüdür. Argonaut'lar destanı Odysseia'daki
olaylardan daha eskilerini dile getirmekle çok
daha yeni bir çağda kaleme alınmıştır. Bunun
için bu destanın, daha doğrusu ilk macera romanının
kahramanları çarpıcı renklerle çizilmiş,
canlandırılmıştır. Medeia'nın hem Argonaut'lar
destanında, hem de tragedyalarda
sözü geçen serüvenleri şu adlar altında anlatılmıştır:
Argonaut'lar, lason, Aietes, Pelias.
Medeios. Medeia ile İason'un oğlu. At
adam Kheiron tarafından yetiştirildiği söylenir.
Başkaca efsanesi yoktur.
Medos. Medeia'nın bir oğlu. Bir kaynağa
göre Medos, Kolkhisli büyücünün Atina kralı
Aigeus'tan olan bir çocuğudur, başka bir kaynak
Meneia'nın Atina'dan Theseus'un gelmesiyle
kovulunca Asya'ya göçtüğünü ve ora
krallanndan biriyle evlenerek Medos'u doğurduğunu
ileri sürer. Her iki kaynağa göre Medos,
Medlerin atası sayılır.
Medusa. Gorgolardan biri, Perseus kafasını
kesince akan kanından Pegasos'la Khrysaor
doğar (Perseus).
Megaira. Erinys'lerden biri (Erinys).
Melampus. Adı kara, esmer ayaklı anlamına
gelen Melampus, Amythaon'un oğlu,
Kretheus'le Tyro'nun torunu ve birçok bilici
ve falcı kuşağının arasıdır (Tab. 23) Doğar
doğmaz anası Melampus'un gövdesini gölgeye
koymuş, ama ayaklarını güneşte bırakmış.
Bu nedenle Melampus demişler ona . Biliciliği
Melampus şöyle bir olaya borçluymus: Ço
cukken ölü bir yılan bulmuş, bir insan ölüsü
gibi almış onu bir odun yığınının üstüne koyarak
yakmış ve cenaze törenini yapmış,
sonra da yavrulannı büyütmüş. Yılanlar da
şükran borcu olarak gözlerini, kulaklarını yalayıp
arındırmışlar, böylece görme ve işitme
yetisi öbür insanlarınkinden çok üstün olmuş.
Melampus kuşların ve öbür hayvanların dilini
anlar, onlarla konuşurmuş. Bundan başka
hekimlikte, hastalan büyüyle iyi etmekte ondan
üstünü yokmuş.
Melampus'la kardeşi Bias yurtları olan Tesalya'dan
ayrılıp, Pylos'ta amcaları Neleus'un
yanına sığınmışlar. Bias Orada Neleus'un kızıyla
evlenmek istiyormuş, ama Neleus kızını
Bias'a ancak Phylakos'un sürülerini getirirse
vereceğini söylemiş. Bu sürünün bekçisi ne
insan, ne hayvan hiçbir canlının yaklaşamadığı
bir köpekmiş. Bias, onu alt etmeyi kardeşi
Melampus'tan istemiş, o da ancak bir yıl hapiste
kaldıktan sonra sürüyü alabileceğini bildirmiş.
Gerçekten de öyle olmuş: Sürüyü almaya
giden Melampus'u bir tahta kulübeye
kapatmışlar, o da kulübenin damındaki böceklerin
konuşmasına kulak misafiri olmuş,
anlamış ki kirişler çökmek üzeredir, aradan da
bir yıl geçmişmiş, bunu kendisini tutuklayan
Phylakos'a bildirmiş, kulübeden çıkarılır çıkarılmaz
da dam çökmüş. Phylakos bu şaşılacak
adamdan oğlu İphiklos'un iktidarsızlığına çare
bulmasını istemiş, bunu da başarınca Melampus'a
sürülerini vermiş. İki kardeş bunları
Neleus'a götürmüşler, Bias da kızla evlenmiş.
Daha sonra Argos kralı Proitos'un çağırdığı
Melampus bu kralın kızlarını delilikten kurtarmış.
Kızlar hep birden çıldırıp kendilerini
inek sanırlar ve böylece Pelepönez'i dolaşırlarmış.
Melampus onları iyi etmek için Proitos'tan
ülkesinin üçte birini istemiş, kral vermeyince
yapmam demiş ve kızlar beter olmuş,
sonunda Melampus ülkenin bir çeyreğini
kendisi, bir çeyreğini de kardeşi için istemiş,
Proitos da bu şartı kabul etmek zorunda
kalmış. Melampus kızlar üstünde türlü büyüler
uygulayarak onları iyileştirmiş, sonra da
kızların birini karı olarak almış ve Argos krallığını
kardeşi Bias'la paylaşmış.
Melanion. Bkz. Atalante